Page 121 - tyt-tum-dersler-konu
P. 121
İNSAN FİZYOLOJİSİ 819
Ɖ Geri emilim olayında ATP harcanır. (Suyun geri emi-
Glomerulus limi, pasif, diğer maddelerin aktif gerçekleşir.)
Böbrek
atardamarı kılcalları Bowman
kapsülü ŗ NNT
Proksimal tüp Distal tüp ¡ Glikoz ve aminoasit gibi maddeler proksimal tüpte
tamamen geri emilir.
Getirici
atardamar ¡ Henle kulpunun çıkan kolunda suyun, distal tüpte
Götürücü atardamar ise ürenin geri emilimi olmaz.
Nefron kılcalları İdrar toplama
Henle kanalı Ɖ Geri emilimde etkili olan ADH suyun geri emilimini
Böbrek
atardamarı kulpu artırırken aldosteron hormonu Na ve Cl iyonlarının
geri emilimini arttırır.
İdrar Oluşumu
Ɖ İdrar oluşumu üç olay ile gerçekleşir: 3) Salgılama (Aktif Boşaltım)
1) Süzülme Ɖ İlaçlar, bazı iyonlar, zehirli maddeler ve amonyak gibi
2) Geri emilim maddelerin aktif taşıma ile nefron kanalcıklarını saran
3) Salgılama (Aktif Boşaltım) kılcal damarlardan nefron kanallarına verilmesine
salgılama denir.
1) Süzülme
ŗ NNT
Ɖ Böbreklerimize kan, böbrek atardamarı ile getirilir.
Böbreklere yeterli O ulaşamazsa, geri emilim ve
2
Ɖ Böbrek atardamarı O bakımından temiz, üre bakı- salgılama olayları aksar, ancak süzülme devam eder.
2
mından kirli kan taşır. EDİTÖR YAYINEVİ
Ɖ Kan, böbrek atardamarıyla glomerulus kılcallarına ŗ NNT
geldiğinde kan basıncı etkisiyle glomerulustan bow- ¡ Azotlu boşaltım artıkları zehirli oldukları için bir
man kapsülüne kandaki maddeler geçer. Bu olaya miktar su ile dışarı atılır. En zehirli azotlu boşaltım
süzülme denir. atığı olan amonyak en fazla suyla en az zehirli
Ɖ Glomerulus kılcalları çift katlı yassı epitel ile kaplıdır. olan ürik asit ise en az suyla dışarı atılır.
Bu damarlar iki atardamar arasında bulunduğu için ¡ İnsanda oluşan amonyak karaciğerde ornitin devri
kan basınçları yüksek ve damar boyunca sabittir. ile üreye dönüştürülür. Bu olayda CO 'de kullanılır.
2
Ɖ Süzülme, fiziksel bir olaydır.
Ɖ Bowman kapsülüne geçen sıvıda su, tuz, glikoz, ami- SOLUNUM SİSTEMİ
noasit, mineral, ürik asit, keratin, amonyak ve üre gibi Akciğerler, akciğerlere bağlı soluk borusu, soluk borusu-
maddeler bulunur. nun başlangıç kısmı olan ses telleri ve küçük dili taşıyan
Ɖ Kan hücreleri, kan proteinleri ve yağ molekülleri gırtlaktan meydana gelir.
bulunmaz. Çünkü bu maddeler büyüktür.
Solunum Sistemi Organları
2) Geri Nmilim
1) Burun
Ɖ Nefron kanallarındaki yararlı maddelerin ve suyun
büyük bir kısmı kanalcık hücreleri tarafından emilir ve Ɖ Burun iç yüzeyi mukus tabakasından yapılmış olup
yeniden dolaşıma katılır. Bu olaya geri emilim denir. burada koku alma reseptörleri, mukoza bezleri ve sil-
ler bulunur. Biyoloji
Ɖ Suyun geri emilimi ozmozla olur.
Ɖ Sağlıklı bir insanda; Burun;
Ý Glikoz ve aminoasitin tamamı Ɖ Koku almayı,
Ý Suyun %99’u geri emilir. Ɖ Alınan havayı süzmeyi,
Ý Sodyum iyonlarının %99,5 ‘u Ɖ Alınan havayı ısıtmayı,
Ý Ürenin %50’si geri emilir. Ɖ Alınan havayı nemlendirmeyi sağlar.