Page 17 - 11-sinif-edebiyat-ozetli-lezzetli-soru-bankasi-22
P. 17
[ CÜMLENİN ÖGELERİ ] 45
28
Telefonu Kitabın Sabahın erken Yaptığı Evin tüm
elinden kapağındaki saatinde yola inceleme ve tadilatını tek
bırakınca resmi ilk defa çıktığımız araştırma bu başına
etrafında olup görüyorum. için çok fazla olayı yapmıştı.
bitenleri fark mesafe kat çözmemizi
etti. ettik. sağladı.
I II III IV V
Yukarıdaki cümleler I. cümleden başlanarak yükleme en yakın öge diğer cümlenin ilk ögesi
olacak şekilde sıralanmıştır.
Buna göre hangi cümlede söz konusu kurala uyulmadığı söylenebilir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
29
Açıklama Örnek Cümle
I Yüklem, ek fiil almış bir isimden oluşabilir. Kalem kılıçtan keskindir.
Kardeşim cebindeki son parayla
II Özne, yapanı veya olanı karşılayan unsurdur.
da kitap aldı.
Nesne, yükleme sorulan “neyi, kimi” sorularının Burada son fırtına son dalı
III
cevabıdır. kırıyordu.
IV Ad ve sıfat tamlamaları yer tamlayıcısı olabilir. İşlerini bir haftada bitirdi.
Cümlede özne niteliğinde bir sözcük yer almasa Onun hiçbir suçu olmadığına
V
da yüklemdeki şahıs ekinden özne anlaşılabilir. yürekten inanıyorum.
Tabloya göre kaç numaralı satırda yer alan örnek cümle açıklamaya uygun de-
ğildir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
YARDIMCI ÖGELER Nesnenin Özellikleri:
Nesne y Belirtili ve belirtisiz olmak üzere ikiye ayrılır. Belirtme hâl
Yüklemde bildirilen ve öznenin yaptığı işten doğrudan etkilenen eki alanlara belirtili; yalın hâlde olanlara da belirtisiz nesne
öge nesnedir. Dolayısıyla sadece fiil cümlelerinden yüklemi geçişli denir. Belirtili nesneyi bulmak için yükleme “kimi, neyi”; belir-
fiil olanlar nesne alır. Az da olsa isim cümleleri de nesne alabilir. tisiz nesneyi bulmak için “kim, ne” (özneyi bulduktan sonra)
Yükleme sorulan “ne, neyi, kimi” sorularının cevabıdır.
› Seni beklerken annemi de aradım. (Kimi) soruları sorulur.
› Bu yalılar, eski Boğaziçi hatıralarını sayıklar. (Neyi) › Her gün gazete okuyorum. (Ne / Belirtisiz)
EDİTÖR YAYINEVİ