Page 18 - 11-sinif-edebiyat-ozetli-lezzetli-soru-bankasi-22
P. 18

48                                                    [  CÜMLENİN ÖGELERİ  ]
         9  Aşağıdakilerin hangisinde yer tamlayıcı-  11 (I) Karahanlılar zamanında yaşayan önemli
            sı kullanılmamıştır?                    şahsiyetlerden biri de büyük mutasavvıf ve
                                                    şair  Ahmet  Yesevi’dir.  (II)  Hem  tarikat  sa-
            A)  Körfezdeki dalgın suya bir bak, neler ne-
               ler göreceksin.                      hibi  hem  de  diğer  tarikatlar  üzerinde  etkili
                                                    olan  bir  alimdir.  (III) XII. yüzyılın  bu  büyük
            B)  Bu  ağaç,  bin  yıl  boyunca  bu  topraklar   tasavvuf  şairi  hikmet  adı  verilen  şiirleriyle
               üzerinde büyümüş, gelişmiş ve meyve-  İslamiyet’in ve tasavvuf felsefesinin Türkler
               lerini vermiştir.                    arasında  yayılmasını  sağlamıştır.  (IV)  Ah-
            C)  Bir gün benim bu konuda haklı olduğu-  met Yesevi’nin  hayatı  hakkında  bilgi  veren
               mu sen de anlayacaksın.              belgeler oldukça azdır. (V) Bu konudaki en
            D)  Gülen her yüzde yeni bir umut, yeni bir   önemli kaynak şiirleridir.
               ışık var.                            Bu paragraftaki numaralandırılmış cüm-
            E)  Köy, çamurlu ve bozuk bir yolun sağında   lelerden  hangisi  tek  ögeden  oluşmuş-
               kurulmuştu.                          tur?

                                                    A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V












                                                 12 Gün  boyunca  gül  bahçelerinin  keskin  ko-
                                                    kusuyla  ciğerleri rahatlatan, Isparta’nın en
         10 (I)  Yaz  mevsiminin  sıcağı,  tozu,  teri  tekrar   ünlü gül üretim yeri şehrin girişinde bulunur.
            gelmişti. (II) Kış mevsiminin, insanı üşütse
            de  beyaz  örtüsünü  hepimiz  daima  özleriz.   Bu cümlenin ögeleri ve öge dizilişi aşa-
            (III)  Birçoğumuz  daha  şimdiden  kışla  ilgili   ğıdakilerin  hangisinde  doğru  verilmiş-
            tatil ve eğlence programları planlıyoruz. (IV)   tir?
            Bu  düşünceler  dahi  bizim  mutlu  olmamızı   A)  Yer tamlayıcısı - zarf tamlayıcısı - özne-
            çok etkiliyor. (V) Bu mutluluk bizi bir an da   yüklem
            olsa  yazın  o  bunaltıcı  sıcağından  serinliğe   B)  Özne - zarf tamlayıcısı - yüklem
            götürmeye oldukça yetiyor.
                                                    C)  Zarf tamlayıcısı - yer tamlayıcısı - belir-
            Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin       tili nesne - yüklem
            hangisinde  farklı  bir  öge  vurgulanmış-  D)  Belirtisiz nesne - yer tamlayıcısı - yük-
            tır?                                       lem

            A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V    E)  Özne - yer tamlayıcısı - yüklem

         Yer Tamlayıcısı (Dolaylı Tümleç)        Yer Tamlayıcısının Özellikleri:
         “-e, -de, -den” eklerini alarak cümlenin dolayısıyla yüklemin anla-    y Yer  tamlayıcısı,  yükleme  sorulan  “nereye,  nerede,  nereden,
         mını  “çıkma  (uzaklaşma),  bulunma  ve  yönelme  (yaklaşma)”   kime, kimde, kimden, neye, nede, neden” sorularının cevabıdır.
         bakımından tamamlayan ögedir. Yer tamlayıcısına dolaylı tümleç
         de denir.                                   › Şu kilimleri balkona serelim. (Nereye?)
             › Biz yaza doğru köylerimize gideriz.    › Aradığınız kitapları sahafta bulursunuz. (Nerede?)
             › Tarihî eserler derin sular altında keşfedilmeyi bekliyor.    › Sabahın erken saatinde evden ayrıldı. (Nereden?)
             › Çantasından birkaç kitap çıkardı.     › Bunları babana sormalısın. (Kime?)


                              EDİTÖR YAYINEVİ
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23