Page 12 - 2024 jsps genel yetenek genel kültür hazırlık kitabı

ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ 6.

POLİTİKASI BÖLÜM

TÜRK DIŞ POLİTİKASININ TEMEL İLKELERİ Ɖ Ancak Atatürk bu duruma sert tepki gösterip “Bu
kiye’ye verilecektir. DATA YAYINLARI
Ɖ Atatürk, Misakımillî ile yeni Türk devleti için korun- bizim iç sorunumuzdur.” diyerek karşı çıkmıştır.
ması mümkün gerçekçi bir sınır çizmiştir.
Ɖ Yabancı Okullar Sorunu yeni Türk devletinin bundan
Ɖ Atatürk’ün “Yurtta barış, cihanda barış” sözü doğrul- sonraki ilk dış politika başarısıdır.
tusunda geliştirilen dış politikasının ilkeleri şunlardır:
Ý Milli sınırlarımız içinde varlığımızı korumak
Nüfus Mübadelesi (10 Haziran 1930)
Ý Gerçekleştirilmeyecek emeller peşinde koşmamak
Ý Diğer devletlerin iç işlerine karışmamak Ɖ Lozan’da bu sorun çözülememiştir.
Ý Komşu ülkelerle dostluk ilişkilerini geliştirmek Ɖ Yunanistan, Türkiye’de daha çok Rum halkını bırak-
Ý Milli politikayı uygularken kamuoyunu dikkate almak mak isteyince ilişkiler gerginleşti.
Ý Uluslararası hukuka bağlı kalmak Ɖ 1928 yılında bu sorunlar Milletler Cemiyeti’nde görü-
Ý Türk ulusunun uluslararası alanda saygınlığını şüldüğü halde çözülemedi.
artırmak
Ɖ 1930 Haziran ayındaki anlaşmayla sorun çözümlendi.
Ý Bağımsızlığımıza saygı duyan devletlerle her Bu antlaşma ile İstanbul Rumları ile Batı Trakya Türk-
alanda ilişkileri geliştirmek
lerinin hepsi yerleşik sayıldı (Ahali Mübadelesi).
Ý Dünyadaki gelişmeleri yakından takip etmek
Ɖ Bu sorunun çözülmesi Türkiye’nin Milletler Cemiye-
tine üye olmasında ve Balkan Antantı’nın imzalanma-
1923 - 1932 DÖNEMİ DIŞ POLİTİKA
sında etkili olmuştur.
Musul Sorunu (5 Haziran 1926) Ɖ Venizelos, Atatürk’ü 1934 yılında Nobel Barış Ödü-

Ɖ Musul, Mondros’un 7. maddesi gereğince İngilizler lü’ne aday göstermiştir.
tarafından işgal edilmişti.
Ɖ Lozan Antlaşması’yla Musul Sorunu sonraya bırakıl- Dış Borçlar (1929-1933)
mıştır.
Ɖ 1924 yılında İngiltere ve Türkiye arasında yapılan Ɖ Borçlar Sorunu Osmanlı Devleti’nden en çok alacağı
Haliç Konferansı’nda da bir sonuç alınamayınca olan Fransa ile yaşandı.
sorun Milletler Cemiyetine taşınmıştır.

Ɖ Milletler Cemiyeti kararıyla Ankara Antlaşması imza- Ɖ Lozan’da Türkiye borçları taksitli ödeyeceğini belirtti.
landı. Bu antlaşmaya göre;
Ɖ 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı ile yeni Türk devleti
Ý Musul ve Kerkük Irak’a bırakılacaktır.
Osmanlı’dan kalan borçları ödemekte zorluk çekti.
Ý Musul petrol gelirlerinin %10’u 25 yıl boyunca Tür-
Ɖ Daha sonraki süreçte borçlar taksitler halinde öden-
miştir.
Ý Hakkari Türkiye’ye bırakılacaktır.
Ɖ Musul’un elden çıkmasında Şeyh Sait İsyanı ve Nas- Ɖ 1954 yılında dış borçlar bitirilmiştir.
turi Ayaklanması etkili olmuştur.
Bozkut - Lotus Olayı (2 Ağustos 1926)
Yabancı Okullar Sorunu (1926)

Ɖ Yabancılar kapitülasyonlar aracılığıyla Türk ülkesinde Ɖ 2 Ağustos 1926 tarihinde Bozkurt adlı Türk gemisi ile
birçok okul açarak önemli kültürel haklara da sahip Lotus adlı Fransız gemisi Ege Denizi’nde çarpışmış-
olmuşlardır. tır.
Ɖ Lozan’a göre bu okullar kapatılmayacak ancak okullar
Türk kanunlarına göre yönetilecektir. Ɖ İki ülke arasında yaşanan sorunda Lahey Adalet
Ɖ Bu konudaki en büyük sorun Fransa ile yaşanmıştır. Divanı Türkiye’yi haklı bulmuştur.