Page 118 - tyt-tum-dersler-konu
P. 118

798                                                               FOTOSENTEZ VE KEMOSENTEZ

             Ɖ   Işık kullanılmaz, ancak yine de ışıklı ortamda gerçek-  Fotosentez Hızını Etkileyen Etmenler
               leşir. Çünkü ışığa bağımlı tepkimelerin bazı ürünleri
               bu evrede tüketilir.                         Ɖ   Fotosentez hızı; birim zamanda fotosentezde kullanı-
                                                              lan CO  miktarı ya da açığa çıkan O  miktarı ölçüle-
                                                                                           2
                                                                    2
             Ɖ   Bu tepkimeler enzimlerin katalizörlüğünde gerçekleş-  rek tespit edilebilir.
               tiği için sıcaklık değişimlerinden daha fazla etkilenir.
                                                            Ɖ   Fotosentezi  etkileyen  etmenlerden  birinin  az  ya  da
             Ɖ   Oluşan glikozların fazlası lökoplastta nişasta şeklinde   çok olması fotosentezin yavaşlamasına hatta durma-
               depolanır.                                     sına  neden  olur.  Bazı  faktörlerin  normalin  üzerinde
             Ɖ   Bu evrede oluşan fosfogliser aldehit moleküllerinden   olması ise fotosentez hızına etki etmez. Çünkü foto-
               amino asit, yağ asiti, vitamin ve organik baz gibi bile-  sentezin  hızı,  etki  eden  faktörlerden  düşük  olanına
               şikler de sentezlenebilir.                     göre belirlenir. Buna minimum kuralı denir.
                              EDİTÖR YAYINEVİ
                                                            Ɖ   Fotosentezi etkileyen etmenler çevresel (dış) ve kalıt-
                 6CO 2  + 6H O    C H O  (Glikoz) + 6O 2      sal (iç) faktörler olmak üzere ikiye ayrılır:
                                   6
                                       6
                                     12
                           2
                                                            A) Çevresel Faktörler
                       (Atmosferden)
                          6CO                               1) CO  Miktarı
                             2
                                                                 2
                                                                  Fotosentez
                                                                  Hızı
                       C  C  C  C  C  C  C  C  C  C  C
                      P      P      P       P
                6  ADP  6(RDP)       6 Kararsız ara
                                       bileşik
                6  ATP                    C  C  C P
                              Işıktan bağımsız   12(PGA)  12  ATP
                   C C C C C P  olarak gerçekle-
                     6(RMP)                     12 ADP                                     CO  miktarı
                              şen tepkimeler  C C C                      %0,3                 2
                                         P   P
                                        12(DPGA)  12 NADPH
                                               12 NADP   +  Ɖ   CO   miktarının  artması  fotosentez  hızını  arttırır.
                                                                 2
                         C  C  C P    C  C  C
                                                                           2
                       10(PGAL)     12(PGAL) P                Ortamda Ca(OH)  ve KOH gibi bileşiklerin bulunması
                                          12 P 1
                                                              fotosentezi olumsuz etkiler. Çünkü bu bileşikler CO
                                                                                                       2
                                                              tutucudur.
                              C C C P                       2) Işık Şiddeti
                             2(PGAL)
                            P 1
                                                                 Fotosentez
                            C  C  C  C  C  C                     Hızı
                             Glikoz ve diğer
                            organik bileşiklerin                                        Yüksek ışık
                               sentezi                                                  Normal ışık
             Ɖ   Karanlık  evre  reaksiyonlarında  bir  CO ’nin  kullanıl-              Düşük ışık
                                              2
               ması için 3 ATP, 2 NADPH  gereklidir. Bu sebeple bir
                                    2
               glikoz molekülü (C H O ) sentezlenebilmesi için cal-                       Işık Şiddeti
                                  6
                             6 12
               vin çemberi 6 kez dönmeli ve 6x3 = 18 ATP, 6x2 = 12
                                                            Ɖ   Işık şiddetinin artması fotosentez hızını artırır.
               NADPH  kulanılmalıdır.
                     2
                           PGAL                             3) Işık Dalga Boyu
              Yağ Asidi  C  C   C     Amino asit               Fotosentez
                                                                 Hızı
       Biyoloji  Gliserol           Vitamin       Azotlu
                                                 bileşikler
                  RMP               Organik baz
               Polisakkaritler
              (Selüloz, Nişasta)  PGAL                                                          Dalga
                     C  C  C  C  C  C       Disakkaritler        mor  mavi  lacivert yeşil  sarı  turuncu kırmızı  boyu
                            (Glikoz)       (sükroz, maltoz)
   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122   123