Page 10 - 5-sinif-bursluluk-konu
P. 10

PARAGRAF









                          PARAGRAF                        Paragrafa  “Bu  paragrafta  yazarın  vermek  istediği
                                                          mesaj  nedir?”  ya  da  “Bu  paragrafta  asıl  anlatılmak
           z   Birbiriyle anlam bakımından uyumlu cümlelerin bir   istenen  nedir?”  sorularını  sorduğumuzda  cevap
             araya gelerek oluşturduğu bütünlüğe paragraf denir.   olarak “İnsan dili değil, dil insanı yönlendirir.” ifadesi
             Yani paragraf kendi içinde bir bütündür ve paragrafı   karşımıza çıkar.
             oluşturan cümleler de birbirini tamamlayan, destek-
             leyen ve açıklayan bir özelliktedir.         Paragrafta Yardımcı Düşünce
           Paragrafta Konu                                z   Paragrafta  ana  düşünceyi  çeşitli  yönlerden  des-
                                                            tekleyen,  açıklayan  ve  daha  belirgin  hale  getiren
           z   Paragrafta üzerinde söz söylenen, hakkında konu-  düşüncelere  yardımcı  düşünce  denir.  Her  parag-
             şulan  her  türlü  olay,  durum  ya  da  nesne  paragra-  rafta bir tane ana düşünce varken birden fazla yar-
             fın  konusunu  ortaya  koyar.  Paragrafın  konusunu   dımcı düşünce vardır. Ancak yardımcı düşüncelerin
             bulabilmek için “Bu paragrafta ne anlatılıyor?”, “Bu   hepsi  aynı  ana  fikri  yansıtır  ve  anlam  bakımından
             paragrafta ne üzerinde duruluyor?” şeklinde sorular   uyum içindedir.
             sorulur.
                                                          z   Paragrafta yardımcı düşünceyi buldurmaya yönelik
           X    ÖRNE
                                                            sorular  sınavlarda  genellikle  aşağıdaki  şekillerde
           Sinemamız, öteki ülkelere göre çok geridir. Bu gerili-  karşımıza çıkmaktadır:
           ğin birçok nedeni vardır. Bunların başında Türk sine-
           masının, sinema kültür ve anlayışından yoksun kişile-  '   Bu paragraftan aşağıdaki yargıların hangisi çıkarı-
                                                            lamaz?
           rin  elinde  bulunması  gelir.  Kendi  hayatımızı  yansıtan
           özgün senaryo hemen hemen yok gibidir. Yapımcılar   '   Aşağıdakilerden  hangisi  bu  paragrafta  savunulan
           belirli kalıplar içinde, bazen senaryosuz da çalışırlar;   görüşle çelişir?
           belli oyuncuları tercih ederler. Müzik ve dans, gelişigü-  '   Yazarı böyle bir yargıya ulaştıran neden aşağıdaki-
           zel kullanılır.                                  lerden hangisi olamaz?
           Yukarıdaki paragrafa “Bu paragrafta ne anlatılıyor?”   '   Bu  paragrafa  dayanarak  aşağıdakilerden  hangisi
           sorusunu  sorduğumuzda  “Türk  sinemasının  öteki   söylenemez?
           ülkelere göre geri kalma sebepleri” cevabını almak-  '   Bu  paragrafta  aşağıdaki  sorulardan  hangisinin
           tayız.                                           yanıtı yoktur?
           Paragrafta Ana Fikir (Ana Düşünce)             '   Böyle konuşan (verilen paragraftaki şekliyle) biri için
                                                            aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
           z   Paragrafta  yazarın  vermek  istediği  mesaj,  parag-
             rafın  yazılma  amacı,  okura  kazandırılmak  istenen   Ŗ  RNO
             temel düşünce paragrafın ana fikrini ortaya koyar.
             Her paragrafta mutlaka bir ana fikir vardır ve parag-  Yukarıdaki  ifadelerden  de  anlaşılacağı  üzere  bir
             raf  bu  ana  fikri  destekleyen  cümlelerden  oluşur.   paragrafta  ana  fikri  yanlış  tespit  edersek  yardımcı
             Paragrafta  ana  fikri  bulabilmek  için  “Yazarın  bu   fikirleri de yanlış tespit ederiz.
             konuda asıl söylemek istediği şey nedir?”, “Yazar,   X    ÖRNE
             bu yazıyı niçin yazmıştır?”, “Yazarın asıl anlatmak   Ümit; hayatta vardığımız değil, varacağımızı zannetti-
             istediği nedir?’’ soruları sorulmalıdır.     ğimiz en uzak hedeftir. Ona çoğunlukla varamazsınız;
           X    ÖRNE                                      ama onun peşinden gidersiniz. Yorulmazsınız; çünkü
           İnsan  çoğu  zaman  dili,  kendi  egemenliği  altında   cazibesi size hayatı sevdirir. Gözünüzden silindiği, onu
           düşüncelerini  taşıyan  bir  araç  olarak  kabullenir.  Dil   kaybettiğinizi sandığınız anlar, hayatınızın en karanlık
           ile  arasındaki  ilişkide  etkin  olan  tarafın  kendisi  oldu-  anlarıdır. Açılmamış her kapının arkasında, yürünme-
           ğunu varsayar. Oysa dil, insanın düşünme biçimini ve   miş  her  yolun  sonunda,  kazılmamış  her  toprağın  ve
           düşünce dünyasını biçimlendirip belirler. Artık gerçek   basılmamış  her  çalışmanın  altında  pırıl  pırıl  bir  ümit
           olduğu gibi değil, dilin onu bize ulaştırdığı gibidir.  yatmaktadır.

                                        DATA YAYINLARI
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15