Page 102 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 102

102                                                          [  MASAL/FABL  ]
         7                                       9
            I.  Fabl türünün kişiler, olay, yer, zaman ol-  Bir gün uzun bacakları üstünde balıkçıl,
               mak üzere dört öğesi vardır.          Uzun boyuna takılmış upuzun bir gaga,
            II.  Fablda  olayı  yaşayan  kahramanlar  ge-  Dolaşıyordu bir su kıyısında
               nellikle hayvanlardır.
                                                             .....
            III. Başa gelebilecek her şey fablın konusu   Balıkçılar o kadar yaklaşıyorlardı ki
               olabilir.
                                                     Uzansa hepsini yakalayıverecekti.
            IV. Fablda yer unsuru olayı yaşayacak hay-
               vanın özelliğine göre ayrıntılı olarak ve-     .....
            çıkarlar. Padişahın sarayına yaklaşınca til-YAYINEVİ
               rilir.                                Sazana mı kaldı? diyordu kuşların beyi,
            V.  Fabllarda  olayın  geçtiği  zaman  dilimi   “Bununla doyacağım! Beni ne sanıyor-
               kronolojik bir sıra takip eder.       lar?”
            Numaralandırılmış cümlelerden hangisi    Sazan da gitti, şimdi bir kaya balığı var;
            fabllarla ilgili yanlış bir bilgi içerir?  Onunla da koskoca balıkçıl nasıl doyar?
            A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V     Allah korusun! diyordu, kımıldamam bile
                                                     Ama sonra daha azı için kımıldadı.
                                                     Kalmamıştı suda balığın adı.
        EDİTÖR                                      Fabl  türünü  örneklendiren  yukarıdaki
                                                     Acıkmıştı, bir sümüklü böceğe rastladı;
                                                     Bir anda yakaladı, yuttu lezzetle.
         8  Tilki değirmenciyi kandırır ve beraber yola
                                                     Pek o kadar müşkülpesent olmayın.
                                                     Bu dünyada en fazla uysallar rahat eder.
            ki, değirmenciye der ki:
                                                     Açgözlülük ederseniz eldeki de gider;
            — Sen  burada  dur,  ben  gidip  padişahtan
              sana bir kat elbise alıp geleyim.
                                                     Hiçbir şeyi küçük görmeyin sakın.
            Tilki saraydan içeri girer, padişahla karşıla-
            şır.
                                                    parçayla  ilgili  aşağıdakilerden  hangisi
            Öğretmen  yukarıdaki  parçayı  sınıfa  dağı-
                                                    söylenemez?
            tarak  bu  parçayı  fablın  hangi  bölümünden
            aldığını sormuştur.                     A)  Kronolojik bir anlatım söz konusudur.
                                                    B)  Teşhis ve intak sanatları kullanılmıştır.
            Buna  göre  öğrenciler  aşağıdakilerden
            hangisini söylerse doğru cevap vermiş   C)  Bir olay manzum olarak anlatılmıştır.
            olur?                                   D)  Geniş bir kişi kadrosu vardır.

            A) Döşeme     B) Serim   C) Düğüm       E)  Olayın gerçekleşme zamanı belirsizdir.
                  D) Dilek     E) Çözüm

            y Fabllarda soyut konular, olay planıyla hem somutlaştırılarak   Fablın Bölümleri
          hem de hareket kazandırılarak işlenir.  Fabl serim, düğüm, çözüm ve öğüt olmak üzere dört bölümden
            y Fabllar  olay  anlattıkları  için  çocukların  ilgisini  bir  şiiri  oku-  oluşur.
          maktan ya da ezberlemekten daha çok çeker.  Serim: Olayın türüne, çıkarılacak derse göre kişileştirilmiş hay-
                                                 vanlar ve çevre tanıtımının yapıldığı bölümdür.
            y Fabllar insan belleğinde çok kolay saklanabilen ve ortaya çı-  Düğüm: Olay, verilmek istenen derse göre gelişir. Kısa ve sık
          karılabilen özelliklere sahip olduğu için sözlü gelenek içinde   konuşmalar vardır. Hemen birkaç konuşma ile olay düğümlenir.
          de yaşatılabilmektedir.                Çözüm: Olay beklenmedik bir sonla biter.
   97   98   99   100   101   102   103   104   105   106   107