Page 34 - 10_fizik_ogretmenin
P. 34

92                                                     DALGALAR
          Örnek:

                                                Esnek  bir  yaydan  oluşturulmuş
                                                K ve L atmaları verilen yönlerde
         Serbest uç   K           L         Sabit uç  1 saniyede bir bölme ilerliyorlar.
                                                K ve L atmalarının 6 saniye son-
                                                raki görünümleri nasıl olur?

                                            şacak  şekil  atmaların  biçimlerine  ve İ
          Çözüm:
             EDİTÖR YAYINEV
                                            Atmaların üst üste geldiği anda, olu-

                                            hareket  yönlerine  göre  değişir.  K  at-
                                            ması, serbest uçtan baş yukarı, L at-
                                            ması ise sabit uçtan baş yukarı yansır.
                                            Atmaların ön kısımlarından başlayarak
                                            6  bölme  ilerlendiğinde  şekildeki  gibi
                                            birbirlerini güçlendiren görünüm alırlar.

                                  SU DALGASI
       DOĞRUSAL DALGALAR
              Tepe noktası
                     λ                           λ
                              λ: Dalga boyu
              Çukur noktası

                    Su
                Dalga leğeni
                                               Dalgaların üstten görünüşü

           ˇ Suya bir çubuk yatay olarak batırılıp çıkarıldığında oluşan dalgalar doğrusal dalgalardır.


       DAIRESEL DALGALAR
           ˇ Suya  bir  taş  attığımızda                     Işık kaynağı
         oluşan  dalgalar  dairesel
         dalgalardır. Dalganın yayıl-                 Doğrusal dalga
         ma  hızı  doğrultusu  ok  yö-                  kaynağı
         nündedir ve tepe çizgisine
         diktir.                                      Doğrusal engel
           ˇ Su dalgaları, camdan yapıl-
         mış ve üzerinden ışık düşürülen dalga leğenlerin-
         de incelenir. Leğen üzerine dik gönderilen ışınlar
         dalga üzerinde kırılmaya uğrayarak alttaki perde   Beyaz perde
         üzerine düşer.
           ˇ Dalga tepelerinden kırılan ışınların perde üzerinde aydınlık, dalga çukurlarından kırılan
         ışınların da perde üzerinde karanlık bölgeler oluşturduğu görülür.
   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39