Page 18 - 11-sinif-edebiyat-ozetli-lezzetli-soru-bankasi-22
P. 18
48 [ CÜMLENİN ÖGELERİ ]
9 Aşağıdakilerin hangisinde yer tamlayıcı- 11 (I) Karahanlılar zamanında yaşayan önemli
sı kullanılmamıştır? şahsiyetlerden biri de büyük mutasavvıf ve
şair Ahmet Yesevi’dir. (II) Hem tarikat sa-
A) Körfezdeki dalgın suya bir bak, neler ne-
ler göreceksin. hibi hem de diğer tarikatlar üzerinde etkili
olan bir alimdir. (III) XII. yüzyılın bu büyük
B) Bu ağaç, bin yıl boyunca bu topraklar tasavvuf şairi hikmet adı verilen şiirleriyle
üzerinde büyümüş, gelişmiş ve meyve- İslamiyet’in ve tasavvuf felsefesinin Türkler
lerini vermiştir. arasında yayılmasını sağlamıştır. (IV) Ah-
C) Bir gün benim bu konuda haklı olduğu- met Yesevi’nin hayatı hakkında bilgi veren
mu sen de anlayacaksın. belgeler oldukça azdır. (V) Bu konudaki en
D) Gülen her yüzde yeni bir umut, yeni bir önemli kaynak şiirleridir.
ışık var. Bu paragraftaki numaralandırılmış cüm-
E) Köy, çamurlu ve bozuk bir yolun sağında lelerden hangisi tek ögeden oluşmuş-
kurulmuştu. tur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
12 Gün boyunca gül bahçelerinin keskin ko-
kusuyla ciğerleri rahatlatan, Isparta’nın en
10 (I) Yaz mevsiminin sıcağı, tozu, teri tekrar ünlü gül üretim yeri şehrin girişinde bulunur.
gelmişti. (II) Kış mevsiminin, insanı üşütse
de beyaz örtüsünü hepimiz daima özleriz. Bu cümlenin ögeleri ve öge dizilişi aşa-
(III) Birçoğumuz daha şimdiden kışla ilgili ğıdakilerin hangisinde doğru verilmiş-
tatil ve eğlence programları planlıyoruz. (IV) tir?
Bu düşünceler dahi bizim mutlu olmamızı A) Yer tamlayıcısı - zarf tamlayıcısı - özne-
çok etkiliyor. (V) Bu mutluluk bizi bir an da yüklem
olsa yazın o bunaltıcı sıcağından serinliğe B) Özne - zarf tamlayıcısı - yüklem
götürmeye oldukça yetiyor.
C) Zarf tamlayıcısı - yer tamlayıcısı - belir-
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin tili nesne - yüklem
hangisinde farklı bir öge vurgulanmış- D) Belirtisiz nesne - yer tamlayıcısı - yük-
tır? lem
A) I B) II C) III D) IV E) V E) Özne - yer tamlayıcısı - yüklem
Yer Tamlayıcısı (Dolaylı Tümleç) Yer Tamlayıcısının Özellikleri:
“-e, -de, -den” eklerini alarak cümlenin dolayısıyla yüklemin anla- y Yer tamlayıcısı, yükleme sorulan “nereye, nerede, nereden,
mını “çıkma (uzaklaşma), bulunma ve yönelme (yaklaşma)” kime, kimde, kimden, neye, nede, neden” sorularının cevabıdır.
bakımından tamamlayan ögedir. Yer tamlayıcısına dolaylı tümleç
de denir. › Şu kilimleri balkona serelim. (Nereye?)
› Biz yaza doğru köylerimize gideriz. › Aradığınız kitapları sahafta bulursunuz. (Nerede?)
› Tarihî eserler derin sular altında keşfedilmeyi bekliyor. › Sabahın erken saatinde evden ayrıldı. (Nereden?)
› Çantasından birkaç kitap çıkardı. › Bunları babana sormalısın. (Kime?)
EDİTÖR YAYINEVİ