Page 11 - sağlık bakanlığı tıbbi sekreter konu anlatımlı soru bankası

5.
TIBBI DOKÜMANTASYON
ÜNİTE

DATA YAYINLARI
TIBBI DOKÜMANTASYONLA ILGILI TEMEL Dokümantasyon
KAVRAMLAR
Dokümantasyon birçok faaliyetten oluşan bir süreçtir.
Bu süreçte hangi bilgilere ihtiyaç olduğunun tespiti ve
Bilgi Çağı elde edilmesinin yollarının bulunması; bulunan bilgi-
Bilgi çağı, bilginin temel kaynak olduğu, bilgi üretimi ve lerin kaydedilmesi ve kayıtların (belge denilen) uygun
iletiminin yaygınlaştığı, bilgi çalışanlarının çoğunlukta ortamlarda saklanması ya da gerekli bilgileri içeren
olduğu, sürekli öğrenme ve bilgilenmenin kaçınılmaz zaten hazır belgelerin toplanması; erişimi kolaylaştır-
hâle geldiği yeni toplumsal ve ekonomik dönemi temsil mak için belgelerin düzenlenmesi ve asıl olarak, belge-
etmektedir. lerin ihtiyaç duyanların kullanımına sunulması yer alır.
Dokümantasyon bu sürecin belirli bir parçasını da ifade
edebilir.
Bilgi
Bilgi en basit hâlde ‘verinin işlenmiş hali’ şeklinde
tanımlanmaktadır. Bilgi, insanların tecrübelerine ve TIBBI DOKÜMANTASYONUN TARIHÇESI VE
karar vermelerine olanak sağlayan ifadeler bütünüdür.
TIBBI DOKÜMANLARIN HUKUKSAL YÖNÜ
Veri
Tıbbi Dokümantasyonun Tarihçesi
En basit tanımlama ile veri ‘ham, organize edilmemiş,
işlenmemiş bilgidir’. Bilgi kaynağı içerisindeki en küçük ź Sağlıkla ilgili ilk kayıtlara Sümerlilerden kalma çok
yapı taşı olan veri, anlamlı bir bütünün içerisinde ken- sayıda çivi yazılı kil tabletten ulaşılmıştır.
disi gibi diğer verilerle beraber tutulduğu zaman belli bir
değere sahip olur. ź Babil Kralı Hammurabi’nin Kanunu içerisinde tıp
pratiğinde dikkat edilecek noktalar ve bunlarla ilgili
cezalar olduğu belirtilmektedir.
Enformasyon
ź Asurlular döneminde sağlıkla ilgili olarak tutulmuş kil
Enformasyon, verilerin çeşitli istatistik teknikleri ile tabletler bulunmuştur.
yorumlandıktan sonra ham bilgilere dönüştürülmüş
şeklidir. Örneğin veriler, kategorilere ayrılarak, özetleri ź Mısırlılar döneminin papirüslerinin sağlık doküman-
çıkartılarak ya da raporları oluşturularak enformasyona tasyonu tarihi için çok önemli belgeler olduğu kabul
dönüştürülür. edilir.
ź Eski Yunan medeniyetinde hastaların tedavi edildik-
Belge leri Aesculapia adı verilen mabetlerin sütunları, bura-
larda kalan hastalara uygulanan teşhis ve tedaviler
Belge, iş etkinlikleri sırasında bir kurum tarafından üre- hakkında bilgi alınan yerler olmuştur.
time ya da sağlanan doküman araçlardır. Bir başka
tanımlama ile belge; ‘örgütsel işlemler için gerekli olan ź Bugün kullanılan tıbbi terimlerin büyük kısmı,
ve tekrar üretilebilen enformasyon aracıdır’. Yunanca ve Latinceden oluşmaktadır.
ź Tıbbın babası olarak kabul edilen Hipokrat, mesle-
Belge Yönetimi ğinde pratik olarak gözlemlere önem verdiği için, 70
Belgelerin üretimi, organizasyonu, korunması, kulla- kitap ve çalışma notları oluşturmuştur ve gözlemleri-
nımı, erişimi ve düzenlenmesinde ekonomi ve verimlilik nin bu kitaplara kaydedilmesini sağlamıştır.
sağlamak için oluşturulan bir programın uygulanmasına ź Hastane oluşumlarıyla birlikte Orta Çağ’da Avru-
belge yönetimi adı verilir. pa’da hasta kayıtlarının tutulması ve saklanması fikri
kurumsal bir kimliğe bürünmeye başlamıştır.
Doküman
ź 1700’lerden itibaren Amerika’da da hasta bilgilerinin
Doküman, kurumsal faaliyetlerin yerine getirilmesi ama- kaydı ve dosyalanması konusu önem kazanmış ve
cıyla üretilen ya da toplanan ancak henüz belge vasfı hastaneler bu işlemlerle ilgili yeni yöntemler geliştir-
kazanmamış her türlü bilgidir. meye devam etmişlerdir.