Page 169 - lgs-turkce-mavi-kitap

METİN TÜRLERİ VE ANALİZİ

SORULAR TEST 1

1 Anı; bir kişinin yaşadığı veya tanık olduğu olayları, üzerinden zaman geçtikten sonra anlattığı yazı türüdür.
EDİTÖR YAYINEVİ
Buna göre aşağıdaki metinlerden hangisi açıklaması verilen edebi türe örnek olabilir?
A) Vecihi Hürkuş; 1914 yılında Türk havacılığının büyüklüğünü göstermek için İstanbul’dan Kahire’ye yapılan
uçuşta Fethi, Nuri ve Sadık beylerin şehit olmalarından çok etkilenmiş ve Türk havacılığını yükseltmek
amacı ile havacı olmaya karar vermiştir. Yeşilyurt Tayyare Makinist Mektebinden 1915 yılında mezun
olmuştur. Uçak makinisti olarak Birinci Dünya Savaşı’nda Bağdat Cephesi’ne tayin edilmiştir. 2 Şubat 1916
tarihinde bir tecrübe uçuşunda gerçekleşen kazada yaralanarak İstanbul’a dönmüştür.
B) İbni Sina, 980-1037 yılları arasında yaşadı. 57 yıl süren yaşamı boyunca hiç ara vermeden çalıştı. 14
yaşına geldiğinde birçok alanda bilgi sahibiydi. 21 yaşında, bulunduğu ülkenin en ünlü doktorlarından biri
oldu. Yalnız tıp değil; mantık, din, psikoloji, ahlak, müzik, matematik, astronomi, fizik konularında da eserler
verdi. 150’den fazla kitap yazdı. Bu kitaplar hâlâ kaynak olarak kullanılmaya devam ediyor.
C) Ben Gönen’de doğdum. Yirmi yıldır görmediğim bu kasaba, düşümde artık bir serap gibiydi. O zaman genç
bir yüzbaşı olan babamla her zaman önünden geçtiğimiz Çarşı Camisi’nin karşısındaki küçük, harap şadır-
vanı, içinde binlerce kereste tohumu yüzen nehirciği, bazen yıkanmaya gittiğimiz sıcak sulu hamamın derin
havuzunu şimdi hatırlamaya çalışıyorum. (...)
D) Annem bana ayağımla A harfini çizmeyi öğrettikten sonra bütün alfabeyi öğrenmeye karar verdim. O
zamanlar çok zorlanıyordum. Çok iyi hatırlıyorum ki bir gün Peter’ın okul kitabında rastladığım bir kelimeyi
öğrenmek için kendimi çok zorluyordum. Annemin yardımı olmadan o kelimeyi öğrenmek istiyordum. Çok
uğraştım ve o kelimeyi ayağımla yazmayı başardım. Bir anda zafer çığlıkları atmaya başladım. Annem
hemen yanıma koştu. Onayını almak için ona bakıyordum ama o öylece kalakalmıştı. Bana döndü ve
gülümsedi. O gün yazmayı başardığım kelime “A-N-N-E” idi. Annem çok duygulanmıştı.

ÇIKMIŞ SORU
2 Bizim zamanımızda şiir, hayatımızın içinde yer alan ve ruhumuzu ince söyleyişleriyle besleyen bir türdü.
Şiirin etkisi, on beş yirmi sene öncesine göre çok çok azaldı. İnternet üzerinden de dolaşıma girmesine rağ-
men şiirin etkisi azalmaya devam etmektedir. Bunun temel sebebi, hayatın bugünkü koşullarının heyecan,
zevk, merak unsurlarını anlık duygular hâline getirmesidir. Şairin ilham aldığı bir melek yok artık! Melekler
hayatımızdan çekildi! Onları hayatımızdan çekilmeye zorladık. Artık ilhamı, içi boş şeylerden alıyoruz.
Bu metnin yazıldığı türle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Bir kişinin başından geçen olaylar aktarılmıştır.
B) Düşünceler bir olay örgüsü çerçevesinde dile getirilmiştir.

C) Düşünceler kanıtlama amacı güdülmeden öznel bir üslupla ifade edilmiştir.
D) Bir konuyla ilgili tespitler bilimsel gerçekliğe uygun olarak anlatılmıştır.