Page 5 - 10. SINIF KİMYA ÖĞRETEN PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI

2. ünİte: KARIşIMLAR PARAGRAF TESTİ 1

1 Türkiye’de ekonomik anlamda lavanta üretimi yalnızca 3 Maddeler doğada genellikle karışımlar (saf olmayan
Isparta bölgesinde yapılmaktadır. Mitolojide Artemis’in maddeler) hâlinde bulunur. Doğada bulunan su, toprak,
kutsal bitkisi sayılan lavanta tarih bayunca pek çok hava karışımlara örnek verilebilir. Günlük hayatta kullanı-
alanda kullanılmıştır. Lavantadan elde edilen uçucu lan şurup, kolonya, tuzlu su, alaşımlar, seramik, cam ve
yağlar kozmetik ve parfümeride, ilaç endüstrisinde ve bazı plastikler de karışımdır. Saf maddeler farklı oranda
aromaterapide kullanılmaktadır. Lavantada olduğu gibi karıştırılarak istenilen özellikte karışımlar oluşturulabilir.
doğada pek çok madde karışımlar hâlinde bulunmaktadır Karışım oluşturmadaki temel şart karıştırılan maddelerin
ve insanlar bu karışımları çeşitli yöntem ve tekniklerle kimyasal tepkimeye girmemesidir. Karışımların içindeki
ayırmaktadır. istenilen maddeler fiziksel yöntemlerle ayrılarak saf mad-
deler elde edilebilir.
Parçadan hareketle lavanta ile ilgili olarak aşağıda-
kilerin hangisine ulaşılamaz? Bu parçada özellikle aşağıdakilerin hangisinden bah-
sedilmiştir?
GİRİŞ YAYINLARI
A) Isparta’da geçim kaynağı olarak yetiştirilmektedir.
B) Efsanelerde adı geçmektedir. A) Doğadaki karışımların miktarından
C) Ülkemizde sadece Isparta’da yetiştirilmektedir. B) Saf maddelerden yapılan karışımlardan
D) Birçok alanda kullanımı bulunmaktadır. C) Saf maddelerden yapılmayan karışımlardan
E) İçerisinde birçok madde bulunmaktadır. D) Saf olan ve olmayan maddelerden yapılan karışım-
lardan
E) Doğal olan ve doğal olmayan karışımlardan

2 İki veya daha fazla saf maddenin kendi kimliğini koru- 4 (I) Karışımlarda bileşimi ve özellikleri her tarafında aynı
yacak şekilde rastgele oranlarda birleşmesiyle oluşan olan, sınırları tanımlanabilen, diğer bileşenlerden fiziki
madde topluluğuna karışım denir. Karışımı oluşturan saf olarak ayrılabilen katı, sıvı veya gaz maddelere faz
maddelere bileşen denir. Bileşen maddeler element veya denir. (II) Faz kelimesi, bazen maddeler için fiziksel “hâl”
bileşik olabilir. Karışımlar oluşurken bileşenler arasında anlamında da kullanılır. (III) Şekerli su tek fazdan, zey-
kimyasal bağ oluşmaz. Bileşenlerin kimyasal özellikleri tinyağı-su karışımı ise iki fazdan oluşur. (IV) Karışımları
değişmezken karışımın kaynama noktası ve erime nok- oluşturan maddelerden biri diğeri içerisinde dağılıyorsa
tası gibi fiziksel özellikleri değişiklik gösterebilir. Örneğin bu maddeye dağılan faz, diğer maddeye ise dağıtan faz
o
saf suyun 1 atmosfer basınçta kaynama noktası 100 C denir. (V) Örneğin sis; dağıtan fazı gaz, dağılan fazı sıvı
o
iken tuzlu suyun kaynama noktası 100 Cʼtan yüksektir. olan bir karışımdır.
Bu parçadan hareketle; Parçada geçen numaralandırılmış cümleler ile ilgili
I� Karışımları oluşturan maddelerin yapısı bozulmaz. aşağıdakilerin hangisi yanlıştır?
II� Bileşenler farklı özelliklere sahip olabilirler. A) I. cümlede tanımlamaya başvurulmuştur.
III� Karışımı oluşturan bileşenlerle karışımın özellikleri B) II. cümlede karışımla ilgili bir terimin başka bir söz-
aynıdır, değişmez. cükle ifade edilebileceği belirtilmiştir.
C) III. cümlede bazı karışımların birden fazla fazdan olu-
numaralandırılmış ifadelerden hangilerine ulaşılabi- şabileceği ifade edilmiştir.
lir?
D) IV. cümlede tüm karışımların birbiri içerisinde dağıla-
A) Yalnız III B) I ve II cağı anlatılmıştır.
C) I ve III D) II ve III E) V. cümlede sis karışımında bulunan sıvının gaz içeri-
E) I, II ve III sinde dağıldığından söz edilmiştir.

Giriş Yayınları / 10. Sınıf Kimya 19