Page 117 - tyt-tum-dersler-konu
P. 117

FOTOSENTEZ VE                                             BÖLÜM


                              KEMOSENTEZ                                               11







           FOTOSENTEZ                                     (   Anten kompleksinde ışığı soğuran pigmentler tep-
                                                            kime merkezinde ise ilk elektron alıcı ile klorofil-a
           Ɖ   Işık  ve  klorofil  yardımıyla  inorganik  maddelerden   molekülleri bulunur.
             organik  besin sentezine fotosentez denir.   (   Klorofil pigmentleri prokaryotlarda sitoplazmada,
                                                            ökaryotlarda kloroplastta bulunur.
           Ɖ   Fotosentez olayının gerçekleşebilmesi için ışık, kloro-
           görev yapar. Tekrar tekrar kullanılabilir. TÖR YAYINEVİ
             fil, CO  ve hidrojen elektron kaynağı gereklidir.   FOTOSENTEZİN EVRELERİ
                  2
           CO : Fotosentez için karbon kaynağıdır.        1) Işığa Bağımlı Tepkimeler
              2
           Hidrojen  –  Elektron  kaynağı:  Fotosentetik  canlılarda   Ɖ   Kloroplastın granasında gerçekleşir.
           hidrojen – elektron kaynağı farklı olabilir.
                                                          Ɖ   Işık mutlaka gereklidir.
                Ý Yeşil bitkiler, algler ve siyanobakterilerin hidrojen –
                                                          Ɖ   Klorofil, enzimler ve ETS elemanları görev alır.
               elektron kaynağı H O’dur.                     Işık enerjisi ATP’ye dönüştürülür.
                              2
                              ışık                        Ɖ
                     CO + H O       Glikoz + O
                        2   2  klorofil     2             Ɖ   ATP ve NADPH sentezlenir.
                Ý Fotosentetik bakterilerde hidrojen elektron kaynağı   Ɖ   H O tüketilir, O  açığa çıkar.
                                                                        2
                                                              2
               H S veya H ’dir.                           Ɖ   Işık etkisiyle su iyonlaşır. Bu olaya fotoliz denir.
                        2
                2
                                                                          +
                               ışık                       Ɖ   H O, NADP için H  kaynağıdır.
                      CO + H S      Glikoz + S                2
                        2   2  klorofil    2                 H O atmosfer için O  kaynağıdır.
                               ışık                       Ɖ   2             2
                      CO + H        Glikoz + O
                        2   2  klorofil    2
                                                          2) Işıktan Bağımsız Tepkimeler
                              EDİ
           Klorofil: Işık enerjisini soğurur. Soğurdukları enerjiyi bir   Ɖ   Kloroplastın stromasında gerçekleşir.
           molekülden  diğerine  aktarır.  Bu  nedenle  katalizör  gibi   Ɖ   Işık gerekli değildir. Enzimler görev alır.
           (   Yapısında C, H, O, N ve Mg bulunur. Merkez   Ɖ   ATP kimyasal bağ enerjisine dönüştürülür.
                                                             ATP ve NADPH tüketilir.
             elementi Mg’dir. Sentezinde Fe görev alır. Ancak   Ɖ
             yapısında Fe bulunmaz.                       Ɖ   CO  tüketilir, glikoz üretilir.
                                                               2
           (   Bitkilerde klorofil-a ve klorofil-b olmak üzere iki çeşit   Işık
             klorofil bulunur. Klorofil-a bütün yeşil bitkilerde,             ATP
             klorofil-b ise bazı yeşil bitkilerde ve bazı alglerde          NADPH
             mevcuttur.                                       H O      IŞIKLI      KARANLIK      CO 2
                                                               2
                                                                                    EVRE
                                                                       EVRE
           (   Işığı soğuran pigmentler, proteinler ve diğer molekül-  O 2    NADP               Glkoz
             ler kloroplastın tilakoit zarında fotosistem  adı verilen        ADP
             birimleri oluşturur. Fotosistemler ışığı soğurur ve
             kimyasal enerjiye dönüştürür.                   ŗ  NNT
           (   Fotosistemler bitkide FSI ve FSII olmak üzere ikiye     ¡ Işığa bağımlı tepkimelerde 3 ATP ve 2NADPH
             ayrılır. FSI 700 nm dalga boyundaki ışığı daha iyi   sentezlenir. Bu moleküller ışıktan bağımsız tepki-
             absorbe ederken FSII ise 680 nm dalga boyundaki   melerde tüketilir.
             ışığı daha iyi absorbe eder.                     ¡ Fotosentezin ETS’si O ’li solunumun ETS’sinden
                                                                               2
                                                             farklıdır. Fotosentez ETS’sinde protonlar tilakoit
           (   Her iki fotosistemde de anten kompleksi ve tepkime   boşluklara pompalanır.
             merkezi bulunur.
   112   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122