Page 31 - 10_fizik_ogretmenin
P. 31
DALGALAR 3. ÜNİTE 83
DALGA VE DALGA HAREKETİNİN Uzanım
TEMEL BİLEŞENLERİ Genlik
TITREŞIM
ˇ Denge noktası etrafında yapılan salınım Zaman
hareketidir. Genlik
Denge
konumu DALGANIN ILERLEME HIZI
NOT: EDİTÖR YAYINEVİ
M Gergin bir telin çekilip bırakılması Dalgahızı = Dalgaboyu
sonucu yaptığı hareket titreşim ha- Periyot
reketidir.
DALGA BOYU λ 1
v = T = olduğundan
ˇ Bir dalga hareketinin tekrarlanan nok- T f
taları arasındaki mesafedir. “l (lamda)”
harfi ile gösterilir. Birimi cm veya m’dir. v .f=λ
Tepe λ
Örnek:
K dalgası
Çukur
İki tepe ya da iki çukur arası uzaklık
dalga boyunu ifade eder.
PERIYOT
ˇ Bir tam dalga oluşması geçen süredir. 1 br
“T” ile gösterilir. Birimi saniyedir.
1 br Şekil I
FREKANS
ˇ 1 saniyedeki dalga sayısıdır. “f” ile gös- L dalgası
-1
terilir. Birimi Hertz (Hz)’dir veya s dir.
Frekans yalnız dalga kaynağına bağlı-
dır.
ˇ Periyot ile frekansın çarpımı 1’dir. 1 br
1
ˇ T.f = 1 ya da T = Şekil II 1 br
f
Aynı ortamda ilerleyen aynı cins K ve L
dalgalarının görünümü şekil I ve şekil
GENLIK II’deki gibidir.
Dalga tepesi ile dalga çukuru arasındaki Buna göre K ve L dalgalarının;
uzaklığın yarısına ya da dalga tepesinin a) Hızlarını
denge konumundan uzaklığına genlik de- b) Dalga boylarını
nir. Dalganın genliği arttıkça enerjisi de c) Genliklerini kıyaslayınız.
artar.