Page 102 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 102
102 [ MASAL/FABL ]
7 9
I. Fabl türünün kişiler, olay, yer, zaman ol- Bir gün uzun bacakları üstünde balıkçıl,
mak üzere dört öğesi vardır. Uzun boyuna takılmış upuzun bir gaga,
II. Fablda olayı yaşayan kahramanlar ge- Dolaşıyordu bir su kıyısında
nellikle hayvanlardır.
.....
III. Başa gelebilecek her şey fablın konusu Balıkçılar o kadar yaklaşıyorlardı ki
olabilir.
Uzansa hepsini yakalayıverecekti.
IV. Fablda yer unsuru olayı yaşayacak hay-
vanın özelliğine göre ayrıntılı olarak ve- .....
çıkarlar. Padişahın sarayına yaklaşınca til-YAYINEVİ
rilir. Sazana mı kaldı? diyordu kuşların beyi,
V. Fabllarda olayın geçtiği zaman dilimi “Bununla doyacağım! Beni ne sanıyor-
kronolojik bir sıra takip eder. lar?”
Numaralandırılmış cümlelerden hangisi Sazan da gitti, şimdi bir kaya balığı var;
fabllarla ilgili yanlış bir bilgi içerir? Onunla da koskoca balıkçıl nasıl doyar?
A) I B) II C) III D) IV E) V Allah korusun! diyordu, kımıldamam bile
Ama sonra daha azı için kımıldadı.
Kalmamıştı suda balığın adı.
EDİTÖR Fabl türünü örneklendiren yukarıdaki
Acıkmıştı, bir sümüklü böceğe rastladı;
Bir anda yakaladı, yuttu lezzetle.
8 Tilki değirmenciyi kandırır ve beraber yola
Pek o kadar müşkülpesent olmayın.
Bu dünyada en fazla uysallar rahat eder.
ki, değirmenciye der ki:
Açgözlülük ederseniz eldeki de gider;
— Sen burada dur, ben gidip padişahtan
sana bir kat elbise alıp geleyim.
Hiçbir şeyi küçük görmeyin sakın.
Tilki saraydan içeri girer, padişahla karşıla-
şır.
parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi
Öğretmen yukarıdaki parçayı sınıfa dağı-
söylenemez?
tarak bu parçayı fablın hangi bölümünden
aldığını sormuştur. A) Kronolojik bir anlatım söz konusudur.
B) Teşhis ve intak sanatları kullanılmıştır.
Buna göre öğrenciler aşağıdakilerden
hangisini söylerse doğru cevap vermiş C) Bir olay manzum olarak anlatılmıştır.
olur? D) Geniş bir kişi kadrosu vardır.
A) Döşeme B) Serim C) Düğüm E) Olayın gerçekleşme zamanı belirsizdir.
D) Dilek E) Çözüm
y Fabllarda soyut konular, olay planıyla hem somutlaştırılarak Fablın Bölümleri
hem de hareket kazandırılarak işlenir. Fabl serim, düğüm, çözüm ve öğüt olmak üzere dört bölümden
y Fabllar olay anlattıkları için çocukların ilgisini bir şiiri oku- oluşur.
maktan ya da ezberlemekten daha çok çeker. Serim: Olayın türüne, çıkarılacak derse göre kişileştirilmiş hay-
vanlar ve çevre tanıtımının yapıldığı bölümdür.
y Fabllar insan belleğinde çok kolay saklanabilen ve ortaya çı- Düğüm: Olay, verilmek istenen derse göre gelişir. Kısa ve sık
karılabilen özelliklere sahip olduğu için sözlü gelenek içinde konuşmalar vardır. Hemen birkaç konuşma ile olay düğümlenir.
de yaşatılabilmektedir. Çözüm: Olay beklenmedik bir sonla biter.