Page 10 - 2024 5. SINIF BURSLULUK SINAVI KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINEVİ -
P. 10
YAZIM KURALLARI (BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI) TÜRKÇE
BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI
• Cümleler büyük harfle başlar. { UYARI: Yer adlarında ilk isimden sonra gelen de-
Örnek: niz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler
UYARI: Akrabalık bildiren sözcükler ünvan olarak YAYINLARI
› Baharın gelişiyle doğa canlandı. büyük harfle başlar. → Ağrı Dağı, Van Gölü, İstanbul
Boğazı, Fırat Nehri
{ UYARI: Cümle içinde tırnak veya yay ayraç içine alı- { UYARI: Özel ada dahil olmayıp tamlama kuran şe-
nan cümleler, büyük harfle başlar ve sonlarına uygun hir, il, ilçe, bucak, köy vb. ifadeler küçük harfle yazılır.
noktalama işareti konur.
→ Konya şehri, Bağcılar ilçesi, Elazığ ili
Örnek:
› Atatürk “Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki » Tarihi olay, dönem ve çağ adları → Kurtuluş Sa-
asil kanda mevcuttur!” diyor. vaşı, Milli Edebiyat Dönemi, Orta Çağ
› Kurtuluş Savaşı (Türk milletinin kaderini değiştiren » Kitap, dergi, gazete adları → Küçük Prens, Milli-
savaştan söz ediyorum.) ne zorluklarla kazanılmış! yet, Varlık
» Bayram adları → Kurban Bayramı, Cumhuriyet
{ UYARI: İki noktadan sonra gelen ifade, cümle niteli- Bayramı, Zafer Bayramı
ği taşıyorsa bu cümle büyük harfle başlar. » Anma ve kutlama günlerinin adları → Anneler
Örnek: Günü, Miraç Kandili, Nevruz Bayramı
› Bize seslendi: Yarın gelecek misiniz? » Özel adlardan türetilen kelimeler → Türkçülük,
Asyalı, Amerikalılar
› Şunları almıştı: elma, armut, muz... (Cümle değil)
• Özel adlar büyük harfle başlar. Özel ad olarak değer- • Resmi yazılarda saygı bildiren sözcükler ve bu sözcük-
lendirilen bazı ifadeler şunlardır: lerden sonra gelen ünvan adları büyük harfle başlar.
Örnek:
» Kişi ad ve soy adlar → İsmet İnönü, Aziz Sancar › Sayın Vali, Saygıdeğer Cumhurbaşkanı
EDİTÖR
» Takma adlar → Muhibbi (Kanuni Sultan Süleyman)
» Ünvanlar, lakaplar → Kaymakam Suphi Bey { UYARI: Başlıklar yazılırken bütün harfler büyük ise
başlıklarda bulunan “ve, veya, ile” gibi ifadeler büyük
{ harfle yazılır. Yalnızca başlığı oluşturan sözcüklerin ilk
kullanıldıklarında büyük harfle yazılır. → Nene Hatun, harfi büyük yazılmışsa bu ifadeler küçük harfle yazılır.
Somuncu Baba → BİLGE VE KÜÇÜK ÇOCUK, Bilge ve Küçük Çocuk
» Hayvanlara verilen adlar → Karabaş, Boncuk • Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfle
» Dil adları → Türkçe, Arapça, Farsça başlar.
» Devlet adları → İngiltere, Almanya, Japonya Örnek:
» Din adları → İslamiyet, Hristiyanlık › Lale Festivali 25 Haziran’da başlayacak.
» Millet adları → Türk, Yunan, İngiliz, Rus
» Gezegen ve yıldız adları → Mars, Merkür, Dünya { UYARI: Belirli bir tarihi belirtmeyen ay ve gün adları
küçük harfle başlar:
{ UYARI: Dünya, güneş, ay kelimeleri gezegen an-
lamı dışında kullanıldıklarında küçük yazılır. → Sizin Soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı
sadece dünyalık kazancınız olmuş. yapılmıştır?
» Kurum, kuruluş ve kurul adları → İstanbul Üniver- A) Sayın bakanım, hoş geldiniz!
sitesi, Ata İlkokulu, Şan Market B) Köpeği Tırtıl ile yürüyüşe çıktı.
» Kanun, tüzük, yönetmelik adları → Medeni Ka- C) Bu çocuğun soyu İngilizlere dayanıyor.
nun, Tüketici Koruma Yasası D) Annesine döndü: Ben de geleceğim.
» Yer adları → Asya, İç Anadolu, Ankara, Kadıköy,
Yaş Mahallesi, Yol Sokak, İlhanlar Caddesi Çözüm: Hitap bildiren ifadeler büyük harfle başlayaca-
» Saray, köşk, han gibi yapıt adları → Topkapı Sa- ğından A seçeneğindeki “Sayın bakanım” sözünün ya-
rayı, Harput Kalesi, Hasan Paşa Hanı zımı yanlıştır. İfadenin doğru yazımı: Sayın Bakanım.
38