Page 32 - EKYS TC Müdür ve Müdür Yardımcılığı Özetin Özeti
P. 32
1982 ANAYASASI (YÜRÜTME) BÖLÜM 3
YÜRÜTME • Gerekli gördüğü takdirde, yasama yılının ilk günü Türkiye
Büyük Millet Meclisinde açılış konuşmasını yapar.
Yürütme yetkisi ve görevi; Cumhurbaşkanı tarafından, Anayasaya
ve kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir. • Ülkenin iç ve dış siyaseti hakkında Meclise mesaj verir.
• Kanunları yayımlar.
CUMHURBAŞKANI • Kanunları tekrar görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Mecli-
sine geri gönderir.
Cumhurbaşkanlığı Adaylığı ve Seçimi
Cumhurbaşkanlığına Adaylık • Kanunların, Türkiye Büyük Millet Meclisi iç tüzüğünün tümünün
veya belirli hükümlerinin Anayasaya şekil veya esas bakımın-
• Cumhurbaşkanı 40 yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, dan aykırı oldukları gerekçesiyle Anayasa Mahkemesinde iptal
milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasın- davası açar.
dan, doğrudan halk tarafından seçilir.
• Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıldır; bir kimse, en fazla iki • Cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atar ve görevlerine
son verir.
defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.
• Cumhurbaşkanlığına; siyasi parti grupları, en son yapılan genel • Üst kademe kamu yöneticilerini atar, görevlerine son verir ve
seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az bunların atanmalarına ilişkin usul ve esasları Cumhurbaşkan-
yüzde beşini almış olan siyasi partiler ile en az yüz bin seçmen lığı kararnamesiyle düzenler.
aday gösterebilir. • Yabancı devletlere Türkiye Cumhuriyeti’nin temsilcilerini gön-
• Cumhurbaşkanı seçilen milletvekilinin TBMM üyeliği sona erer. derir, Türkiye Cumhuriyeti’ne gönderilecek yabancı devlet tem-
silcilerini kabul eder.
Cumhurbaşkanlığı Seçimi • Milletlerarası antlaşmaları onaylar ve yayımlar.
• başkanının görevi devam eder. DATA YAYINLARI
•
Genel oyla yapılan seçimde, geçerli oyların toplamının yarısın-
Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları gerekli gördüğü tak-
dan bir fazlasını yani salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaş- dirde halkoyuna sunar.
kanı seçilmiş olur. • Milli güvenlik politikalarını belirler ve gerekli tedbirleri alır.
• İlk oylamada yukarıda belirtilen çoğunluğun sağlanamaması
halinde, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü birinci turda en • Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türk Silahlı Kuvvetlerinin
çok oy alan iki adayın katılımıyla ikinci oylama yapılır. Bu turda Başkomutanlığını temsil eder.
geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilir. • Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanılmasına karar verir.
• İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin her- • Sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebiyle kişilerin cezala-
hangi bir sebeple seçime katılamaması halinde; ikinci oylama, rını hafifletir veya kaldırır.
boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edil-
mesi suretiyle yapılır. • Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhur-
• İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde bu oylama refe- başkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Anayasanın ikinci kısmının
randum şeklinde yapılır. Aday, geçerli oyların salt çoğunlu- birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hak-
ğunu aldığı takdirde Cumhurbaşkanı seçilir. Oylamada adayın ları ve ödevleriyle dördüncü bölümde yer alan siyasi haklar ve
geçerli oyların çoğunluğunu alamaması halinde kesin sonuç- ödevler Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemez.
ların ilanından sonra gelen 45. günü takip eden ilk pazar günü • Anayasada kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda Cum-
sadece Cumhurbaşkanı seçimi yapılır. hurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz. Kanunda açıkça
• Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar mevcut Cumhur- düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıka-
rılamaz. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kanunlarda farklı
hükümler bulunması halinde, kanun hükümleri uygulanır. Tür-
kiye Büyük Millet Meclisinin aynı konuda kanun çıkarması duru-
Cumhurbaşkanının Görev ve Yetkileri munda, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümsüz hale gelir.
• Cumhurbaşkanı devletin başıdır, yürütme yetkisi Cumhurbaş- • Cumhurbaşkanı, kanunların uygulanmasını sağlamak üzere ve
kanına aittir. bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarabilir.
• Cumhurbaşkanı, devlet başkanı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyeti’ni • Kararnameler ve yönetmelikler, yayımdan sonraki bir tarih
ve Türk milletinin birliğini temsil eder; Anayasanın uygulanma- belirlenmemişse Resmî Gazete’de yayımlandıkları gün yürür-
sını, devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin lüğe girer.
eder.
257

