Page 120 - tyt-tum-dersler-konu

BÖLÜM

12 İNSAN FİZYOLOJİSİ

SİNİR SİSTEMİ 2) Ara nöronlar: Genellikle merkezi sinir sisteminde
bulunarak motor nöronlar ile duyu nöronlarını birbi-
Ɖ Canlıda dışarıdan ya da içeriden gelen uyartıların alı-
nıp değerlendirilmesini ve tepki oluşturulmasını sağ- rine bağlar.
layan sistemdir. 3) Motor nöronlar: Merkezi sinir sisteminden verilen
(ışınsal) sinir sistemi görülür. EDİTÖR YAYINEVİ
Ɖ Sinir sistemini oluşturan hücrelere nöron denir. cevabı tepki organına ileten nöronlardır.
Ɖ Bir nöronun 3 temel kısmı bulunur. Ɖ Uzantı sayılarına göre nöronlar 3’e ayırılır.
1) Tek kutuplu nöronlar
1) Akson 2) Hücre 3) Dentrit
(Uzun uzantı) gövdesi (Kısa uzantı) 2) İki kutuplu nöronlar
Dentrit 3) Çok kutuplu nöronlar
Nöronlarda İmpuls İletimi
Hücre Ranvier
+
Gövdesi Boğum Ɖ Nöronlar uyarılmadıkları zaman hücre dışında Na
+
hücre içinde ise K iyonları fazladır. Dış tarafta bulu-
+
+
nan Na içte bulunan K dan fazla olduğu için dış taraf
Akson
Miyelin Kılıf pozitif iç taraf negatif yüklüdür.(Polarizasyon)
Çekirdek
+
(Na ) ++++++
+
ŗ NNT (K ) ----------
Nöronun gövdesinde çekirdek sitoplazma, golgi, -----------
mitokondri gibi organeller bulunur. Sentrozom orga- ++++++
neli olmadığı için bölünemez. Polarizasyon (Aktif taşıma ile
sağlanır. Enerji harcanır.)
+
+
Ɖ Uyarının sinir hücresinde oluşturduğu elektro-kimya- Ɖ Nöron uyarıldığı zaman Na ve K iyonları yer değiş-
sal değişikliklere uyartı denir. tirmeye başlar ve hücre içi pozitif hücre dışı ise negatif
Ɖ Bir nöronda iletimin yönü; dentritten aksona doğrudur. olarak yüklenir. (Depolarizasyon)
DENTRİT → AKSON (K ) ----------
+
+
Ɖ İlk sinir ağı hidra da görülmüş ve adına diffus (ağsı) (Na ) ++++++
sinir sistemi denmiştir. ++++++
Ɖ Medüzlerde daha gelişmiş bir sinir sistemi olan radyal -----------
Depolarizasyon (Difüzyon
Ɖ Yassı solucanlardan itibaren omurgasız hayvanlarda ile olur. Enerji harcanmaz.)
ip merdiven sinir sistemi görülmeye başlar. (İlk mer- Ɖ Uyarı iletildikten sonra nöron eski haline geri döner.
kezi sinir sistemi, baş gangliyonu) (Repolarizasyon)
+
ŗ NNT (Na ) ++++++
+
(K ) ----------
Halkalı solucanlar ve eklem bacaklılarda baş gang-
liyonuna ek olarak her segmentte bir çift gangliyon ----------
bulunur. ++++++
Repolarizasyon
(Aktif taşıma ile olur. Enerji harcanır.)
Nöron Çeşitleri
ŗ NNT
Ɖ Görevlerine göre 3 çeşit nöron bulunur. Bunlar;
İmpuls iletiminde iyonların dağılımı Na - K pompası
1) Duyu nöronları: Reseptörlerden aldığı uyarıları mer- ve difüzyon ile sağlanır.
kezi sinir sistemine iletir.