Page 121 - tyt-tum-dersler-konu
P. 121

İNSAN FİZYOLOJİSİ                                                                     819

                                                          Ɖ   Geri emilim olayında ATP harcanır. (Suyun geri emi-
                    Glomerulus                              limi, pasif, diğer maddelerin aktif gerçekleşir.)
              Böbrek
             atardamarı  kılcalları  Bowman
                             kapsülü                         ŗ  NNT
                            Proksimal tüp  Distal tüp         ¡ Glikoz ve aminoasit gibi maddeler proksimal tüpte
                                                             tamamen geri emilir.
              Getirici
             atardamar                                        ¡ Henle kulpunun çıkan kolunda suyun, distal tüpte
               Götürücü atardamar                            ise ürenin geri emilimi olmaz.
                    Nefron kılcalları          İdrar toplama
                            Henle                kanalı   Ɖ   Geri  emilimde  etkili  olan  ADH  suyun  geri  emilimini
             Böbrek
           atardamarı       kulpu                           artırırken  aldosteron  hormonu  Na  ve  Cl  iyonlarının
                                                            geri emilimini arttırır.

           İdrar Oluşumu
           Ɖ   İdrar oluşumu üç olay ile gerçekleşir:     3) Salgılama (Aktif Boşaltım)
           1)  Süzülme                                    Ɖ   İlaçlar, bazı iyonlar, zehirli maddeler ve amonyak gibi
           2)  Geri emilim                                  maddelerin aktif taşıma ile nefron kanalcıklarını saran
           3)  Salgılama (Aktif Boşaltım)                   kılcal  damarlardan  nefron  kanallarına  verilmesine
                                                            salgılama denir.
           1) Süzülme
                                                             ŗ  NNT
           Ɖ   Böbreklerimize kan, böbrek atardamarı ile getirilir.
                                                           Böbreklere yeterli O  ulaşamazsa, geri emilim ve
                                                                          2
           Ɖ   Böbrek  atardamarı  O   bakımından  temiz,  üre  bakı-  salgılama olayları aksar, ancak süzülme devam eder.
                              2
             mından kirli kan taşır. EDİTÖR YAYINEVİ
           Ɖ   Kan,  böbrek  atardamarıyla  glomerulus  kılcallarına   ŗ  NNT
             geldiğinde kan basıncı etkisiyle glomerulustan bow-    ¡ Azotlu boşaltım artıkları zehirli oldukları için bir
             man  kapsülüne  kandaki  maddeler  geçer.  Bu  olaya   miktar su ile dışarı atılır. En zehirli azotlu boşaltım
             süzülme denir.                                  atığı olan amonyak en fazla suyla en az zehirli

           Ɖ   Glomerulus kılcalları çift katlı yassı epitel ile kaplıdır.   olan ürik asit ise en az suyla dışarı atılır.
             Bu  damarlar  iki  atardamar  arasında  bulunduğu  için     ¡ İnsanda oluşan amonyak karaciğerde ornitin devri
             kan basınçları yüksek ve damar boyunca sabittir.  ile üreye dönüştürülür. Bu olayda CO 'de kullanılır.
                                                                                          2
           Ɖ   Süzülme, fiziksel bir olaydır.
           Ɖ   Bowman kapsülüne geçen sıvıda su, tuz, glikoz, ami-   SOLUNUM SİSTEMİ
             noasit, mineral, ürik asit, keratin, amonyak ve üre gibi   Akciğerler, akciğerlere bağlı soluk borusu, soluk borusu-
             maddeler bulunur.                            nun başlangıç kısmı olan ses telleri ve küçük dili taşıyan

           Ɖ   Kan  hücreleri,  kan  proteinleri  ve  yağ  molekülleri   gırtlaktan meydana gelir.
             bulunmaz. Çünkü bu maddeler büyüktür.
                                                          Solunum Sistemi Organları
           2) Geri Nmilim
                                                          1) Burun
           Ɖ   Nefron  kanallarındaki  yararlı  maddelerin  ve  suyun
             büyük bir kısmı kanalcık hücreleri tarafından emilir ve   Ɖ   Burun  iç  yüzeyi  mukus  tabakasından  yapılmış  olup
             yeniden dolaşıma katılır. Bu olaya geri emilim denir.  burada koku alma reseptörleri, mukoza bezleri ve sil-
                                                            ler bulunur.                                    Biyoloji
           Ɖ   Suyun geri emilimi ozmozla olur.

           Ɖ   Sağlıklı bir insanda;                        Burun;
                Ý Glikoz ve aminoasitin tamamı            Ɖ   Koku almayı,
                Ý Suyun %99’u geri emilir.                Ɖ   Alınan havayı süzmeyi,

                Ý Sodyum iyonlarının %99,5 ‘u             Ɖ   Alınan havayı ısıtmayı,
                Ý Ürenin %50’si geri emilir.              Ɖ   Alınan havayı nemlendirmeyi sağlar.
   116   117   118   119   120   121   122   123   124   125   126