Page 19 - sağlık bakanlığı tıbbi sekreter konu anlatımlı soru bankası
P. 19

GÜZEL KONUŞMA VE                                                   12.


                                  DIKSIYON                                           ÜNİTE






                   DATA YAYINLARI
           Dil ve Diksiyon                                ź   İyi bir konuşmacı, amacına uygun yönde ve mantıki
                                                            bir akış içinde düşünme yeteneğini geliştirir. Alanına
           ź   Latince’de  “dictio”  ve  “distus”  sözcüklerinden  Fran-  yönelik  yeterli  bilgi  birikimine  sahip  olsa  da  bunu
             sızca’ya  “diction”  olarak  geçmiş  olan  bu  kelime,   düzenli  bir  biçimde  aktarmayı  bilmeyen  konuşmacı
             Fransızca’dan  da  dilimize  söylendiği  gibi  “diksiyon”   başarılı olamaz.
             olarak  alınmıştır.  Bu  kelimenin  Latince  anlamı  “söz     İyi  bir  konuşmacı,  hem  kendi  yeteneklerini  hem  de
             söylerken sözcüklerin seçilip düzenlenerek düşünce-  ź  karşısındaki  kişinin  yani  dinleyicinin  yeteneklerini
             leri kolaylıkla anlatma tarzı”dır.
                                                            ve  ilgi  alanlarını  bilir.  Özellikle  farklı  düşüncelere
           ź   Herhangi  bir  dili  konuşmak  yalnızca  dil  hakkında   sahipse bu görüşlerini yumuşatmak için “bana öyle
             birtakım  temel  bilgilere  sahip  olmak,  dilin  kelime   geliyor ki, bana kalırsa, benim düşünceme göre” şek-
             kadrosunu  öğrenmek  ve  iletişim  kurmaktan  ibaret   linde hitaplarda bulunabilir.
             değildir. Dilin doğru ve güzel kullanılması da önem-    İyi bir konuşmacı dinleyicisini yakından tanır. Neleri,
             lidir. Dilin seslerini doğru telaffuz edebilmek ve keli-  ź  nasıl ve ne ölçüde söylemesi gerektiğini bilir.
             meleri doğru seçerek yerinde kullanabilmek de ayrı
             bir sanattır.                                ź   İyi bir konuşmacı konuşmada kişiliğin önemini bilir.
                                                            Konuşmacı  ne  derecede  çekici  bir  kişiliğe  sahipse
           ź   Kuşkusuz  konuşmayı  oluşturan  ses,  dilin  doğma-  düşüncelerini  ve  duygularını  dinleyicileriyle  pay-
             sında  temel  elemandır.  İnsan  düşünce,  duygu  ve   laşma, onları bu doğrultuda etkileme gücü de oranda
             coşkularını kendi vücudunda bulunan ses yardımıyla   artar.
             söze dönüştürerek başkalarına anlatabilir.
                                                          ź   İyi bir konuşmacı, konuşma eylemini oluşturan fizik-
                                                            sel ögelerin önemini bilir. Sesin tonları ve dalgalan-
           Diksiyon Kuralları                               maları,  jestler,  hareketler,  duruşlar,  yüz  anlatımları
                                                            konuşma  eylemini  oluşturan  ögelerdir.  Dinleyicileri
           ź   Sesleri doğru boğumlamak                     etkilemek için bu ögelerin ustaca kullanılması gerekir.
           ź   Hece ve kelime vurgusuna dikkat etmek         İyi  bir  konuşmacı,  kendisinin  titiz  bir  eleştiricisidir.
                                                          ź
           ź   Uzun ve kısa heceleri doğru söylemek         Konuşmacı,  kendi  konuşmasını  inceleyerek  başa-
           ź   İşitilebilir bir sesle konuşmak              rılı ve başarısız olduğu yönleri tespit eder. Bunların
                                                            nedenlerini  araştırıp  neleri  yapması  ya  da  yapma-
           ź   Sesi, kelimelerin anlam değerlerine göre kullanmak
                                                            ması  gerektiğini  saptayarak  işinde  daha  verimli  bir
           ź   Yerinde ve doğru tonlama yapmak              yola gidebilir.
           ź   Jest ve mimiklere dikkat etmek             ź   İyi bir konuşmacı, ahlaksal sorumluluklarının bulun-
                                                            duğunu  hatırdan  çıkarmaz.  İnsani  etkinliğin  hemen
                                                            hemen her alanında benimsenen dürüstlük, doğruluk
           Konuşma                                          konusundaki  kurallar  konuşma  eylemi  için  de  aynı
                                                            ölçüde geçerlidir.
           ź   En kısa tanımı ile konuşma; duygu, düşünce ve dilek-
             leri görsel, işitsel ögeler aracılığı ile karşımızdakine
             iletmektir, açıklamaktır, dışa vurmaktır.    Üslup

           ź   Konuşma,  sadece  birtakım  sözcükleri  ses  aracılığı   Konuşmacı  düşüncelerini,  duygularını  ve  bilgilerini
             ile başkalarının kulaklarına iletme olmadığı gibi din-  karşı tarafa aktarırken “üslup” adı verilen değişik yollar
             leme de sadece işitmek demek değildir.       kullanmaktadır. Üç tür üslup vardır. Bunlar:
                                                          Sade üslup: Konuşmacının doğal ve açık anlatım özel-
           İyi Bir Konuşmacının Özellikleri               liği kullanmasıdır. Bu üslupta kolay ve anlaşılır bir tarz
                                                          esastır. Kolay ve pratik öğretmek, eğlendirmek bu üslu-
           ź   İyi bir konuşmacı, gözlem gücünü geliştirmiştir (Çev-  bun özellikleri arasında yer almaktadır.
             resine duyarlı olması gerekir.). Duyuları uyanık, canlı   Yüksek üslup: Konuşmacının düşünce ve duygularını
             ve  gerçek  dünya  ile  sıkı  sıkıya  ilişkili  olduğu  için   aktarırken  çok  yüksek,  sanatlı  ve  görkemli  bir  üslup
             konuşması anlamca zengindir.                 kullanmasıdır. Bu üslupta kelimeler seçkin ve parlaktır.

           ź   İyi bir konuşmacı, seçtiği konuşma alanlarında geniş   İmajlara ve söz sanatlarına dayalı ifadeler kullanılır. Kül-
             bir bilgi birikiminin desteğinden yararlanır.  türlü insanlar bu tarz konuşmaları anlayabilir.
   14   15   16   17   18   19   20   21   22