Page 9 - 10-sinif-kimya-odn
P. 9
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI VE KİMYASAL HESAPLAMALAR 11
Örnek
H O - H O NaCl - Na O CH - C H
6
4
2
2
2
2
2
Cl O - Cl O NH Cl - NaClO NO - N O
2
2
2
4
4
7
2
Yukarıdaki tabloda verilen bileşik çiftlerinden kaç tanesine Katlı Oranlar Kanunu uy-
gulanamaz?
EDİTÖR YAYINEVİ
Çözüm
H O - H O bileşiklerinde oksijenler arasındaki katlı oran 1/2'dir.
2
2
2
NaCl - Na O bileşiklerinde 3 tür element vardır, bu bileşiklere katlı oran uygulanamaz.
2
CH - C H bileşiklerinden CH 2 ile çarpılırsa C H - C H bileşikleri elde edilir.
2
6
2
2
6
4
8
4
Hidrojenler arasındaki katlı oran 4/3'tür.
Cl O - Cl O bileşiklerinde oksijenler arasındaki katlı oran 1/7'dir.
7
2
2
NH Cl - NaClO bileşikleri 2'den fazla element içerdiğinden katlı oran uygulanamaz.
4
NO - N O bileşiklerin basit formülleri aynı olduğundan bu bileşikler için katlı oran
2
2
4
hesaplanamaz.
Örnek
Bileşik kütlesi (g)
II. bileşik Yandaki grafik X ve Y elementlerinin
43 oluşturduğu iki ayrı bileşiğin kütlesinin,
X'in kütlesi ile değişimini göstermekte-
dir.
I. bileşik I. bileşiğin formülü X Y ise II. bileşiğin
19 3 2
formülü nedir?
X kütlesi (g)
7
Çözüm
Grafiğe göre I. bileşiğin (X Y ) 19 g'ının 7 g'ı X ise 12 g'ı Y'dir.
3 2
m X = 3.X → 7 = 3.X → X = 7 (Atom kütleleri oranı)
m Y 2.Y 12 2.Y Y 18
Grafiğe göre II. bileşiğin (X Y ) 43 g'ının 7 g'ı X ise 36 g'ı Y'dir.
a b
m X a.X 7 a.7 a 1
b
2
2
m Y = b.Y → 36 = b.18 → = 'dir. II. bileşiğin formülü XY dir.