Page 11 - Sağlık Bakanlığı ÜDS Sosyal Çalışmacı Konu Anlatımlı
P. 11

10.
                SOSYAL HİZMET MEVZUATI

                                                                                      ÜNİTE







           TEMEL KAVRAMLAR                                çerçevesinde o ülkenin parlamenter kurallarına göre o
                                                          ülkenin yazılı hukuk kuralı haline getirilir. Yasayla kabul
           Mevzuat                                        edilir. Demek ki anayasadan sonra yasalar (kanunlar)
           Geniş  anlamda  sağlık,  eğitim,  adalet  mevzuatı  gibi   geliyor.
           mevzuat sosyal mevzuattır. Ancak, mevzuatın derlen-
           mesinde  sosyal  mevzuat denildiğinde  daha  çok sos-  Kanun
           yal hizmet alanlarıyla ilgili mevzuat anlaşılmalıdır. Bu   Yasa ile kanun aynı şeydir, aynı anlamdadır. Birbirin-
           alanlar da sosyal çalışmanın ilgi alanı olan konulardır.   den farkı yoktur. Yasa anayasadan sonra çıkarılan en
           Örneğin, çocuk, genç, yaşlı, kadın, engelli, tutuklu ve   üstteki  hukuksal  düzenlemedir.  Parlamentoda  kabul
           hükümlü, hasta, alkolik, madde bağımlısı… vb. konu-  edilir.  Türkiye  Cumhuriyeti  parlamentosunun  adı  Tür-
           larında  yazılı  hukuk  kurallarının  tümü  sosyal  hizmet   kiye Büyük Millet Meclisidir. Yasadan sonra Cumhur-
           mevzuatıdır. Sosyal hizmet mevzuatının içinde sadece   başkanlığı kararnamesi, yönetmelik, genelge, yönerge
           bu saydığımız konular değil, o alanlarda çalışan mes-  gelir. Bunların her biri kendisinden bir üstte olan yazılı
           leklerle ilgili mevzuat ile o alanlarda kurulu olan kamu,   hukuk  düzenlemelerine  aykırı  olmamak  koşuluyla
           yerel, özel ve sivil örgütlenmelerin kurulma ve işletme   onun daha ayrıntılı yazılmış olanlarıdır. Bunların hepsi
           mevzuatı da girer.
                                                          birlikte  bir  hukuksal  bütünlük  oluşturur.  Tamamına
                                                          mevzuat denir.
           Hukuk DATA YAYINLARI
           Hukuk haklar sözcüğünün çoğuludur, ancak çok daha   Mevzuatın Derlenmesi
           geniş  bir  anlam  yüklenmiştir.  Bir  toplumun  düzen  ve   Mevzuat kendi içinde daha kolay ulaşılması için çeşitli
           kurallar içinde sağlıklı yürümesi için gerekli tüm yazılı
           kurallara  hukuk  denir.  Hukuksuz  toplumda  kaos  olur,   şekillerde  derlenir.  Sağlık  mevzuatı,  eğitim  mevzuatı,
           yani  kargaşa  olur,  düzen  olmaz.  Bu  anlamda  hukuk   trafik mevzuatı gibi… Sosyal hizmet mevzuatı da bun-
           düzen demektir aynı zamanda.                   lardan biridir. Sosyal hizmet alanları ile ilgili mevzuat bu
                                                          kapsama girer. Çocuklarla, yaşlılarla, engellilerle… yani
                                                          sosyal hizmet elemanlarının çalıştığı birey ve konularla
           Toplumsal Düzen Kuralları
                                                          ilgili her turlu mevzuat sosyal hizmet ya da sosyal hiz-
           Tarihte  toplumsal  düzen  kuralları  denildiğinde  din,   metler mevzuatıdır.
           ahlak,  görgü  ve  yazılı  hukuk  kuralları  anlaşılır.  Bu
           tarihsel süreci iyi kavrayınca bugün geçerli olan yazılı   Anayasalarda  ve  Türkiye  Cumhuriyeti  Anayasasın-
           hukuk kurallarını anlamak daha kolaylaşır. Yazılı hukuk   da da sosyal hizmetlerle ilgili maddeler vardır. Bunlar
           kuralları  deyince  bir  toplumsal  düzeni  sağlamak  par-  sosyal  hizmetlerle  ilgili  en  üst  düzeydeki  yazılı  ulusal
           lamentolarda  hazırlanan  ve  çıkarılan  çeşitli  mevzuat   düzenlemelerdir.  Kendisinden  aşağıda  olan  mevzuat
           akla gelir. Bu arada her toplumda yürürlükte olan din,   için yol göstericidirler. Uluslararası sosyal hizmet mev-
           ahlak ve görgü kuralları da devam eder. Parlamentoda   zuatı da bir ülke tarafından benimsenip ulusal mevzuat
           hazırlanan ve çıkarılan mevzuat çok çeşitlidir. Bunların   kapsamına alınırsa o ülke mevzuatının bir parçası olur.
           başında anayasalar gelir.                      Örneğin uluslararası düzeyde evlatlık alma ya da ver-
                                                          me nasıl olacaktır. Bunu uluslararası mevzuat düzenler.
           Anayasa                                        Daha alt düzeydeki, yönetmelik, yönerge gibi mevzuat
           Anayasalar  bir  ülkede  hazırlanan  en  üst  düzeydeki   da uygulamalara ışık tutar. Bir işletmenin nasıl kurula-
           yazılı  hukuk  kurallarıdır.  Diğer  tüm  mevzuat  buna   cağını ve işletileceğini, o işletmede, kuruluşta uyulması
           uygun olmak zorundadır. Anayasa ile çelişen bir yasa   gereken kuralları gösterir. Böylece uluslararası düzey-
           ya da başka bir yazılı düzenleme olamaz. Her ülkenin   den ulusal düzeye, ulusal düzeyden bir işletme düzeyi-
           kabul ettiği birtakım uluslararası antlaşma ve sözleş-  ne ve kişiler arası ilişkilere kadar düzeni sağlayan tüm
           meler,  kararlar,  ilkeler  de  olabilir.  Bunlar  da  anayasa   kurallar o ülkenin mevzuatını oluşturur.
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16