Page 170 - 11_fizik_ogretmenin

168 ELEKTRİK VE MANYETİZMA
ˇ Ayrıca manyetik alan oluşturan bir mıknatısın yaklaşıp uzaklaşmasıyla akı değişimi oluşur.

Mıknatıs yaklaşırsa manyetik
alan şiddetinin etkisi artar.
Yani akı değişimi oluşur. Akı
değişimi;
∆Φ = Φ son - Φ ile hesaplanır.
ilk
İletken bir çerçeve düzgün
N manyetik alana girerken ve N
YAYINEVİ
S çıkarken manyetik akı değişi- S
mi gerçekleşir.

İndüksiyon Elektromotor Kuvveti ve İndüksiyon Akımı
ˇ Nötr iletken bir tel manyetik alan içerisinde manyetik alana dik hareket ettirilirse negatif
yüklere etki eden manyetik kuvvet etkisiyle yükler hareket eder ve çubuğun uçları zıt ku-
tuplanır. Bu kutuplanmadan dolayı çubuğun iki ucu arasında potansiyel fark oluşarak telde
bir emk meydana gelir. Oluşan bu emk’ya indüksiyon emk’si denir. Sağ el kuralı ile kutuplar
belirlenir. Yük etki eden kuvvet gibi çubuğa etki eden kuvvet yönünde (+) yükler toplanır.
K Oluşan emk;
K +
ÁB ε = -ÂB . Âv . ile hesaplanıp (-) işareti büyüklük sorul-
EDİTÖR
+ duğundan kullanılmaz. Emk’nın oluşması için B ⊥ v ⊥ 
 Áv ⇒ - ε
olmalı ya da bileşenleri birbirine dik olmalıdır.

-
L
L ÁB ÁB Á v
Çubuğun doğrultusu veya hareket doğrultusu α açısı  α Á v  α v . sinα
yapacak şekilde hareket ederse oluşan emk;
ε = B . v .  . sinα ile hesaplanır. v . sinα

ÁB
ÁB

Á v Á v Tel, manyetik alana veya hıza şekildeki gibi pa-
ralel hareket ederse emk oluşmaz.

ˇ Manyetik alan içerisindeki tel bir nokta etrafında dönerse çubuğun her noktası aynı çizgisel
hızla dönmez. Bu nedenle emk hesaplanırken ortalama hız alınır.
Bv⋅⋅
ε = B . Á v ort .  olup ε= olur. Çizgisel hız yerine açısal hız verilirse; v = W . olduğundan
2
⋅
⋅ BW 2
ε= olur.
2