Page 13 - 11-sinif-edebiyat-ozetli-lezzetli-soru-bankasi-22

[ CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE HİKÂYE (1923-1940/1940-1960) ] 31

9 10 Ali nihayet iş bulmuştu. Bir haftadır fabrika-
- Yok hacım, bu biraz hitaplı oldu. ya gidiyordu. Anası memnundu. Namazını
− Neden? kılmış, duasını yapmıştı. Oğlunun odasına
− Neden olacak elmasım, köprünün üstü girince uzun boyu, geniş vücudu ve çok
beş yüz bin kişi alır mı? genç çehresi ile rüyasında makineler, elekt-
− Faik Abi, ağzın kızdı da ölçüyü kaçırdın. rik pilleri, ampuller gören, makine yağları
− Yok, valla latife değil, o zaman biz de sürünen ve bir dizel motoru homurtusu işi-
buna şaştık. ten oğlunu evvela uyandırmaya kıyamadı.
Ali işten çıkmış gibi terli ve pembe idi.
Bu diyalogdan hareketle;
Bir hikâyenin ilk paragrafından alınan
I. Günlük yaşam içinde bir kişinin tanık ol- yukarıdaki parça ile ilgili;
duğu olayın abartılarak anlatılması
II. Etraftaki diğer kişilerle anlatılan olay I. Çatışmanın ön plânda olduğu bir metin-
dir.
üzerine argo sözlerle dolu bir tartışma-
ya girilmesi II. İlahi bakış açısı kullanılmıştır.
III. Günlük konuşma dilinin özelliklerini yan- III. Niteleyici sözcükler kullanılmıştır.
sıtması yargılarından hangileri kesin olarak söy-
özelliklerinden hangilerine ulaşılamaz? lenir?

A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III

11 Maupassant tarzı hikâyenin karakteristik özelliklerini taşıyan Sabahattin Ali’nin hikâyelerinde
klasik vaka düzeni görülür. Aynı dönemde eser veren Memduh Şevket Esendal ise Çehov tar-
zının edebiyatımızda tanınıp sevilmesine öncülük ederek Türk edebiyatına yeni bir bakış açısı
kazandırmıştır.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisi Sabahattin Ali ve Memduh Şevket
Esendal’ın hikâyelerinin ortak özelliklerinden biri olabilir?
A) Ele aldıkları olayı serim, düğüm, çözüm planıyla anlatıp bir sonuca bağlarlar.

B) Eserlerinde bir fikir aşılamaya çalışırlar; okuyucuda merak ve heyecan uyandırırlar.
C) Kahramanlar, özenle seçilmiş insanlardan oluşur; her kahraman belli bir tip özelliğine sa-
hiptir.
D) Hikâye yazmadaki tarzlarını belirlemede yabancı yazarların etkisi olmuştur.
E) Kişiler tamamıyla tanıtılmadığı, olaylarda kesinlik hâkim olmadığı için okuyucunun hayal
dünyası devamlı hareket hâlindedir.

› Olay hikâyesinin karakteristik özelliklerini taşıyan Saba- › Aynı dönemde Ahmet Hamdi Tanpınar, Tarık Buğra gibi
hattin Ali’nin hikâyelerinde klasik vaka düzeni görülür. isimler bireyin iç dünyasını yansıtan eserler yazarken Ke-
Aynı dönemde eser veren Memduh Şevket Esendal ise mal Tahir, Samim Kocagöz gibi isimler köy ve köylü gerçe-
Çehov tarzına öncülük ederek Türk edebiyatına yeni bir ğini toplumcu gerçekçi bir tavırla anlatmışlardır. Vüs’at O.
soluk kazandırmıştır. Yaşanan “an”ı ön plana çıkaran ya- Bener, Necati Cumalı gibi isimler ise modernist hikâyeyi
zar, eserlerinde konuşma diline dayanan bir yazı dili kul- örneklendirmişlerdir.
lanmıştır.

EDİTÖR YAYINEVİ