Page 15 - 11-sinif-edebiyat-ozetli-lezzetli-soru-bankasi-22
P. 15

[  CÜMLENİN ÖGELERİ  ]                                                   37


                        TEST 3                   3  Aşağıdaki cümlelerden hangisi ögelerine
                                                    yanlış ayrılmıştır?
                   CÜMLENİN ÖGELERİ
                                                    A)  Klasisizm  /  hümanist  felsefe  ve  röne-
         1  Bu  yapıları  kimler,  nerede,  nasıl,  kiminle   sans hareketlerinin yaşandığı sosyal ve
            yapmışlardı?                               siyasi ortamda / doğmuştur.
                                                    B)  Bu  akım  /  hümanizmin  daha  şuurlu  ve
            Bu cümlede aşağıdaki ögelerden hangi-      daha kurallı bir devamıdır.
            sini  buldurmaya  yönelik  bir  soru  kulla-
            nılmamıştır?                            C)  XVI. yüzyılın sonlarında Fransa’da / or-
                                                       taya çıkmıştır.
            A)  Özne
                                                    D)  Eski Yunan ve Latin edebiyatları / örnek
            B)  Edat tamlayıcısı                       alınmıştır.
            C)  Belirtisiz nesne                    E)  Bu akımda / akıl ve sağduyu / önemsen-
            D)  Yer tamlayıcısı                        miştir.
            E)  Zarf tamlayıcısı







                                                 4  (I) Şiir yazmak, duygularımızı yansıttığımız
                                                    bir renk cümbüşüdür. (II) Şiir, yansıttığı bir-
         2  Hayatım,  fabrikaların  bacasından  yüksele-  çok  duygunun  yanında  rengarenk  bir  res-
            rek yavaş yavaş zehirleyen dumanların al-  mi de bünyesinde barındırır. (III) Toplumca
            tında geçti.                            kıymeti  üst  seviyede  olan  bir  sanattır.  (IV)
                                                    Bu bakış açısı şairler için de geçerlidir. (V)
            Aşağıdaki  cümlelerden  hangisi  ögeleri
            ve ögelerinin sıralanışı açısından yuka-  Onlar, belirli bir hissiyatın geleceğe yönelen
            rıdaki cümleyle özdeştir?               sesidir.
                                                    Numaralanmış  cümlelerle  ilgili  olarak
            A)  Kardeşimin  bütün  çabası  arkadaşının
               sıkıntılarını gidermeye yetmiyordu.  aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
            B)  İlaçlar, hastalığının tesirini yavaş yavaş   A)  I. cümlenin yüklemi bir sıfat tarafından
               azaltıyordu.                            nitelenen isim tamlamasıdır.
            C)  Hakem, iki takıma da sertliği azaltmala-  B)  II. cümle özne, nesne, yer tamlayıcısı ve
               rını söyledi.                           yüklemden oluşmuştur.
            D)  Bu  şehir,  görkemli  ormanlarıyla  temiz   C)  III. cümle yalnızca yüklemden oluşmuş-
               havanın zirveye çıkmasını sağlıyordu.   tur.
            E)  Dedemin  babamlara  bıraktığı  vasiyeti   D)  IV. cümlede yüklem birleşik fiildir.
               merakla bekliyorduk.                 E)  V. cümle iki ögeden oluşan bir cümledir.

         CÜMLENİN ÖGELERİ                        nın cümledeki görevleri esas alınır. Bu bakımdan cümlenin ögeleri
                                                 temel ve yardımcı ögeler olmak üzere ikiye ayrılır.
         Bir duyguyu, düşünceyi, isteği, haberi, durumu, olayı ifade etmek
         için kurulan ve kendi içinde anlam ve yargı bütünlüğü olan sözcü-
         ğe veya söz dizisine “cümle” denir.     TEMEL ÖGELER
         Cümle, kelime ve kelime gruplarından oluşur. Kelime ve kelime   Yüklem
         gruplarından her birinin kendine özgü bir anlam değeri ve görevi   İş, kılış, oluş, hareket, durum  bildiren;  haber veren;  cümleyi  bir
         vardır. Cümle ögelerini sınıflandırırken kelime ve kelime grupları-  yargıya bağlayan çekimli ögeye yüklem denir.

                              EDİTÖR YAYINEVİ
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20