Page 21 - sağlık bakanlığı tıbbi sekreter konu anlatımlı soru bankası
P. 21
HASTALARIN ULUSLARARASI 14.
SINIFLANDIRILMASI ÜNİTE
düzeyde ele alınıyorsa bu koruyucu hekimliktir.YAYINLARI
Halk Sağlığı ve Hastalıkların cama karşılığında halka götürülen esas sağlık hizmeti
Sınıflandırılması Ile Ilgili Tıbbi Terimler şeklinde tanımlanmıştır. Sağlıklı bireyin ve toplumun
mutlaka alması gereken minimum sağlık hizmetlerine
ź Halk Sağlığı; Amerikalı hekim Charles-Edward ise “Temel Sağlık Hizmeti” denir.
Amory Winslow tarafından 1923 yılında ilk defa şu
şekilde tanımlanmıştır: Organize edilmiş toplum Sağlık Hizmeti: Bireyin ve toplumun sağlığını korumak,
çalışmaları sonunda çevre sağlık koşullarını düzelte- hastalandıklarında tedavilerini yapmak, tam iyileşme-
rek, bireylere sağlık bilgisi vererek, bulaşıcı hastalık- yenlerde bağımlı olmadan yaşayabilmelerini sağlamak
ları önleyerek, hastalıkların erken tanı ve koruyucu için yapılan çalışmaların tümüne “Sağlık Hizmeti” denir.
tedavisini sağlayacak, sağlık örgütleri kurarak, top- Koruyucu, Tedavi Edici, Rehabilite Edici ve Sağlığı
lumsal çalışmaları her bireyin sağlığını sürdürecek Geliştirici Sağlık Hizmetleri olarak dört ana başlıkta top-
bir yaşam düzeyini sağlayacak biçimde geliştirerek lanabilir.
hastalıklardan korunmayı, yaşamın uzatılmasını,
beden ve ruh sağlığı ile çalışma gücünün artırılma-
sını sağlayan bir bilim ve sanattır.” Birinci Basamak Sağlık Örgütlenmesi
ź Halk sağlığı ile aynı anlamda olduğu ya da bazı farklı Aile Sağlığı Merkezi (ASM): Aile hekimleri ASM’lerde
olduğu varsayılan pek çok terim de ortaya atılmış- çalışırlar. Sağlık hizmeti vereceği kişi sayısı en fazla
tır. Bunlardan birincisi koruyucu hekimliktir. Pek çok 4000 kişidir.
kişi bunu halk sağlığı ile eş anlamlı kabul eder. Oysa Toplum Sağlığı Merkezi (TSM): Her ilçede bir TSM
gelişmelere dikkatle bakıldığında bunlar arasındaki
fark amaç ya da sonuç açısından değil, sorumlu- bulunur. Bölgesinde birinci basamak koruyucu, iyileş-
tirici ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini, müdürlüğün
luğun kimde olduğu noktasındadır: Bireyin ve top-
DATA
lumun sağlığını korumak ve geliştirmek bir kamu sevk ve idaresinde organize eden, izleyen, değerlendi-
ren ve destekleyen bir yapıdır.
hizmeti olarak ele alınıyorsa bu halk sağlığı hizme-
tidir. Bireyin sağlığını koruma ve geliştirme bireysel Dispanserler: Veremle Savaş, Sıtma Savaş, Deri ve
Zührevi Hastalıklar Dispanserleri
Temel Kavramlar Çocuk Ergen ve Kadın Üreme Sağlığı
Sağlık: Sadece sakatlık ve hastalığın olmaması değil, Merkezi (ÇEKÜS)
aynı zamanda bedensel, ruhsal ve sosyal açıdan tam
bir iyilik (mutluluk) hâlidir. Burada önem verilmesi gere-
ken nokta sosyal iyilik hâlidir. Birçok hastalığın teme- Hudut, Sahiller ve Hava Limanı Sağlık Merkezi
linde sosyal sıkıntılar yatar.
Temel Sağlık Göstergeleri
Hastalık: Kişi açısından bedende hissedilen olağan Oran: Birbirinden bağımsız iki sayısal değerin birbirine
dışı değişiklik ve rahatsızlık hissi; toplumsal açıdan bölünmesiyle elde edilir. Pay ve paydada iki farklı değer/
hastalara özgü beklenen, gözlenen davranış şekli ya olay yer almaktadır. Oran = (a / b) x 100
da sosyal bir rol; tıp açısından organ ve dokularda ölçü-
lebilen/gözlenebilen bulgularla tanımlanan normal dışı Orantı: Bir değerin bütünü içindeki büyüklüğünü tanım-
değişiklikler; biyolojik açıdan organ doku ve hücrelerde lar. Pay, paydanın içinde yer alır.
yapısal ve fonksiyonel olarak normal olmayan değişik-
liklerin yarattığı durumdur. Orantı = (a / [a + b]) x 100
Hız: Bir toplumda belli bir süre içinde gözlenen hastalık
Temel Sağlık Hizmeti: Alma Ata bildirgesinde temel veya olayın sıklığını gösterir. Orantıda olduğu gibi pay,
sağlık hizmeti, bir toplumdaki birey ve ailelerin geneli paydanın içinde yer alır. Örneğin; bir yıl içinde her bin
tarafından kabul edilecek yollardan, onların tam olarak kişiye karşılık kaç tane canlı doğum olduğunu gösteren
katılımları ile ülke ve toplumca karşılanabilir bir har- “Kaba Doğum Hızı” gibi.
