Page 31 - 9. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

4. ÜNTE: LK VE ORTA ÇAĞ’DA TÜRK DÜNYASI PARAGRAF TESTİ 5

1 Kök Türklere bağlı olarak Çu ve Talas Irmakları çevre- 3 Karluklar, Kök Türkler�n hâk�m�yet� altında yaşamış, Orta
s�nde yaşayan Türgeşler 717 yılında Sulu Kağan öncü- Asya tar�h�nde öneml� rol oynamıştır. Karluklar, II. Kök
lüğünde bağımsızlıklarını kazandılar. Yerleş�k yaşama Türk Devlet�’n�n yıkılmasında ve Uygur Devlet�’n�n kurul-
geçen �k�nc� Türk boyu olan Türgeşler hükümdarları masında etk�l� olmuştur. 751 Talas Savaşı’nda Ç�nl�lere
adına para bastıran �lk Türk topluluğu oldular. Maveraün- karşı Müslüman ordusunun yanında yer almıştır. 840’ta
neh�r’� ele geç�rmek �steyen Emev�lere karşı mücadele Uygur Kağanlığının yıkılması üzer�ne kend�n� Kök Türk-
ederek Türkler�n Arap egemenl�ğ�ne g�rmes�n� önled�ler. ler’�n halef� kabul eden Karluk Hükümdarı B�lge Kül Kad�r
766 yılında �se Karlukların saldırıları sonucunda s�yas� Kağan “Kara Han” unvanını almıştır. Böylece Karluklar
varlıklarını kaybett�ler. değ�ş�kl�k geç�rerek aynı zamanda Orta Asya’da �lk Türk
İslam devlet� olan Karahanlılar’a dönüşmüştür.
Parçada Türgeşlerle �lg�l� aşağıdak�lerden hang�s�ne
değ�n�lmem�şt�r? Ver�len parçada Karluklar �le �lg�l� aşağıdak�lerden
A) Yaşadıkları yere hang�s�ne değ�n�lmem�şt�r?
B) Türk boyları arasındak� önem�ne A) Orta Asya Türk tar�h�ndek� önem�ne
C) Kaç farklı boya ayrıldıklarına B) Talas Savaşı’ndak� tutumlarına
D) Araplarla mücadeleler�ne C) Kurdukları devlete
E) Yıkıldıkları tar�he D) Türkler�n hang� boyundan geld�kler�ne
E) Hang� devlet�n egemenl�ğ� altında yaşadıklarına

4 Ural Dağları çevres�nde yaşayan Başkırtlar, IV. yüzyıl-
dan X. yüzyıla kadar çeş�tl� Türk boylarına bağlı olarak
2 Asya Hun Devlet� zamanında Tanrı Dağları’nın kuzey�nde varlıklarını sürdürdüler. Ceng�z Han Dönem�’nde Moğol
yaşayan Kırgızlar, Kök Türk Devlet�’n�n kurulmasından egemenl�ğ�ne g�rd�ler. XIII. yüzyılda Altın Orda Devle-
sonra bu devlet�n yönet�m� altına g�rd�ler. Kırgızlar 840 t�’ne bağlanarak İslam�yet’� kabul ett�ler. XVII. yüzyıldan
yılında Uygur Devlet�’ne son ver�p Ötüken’e hâk�m olarak �t�baren Ruslara bağlanan Başkırtlar, zorlu mücadeleler
kend� devletler�n� kurdular. 1207 yılında da Moğolların sal- vererek bağımsızlıklarını kazanmaya çalıştılar. −−−−−.
dırısına uğrayarak s�yas� varlıklarını kaybett�ler. Zeng�n 1872’de tamamen Rusya’nın egemenl�ğ�ne g�ren Baş-
b�r sözlü edeb�yata sah�p olan Kırgızların bu alandak� en kırtlar, günümüzde Rusya Federasyonu’na bağlı olarak
öneml� eser� dünyanın en uzun destanı sayılan “Manas varlıklarını sürdürmekted�rler.
Destanı”dır.
Parçada boş bırakılan yere anlam akışına göre aşa-
Kırgızlar �le �lg�l� aşağıda ver�len sorulardan hang�s�- ğıdak�lerden hang�s� get�r�leb�l�r?
n�n cevabı paragrafta yer almamaktadır? A) Daha sonra bu mücadeley� kazanarak tamamen ba-
A) İlk zamanlarda hang� devlet�n egemenl�ğ� altında ya- ğımsız oldular
şamışlardır? B) Özell�kle 1730−1736 yıllarındak� ayaklanmaları Rus-
B) Hang� devlet tarafından varlıklarına son ver�lm�şt�r? lar tarafından kanlı b�r şek�lde bastırıldı
C) Hang� devlet�n yıkılmasında etk�l� oldular? C) Sonunda Rusların egemenl�ğ�n� kırmayı başardılar
D) Türk edeb�yatına en öneml� katkıları ned�r? D) Bu zorlu mücadeleye dayanamayarak tar�h sahne-
E) Manas Destanı Kırgızların hang� mücadeles�n� anlat- s�nden s�l�nd�ler
maktadır? E) Mücadeley� kaybederek Batı Avrupa’ya göç ett�ler

Markaj Yaynlar / 9. Snf Tarih 31
MARKAJ YAYINLARI