Page 26 - EKYS TC Müdür ve Müdür Yardımcılığı Özetin Özeti

BÖLÜM 1 EĞİTİM VE ÖĞRETİMDE ETİK

EĞİTİM VE ÖĞRETİMDE ETİK Vicdan
• Bireyin kendi davranışlarını değerlendirmesini ve ahlaki olarak
TEMEL KAVRAMLAR kendini dış etkilere bağlı olmaksızın yani kendiliğinden yargıla-
masını sağlayan içsel güçtür.
DATA YAYINLARI
Etik İyi
• Ahlaki olanın özünü ve temellerini araştıran bilim, insan davra- • Ahlak, din ve etiğin inceleme alanına giren “iyi” kavramı; muh-
nışları ile ilgili problemleri inceleyen felsefe dalıdır. temel davranışlar arasında seçim yapma durumunda kalan
bireyin tercih etmesi gereken davranışı ifade eder.
Etik Karar Verme
• Birbiriyle çatışan alternatifler olduğu zamanlarda sistema- Norm
tik düşünerek ahlaki bakımdan en makul ve etik ilkelerle en • Etik açıdan norm, bireyin davranışlarını değerlendirmede kul-
uyumlu olanın tercih edilmesidir. lanılan ölçüt olarak tanımlanabilir. Ayrıca norm kavramı uyul-
ması gereken kurallar anlamını da karşılamaktadır.
Etik Eğitimi
• Bireylerin davranışlarına ahlaki açıdan katkı sağlamak ama- Karakter
cıyla verilen eğitimdir. • Bireyi başkalarından ayıran temel belirti, bireyin davranış
biçimlerini belirleyen kendine özgü yapı şeklinde tanımlanabilir.
Etik Sapma Değerler
• Bireyin etik değerlere uygun olmayan seçeneği tercih etmesi
durumudur. • Bireyin hayatı boyunca çevreyle etkileşimi sonucunda ortaya
çıkan davranışlarında ve ilişkilerinde üzerinde durduğu ve
Etik İhlali önem atfettiği ilkelerdir.
• Mesleki davranışları düzenleyen kuralların çiğnenmesidir.

Etik İkilem Etik Kodlar
•
Kurumların misyonları doğrultusunda şekillenmiş karar ve
• Etik davranışların ve ilkelerin uygulanması sırasında herhangi eylemlerdir. Kurumların işleyişinde var olan düzenlemeler ve
bir anlaşmazlığın olduğu durumlarda ortaya çıkan durumdur. insan haklarına karşı uymak zorunda olduğu sorumluluklardır.
Etik Farkındalık Etik kodlar söz konusu kuruluştaki tüm davranışları yöneten
etik ilkeleri genel hatlarıyla ortaya koyar.
• Etik ikilem durumlarında hangi tutum, davranış veya ilke-
nin benimseneceği konusunda karar verme becerisine sahip
olmaktır. FELSEFİ YAKLAŞIMLARA GÖRE ETİK

Etik Sorumluluk Agapizm
• Belirli bir alandaki/bağlamdaki standartlara göre etik değerleri Tüm ahlakın ana ilkesi ve kaynağı olarak sevgiyi yani “agape”yi
gören felsefi anlayıştır. Dolayısıyla agapizmde evrensel ve mut-
tanıma ve bunlara göre hareket etme yeteneğidir.
lak etik ilkeler tek bir ana ilkeye indirgenebilir, düşüncesi hakim-
dir.
Ahlak
• İnsanların sosyal hayatlarında uymak zorunda oldukları dav-
ranış kuralları olarak tanımlanır. Ahlaki kurallar toplumdan top- Hedonizm
luma değişebilir. Bazen aynı toplum içinde farklı ahlaki kurallar Hayatın amacını haz almak ilkesine bağlayan felsefi anlayış
olabilir. olan hedonizme göre hayatın olduğu gibi etiğin de amacı haz-
dır. İnsan doğası gereği acıdankaçan ve hazza yönelen bir var-
lık olduğundan hazza ulaştıran eylemler iyi ve doğrudur.
Erdem
• Bireyin dışsal kaynaklı herhangi bir baskıya maruz kalmadan
gösterdiği özgün davranışlardır. Erdem kavramı; ölçülü ve den-
geli davranma, aşırı uçlarda yer almama, orta yolu tercih etme, Nihilizm
ruhsal olgunluk gibi anlamları da kapsar. Hiçbir şeyin bilinemeyeceği ve hiçbir şeyin var olmadığını savu-
nur. Etik kuralları ve değerleri reddeder.

162