Page 15 - 11-sinif-edebiyat-ozetli-lezzetli-soru-bankasi-22
P. 15
[ CÜMLENİN ÖGELERİ ] 37
TEST 3 3 Aşağıdaki cümlelerden hangisi ögelerine
yanlış ayrılmıştır?
CÜMLENİN ÖGELERİ
A) Klasisizm / hümanist felsefe ve röne-
1 Bu yapıları kimler, nerede, nasıl, kiminle sans hareketlerinin yaşandığı sosyal ve
yapmışlardı? siyasi ortamda / doğmuştur.
B) Bu akım / hümanizmin daha şuurlu ve
Bu cümlede aşağıdaki ögelerden hangi- daha kurallı bir devamıdır.
sini buldurmaya yönelik bir soru kulla-
nılmamıştır? C) XVI. yüzyılın sonlarında Fransa’da / or-
taya çıkmıştır.
A) Özne
D) Eski Yunan ve Latin edebiyatları / örnek
B) Edat tamlayıcısı alınmıştır.
C) Belirtisiz nesne E) Bu akımda / akıl ve sağduyu / önemsen-
D) Yer tamlayıcısı miştir.
E) Zarf tamlayıcısı
4 (I) Şiir yazmak, duygularımızı yansıttığımız
bir renk cümbüşüdür. (II) Şiir, yansıttığı bir-
2 Hayatım, fabrikaların bacasından yüksele- çok duygunun yanında rengarenk bir res-
rek yavaş yavaş zehirleyen dumanların al- mi de bünyesinde barındırır. (III) Toplumca
tında geçti. kıymeti üst seviyede olan bir sanattır. (IV)
Bu bakış açısı şairler için de geçerlidir. (V)
Aşağıdaki cümlelerden hangisi ögeleri
ve ögelerinin sıralanışı açısından yuka- Onlar, belirli bir hissiyatın geleceğe yönelen
rıdaki cümleyle özdeştir? sesidir.
Numaralanmış cümlelerle ilgili olarak
A) Kardeşimin bütün çabası arkadaşının
sıkıntılarını gidermeye yetmiyordu. aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
B) İlaçlar, hastalığının tesirini yavaş yavaş A) I. cümlenin yüklemi bir sıfat tarafından
azaltıyordu. nitelenen isim tamlamasıdır.
C) Hakem, iki takıma da sertliği azaltmala- B) II. cümle özne, nesne, yer tamlayıcısı ve
rını söyledi. yüklemden oluşmuştur.
D) Bu şehir, görkemli ormanlarıyla temiz C) III. cümle yalnızca yüklemden oluşmuş-
havanın zirveye çıkmasını sağlıyordu. tur.
E) Dedemin babamlara bıraktığı vasiyeti D) IV. cümlede yüklem birleşik fiildir.
merakla bekliyorduk. E) V. cümle iki ögeden oluşan bir cümledir.
CÜMLENİN ÖGELERİ nın cümledeki görevleri esas alınır. Bu bakımdan cümlenin ögeleri
temel ve yardımcı ögeler olmak üzere ikiye ayrılır.
Bir duyguyu, düşünceyi, isteği, haberi, durumu, olayı ifade etmek
için kurulan ve kendi içinde anlam ve yargı bütünlüğü olan sözcü-
ğe veya söz dizisine “cümle” denir. TEMEL ÖGELER
Cümle, kelime ve kelime gruplarından oluşur. Kelime ve kelime Yüklem
gruplarından her birinin kendine özgü bir anlam değeri ve görevi İş, kılış, oluş, hareket, durum bildiren; haber veren; cümleyi bir
vardır. Cümle ögelerini sınıflandırırken kelime ve kelime grupları- yargıya bağlayan çekimli ögeye yüklem denir.
EDİTÖR YAYINEVİ