Page 136 - 9_Matematik_ogretmenin
P. 136

134                                                                           ÜÇGENLER

              ˜    Çözük:                                             A
              Kenar orta dikmesi üzerindeki bir nokta, doğru parçasının
              uç noktalarına eşit uzaklıktadır.                                   Dar  açılı  üçgende  diklik  mer-
              Doğru üstündeki M noktası için                           H          kezi üçgenin iç bölgesindedir.
              |ML| = |KM|  ⇒ x + 13 = 2x - 7
                                  20 = x'dir.                 B               C
              Bu durumda |ML| = |KM| = 33 br bulunur.                                  A
              Doğru üstündeki N noktası için |KN| = |NL| = 5 br dir.
              Bu durumda                                    Geniş açılı üçgende ise dik-
              Ç(KLMN)  = |KM| + |ML| + |LN| + |NK| = 33 + 33 + 5 + 5    lik merkezi üçgenin dış böl-
                                                 = 76 br dir.  gesindedir.                            C
                                                                                          B
              p    Örnek:
                                                            YAYINEVİ
                        A             Şekildeki D noktası                             H
                                      A¿BC'nin kenar orta      A
                                      dikmelerinin kesiştiği
                         D                                                         Dik  üçgende  dik  kenarlar
                                      noktadır.
               B                C     |AD| = |BD| = |CD|                           aynı  zamanda  yükseklik  ol-
                                                                                   duğundan diklik merkezi dik
                                      olduğunu gösteriniz.
                                                                                   açının olduğu köşedir.
              ˜    Çözük:
                                                              B               C
                        A             D noktasından A¿BC'nin ke-
                                      narlarına  dikme  inilir.  D   DİK ÜÇGEN VE TRİGONOMETRİ
                    H       E         noktası kenarorta dikmele-
                                EDİTÖR
                       D              rin kesim noktası olduğuna   PİSAGOR TEOREMİ A
               B        F       C     göre,
                                                                                    Bir ABC dik üçgeninde, dik
              |AH| = |HB|, |BF| = |FC|, |AE| = |EC|'dır.                            kenarlar ile hipotenüs ara-
              A¿DC için |DE| hem yükseklik hem kenarortay olduğundan   c       b    sında olan
              A¿DC ikizkenar üçgendir ve |AD| = |DC|'dir.                            AB =  BC +  AC  2
                                                                                        2
                                                                                             2
              A¿DB için |DH| hem yükseklik hem kenarortay olduğundan                    2  2   2
              A¿DB ikizkenar üçgendir ve |AD| = |DB|'dir.     B       a       C        c =  a + b
              B¿DC için |DF| hem yükseklik hem kenarortay olduğundan
              B¿DC ikizkenar üçgendir ve |BD| = |DC|'dır.   şeklindeki  bağıntıya  Pisagor  teoremi  denir.  Bu  teoreme
                                                            göre dik üçgende dik kenarların karelerinin toplamı, hipote-
              Bu durumda |DA| = |BD| = |DC|'dır.
                                                            nüsün karesine eşittir.
              YÜKSEKLİK                                     Bu teorem çift yönlüdür. Yani; herhangi bir üçgenin kenar-
                                                                       2
                                                                              2
                                                                           2
              Bir üçgenin herhangi bir köşesinden karşı kenara veya kar-  ları arasında a  + b  = c  bağıntısı varsa, o üçgenin bir dik
              şı kenarın uzantısına indirilen dik doğru parçasına yükseklik   üçgen olduğu söylenebilir.
              denir.                                        m(C) =    90 ⇒  o  c =  2  a +  2  b 2
                           A                                 2   2  2         o
                                                             c =  a +  b ⇒  m(C) =  90
                                      h , a kenarına ait yükseklik  p    Örnek:
                                       a
                                      h , b kenarına ait yükseklik  I.  a =  3 cm, b =  4 cm,  c =  5 cm,
                                       b
                                      h , c kenarına ait yükseklik
                                       c
              B                     C                       II.  a =  6 cm, b =  7 cm, c =  8 cm
                                                            III.  a =  2 cm, b =  2 3 cm, c =  4 cm
              Üçgende  yükseklikler,  üçgenin  köşelerinin  karşılarındaki  Yukarıda  kenar  uzunlukları  verilen  üçgenlerin  dik  üçgen
              kenarlara olan en kısa uzaklıklarıdır. Dolayısıyla üçgende  olup olmadığını inceleyelim.
              üç farklı yükseklik vardır. Bu üç yükseklik bir noktada kesi-  ˜    Çözük:
              şir. Bu kesişim noktasına üçgenin diklik merkezi veya orta-  2  + a  2  = b  2  ⇒ c    = m(C)  90 o
              santr denir.
   131   132   133   134   135   136   137   138   139   140   141