Page 23 - 9. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

4. ÜNTE: LK VE ORTA ÇAĞ’DA TÜRK DÜNYASI PARAGRAF TESTİ 1

1 İlk olarak Avrasya’da görülen Türkler� araştıran b�l�m 3
�nsanları, bu kad�m m�llet�n adını en esk� tar�hî kaynak- I. Daha sonrak� atlı konargöçer Türk meden�yet�n�n
larda aramıştır. Türk adına, gerek kaynaklarda gerekse temel�n� oluşturan kültürler vardır.
araştırmalarda çeş�tl� anlamlar ver�lm�şt�r. Türk adı; Ç�n
kaynaklarına göre “m�ğfer”, Kaşgarlı Mahmut’a göre II. Bu eserler aracılığıyla MÖ IV. b�n yılından �t�baren
“olgunluk çağı”, A. Wambery’e (Vambrey) göre “türemek”, oluşturulan ve değ�ş�k adlarla anılan kültürler�n özel-
Z�ya Gökalp’e göre “kanun ve n�zam sah�b�” anlamına gel- l�kler� öğren�lmekted�r.
mekted�r. Türk adına, çeş�tl� anlamlar ver�lmes�ne rağmen III. Bu kazılarda özell�kle kurgan olarak b�l�nen mezar
“güç, kuvvet” anlamına geld�ğ� 1911’de yayınlanan esk� odalarında öneml� eserler ele geç�r�lm�şt�r.
b�r Türkçe met�nden anlaşılmıştır. Bağımsızlığını 552’de IV. Orta Asya’da yapılan arkeoloj�k kazılar sonucunda
�lan eden Kök Türk Devlet�’yle Türk adı resmî b�r k�ml�k yazıdan öncek� döneme a�t kültür merkezler� ortaya
kazanmıştır. çıkarılmıştır.
Bu parçada aşağıdak�lerden hang�s� konu ed�lm�şt�r? Numaralandırılmış bu cümlelerden anlamlı ve kurallı

A) Türk tar�h� hakkındak� araştırmalar b�r paragraf oluşturmak �ç�n aşağıdak� sıralamalar-
B) Tar�htek� Türk devletler� dan hang�s� yapılmalıdır?
C) Türk adını araştıran b�l�m adamları A) I − III − II − IV B) II − IV − I − III
D) Türk adının anlamı C) III − I − IV − II D) IV − I − III − II
E) Türk adının kullanıldığı devlet �s�mler� E) IV − III − II − I

2 Türkler�n �lk ana yurtları Orta Asya’dadır. Orta Asya,
doğuda K�ngan Dağları’ndan, batıda Hazar Den�z� ve İt�l
boylarına, güneyde H�nd�kuş ve Karanlık Dağları’ndan 4 Anav kültüründe (MÖ 4000−MÖ 1000) geçen Anav,
kuzeyde S�b�rya’ya kadar uzanır. Bu gen�ş alanda Türk- günümüzde Aşkabat’ın güneydoğusunda b�r yerleş�m
ler�n �lk ana yurtları; Altay−Sayan Dağları’nın kuzeyba- bölges�d�r. Bu yerleş�m sahasında yapılan kazılarda
tısı, Tanrı Dağları’nın kuzey�, Aral Gölü’nün çevres� ve ortaya çıkan seram�k örnekler�n�n, bozkır kökenl� b�r
Hazar Den�z�’n�n doğusu arasında kalan bölgeded�r. Orta halka, özell�kle de Türklere a�t olduğu düşünülmekted�r.
Asya, gen�ş bozkırların ve çöller�n bulunduğu b�r bölged�r. Türk kültürünün öneml� b�r unsuru olan at, �lk defa bu
Altay Dağları, Ötüken Dağları, Sayan Dağları bölgen�n kültürde görülmüştür. Orta Asya’nın en esk� kültürüdür.
en öneml� dağlarıdır. Bu bölgede Amuderya (Ceyhun), Bu parçada;
S�r�derya (Seyhun), Orhun, Selenga ve İrt�ş ırmakları var- I. Anav’ın nerede olduğu
dır. Karasal �kl�m�n hüküm sürdüğü Orta Asya’da kışlar
soğuk, yazlar sıcak ve kuraktır. II. Anav sahasında yapılan kazılarda ele geç�r�lenler�n
neler olduğu
Bu parçada düşüncey� gel�şt�rme yollarından hang�s�
ağırlıklı olarak kullanılmıştır? III. Atın nasıl evc�lleşt�r�ld�ğ�
IV. Türklere a�t �lk kültür merkez�n�n neres� olduğu
A) Tanımlama
B) Karşılaştırma b�lg�ler�nden hang�ler�ne ulaşılab�l�r?
C) Sayısal ver�lerden yararlanma A) I ve II B) I ve IV
D) Tanık gösterme C) II ve III D) I, II ve IV
E) Benzetme E) I, II, III ve IV

Markaj Yaynlar / 9. Snf Tarih 23
MARKAJ YAYINLARI