Page 8 - 10. SINIF KİMYA ÖĞRETEN PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI

3. ünİte: ASİtLeR, bAzLAR Ve tUzLAR PARAGRAF TESTİ 2

1 Doğada bulunan asitlerin kendine özgü birtakım özellik- 3 Bazı mantar türleri zehirli, bazıları ise değildir. Amanita
leri olduğu gibi bütün asitlerde ortak olan bazı özellikler muscaria (emanita muskariya) doğada bulunan birçok
+
de vardır. Asit ve baz çözeltilerinin tümünde hem H hem mantar türünden biridir. Amanita muscaria yapısında
-
+
de OH iyonları bulunur. Asitlerin sulu çözeltisindeki H ibotenik asit bulunan zehirli bir mantardır. İbotenik asit
-
iyonlarının sayısı OH iyonlarından fazladır. Bu nedenle insanların merkezi sinir sistemini etkiler. İnsan vücuduna
asitlerin tanımı sudaki iyon derişimi üzerinden yapılır. birçok olumsuz etkisi olduğu gibi tüketenler için az da
+
Suda çözündüklerinde H iyonlarının sayısını artıran olsa ölüm riski taşır. Gazetelerde veya televizyon prog-
+
maddelere asit denir. H iyonu sulu ortamda tek başına ramlarında mantar zehirlenmesi haberlerini okumuş ya
+
bulunamaz, bir su molekülü ile sarılmış hâlde bulunur. H da görmüşsünüzdür. Gıda maddeleri yapılarında birçok
+
iyonunun su ile sarılmış haline H O (hidronyum) iyonu kimyasal madde bulundurur. Bu kimyasal maddeler asit
3
denir. veya baz olabilir. Bazı meyvelere ekşi tadı yapılarında
bulunan asitler verir. Örneğin elmaya ekşi tat veren
Parçadan yola çıkarak;
2 GİRİŞ YAYINLARI
içerdiği malik asittir. Bazı üzümlerde tartarik asit, zeytin
I� Doğadaki asitlerin özgün bir nitelikleri vardır. yağında oleik asit, ekşimiş sütte laktik asit bulunur. Sir-
II� Asitlerin içerisinde iyonlar yer almaktadır. kenin yapısında asetik asit, limonun yapısında ise sitrik
III� Pozitif iyonlar hiçbir ortamda yalnız bulunamazlar. asit bulunur. Gıda maddelerinde bulunan asitlerin birçoğu
zayıf asit olduğu için insan sağlığına, mide rahatsızlığı
numaralandırılmış ifadelerin hangileri söylenebilir? olanlar hariç, zarar vermez.
A) Yalnız I B) Yalnız II Parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşı-
C) Yalnız III D) I ve II lamaz?
E) I, II ve III A) Doğada yenebilecek mantar türleri de bulunmaktadır.
B) İbotenik asitin bir tür zehir olduğunu söyleyebiliriz.
C) Asitler, bazı meyvelerin tadına ve rengine etki eder.
D) Mantar zehirlenmeleri zaman zaman ülke gündemi-
ne de gelmektedir.
E) Bazı meyvelerin içeriğinde kimyasal maddeler bulun-
maktadır.

-
I� Bütün baz çözeltilerinde ortamdaki OH iyonlarının 4 Asitlerin genel özellikleri şöyle sıralanabilir: Asitlerin tadı
+
derişimi, H iyonlarının derişiminden fazladır. ekşidir. Genellikle suda iyonlarına ayrışarak çözündükleri
için sulu çözeltileri elektrik akımını iletir. Mavi turnusol
II� Bazların kendine özgü özellikleri olduğu gibi ortak kâğıdının rengini kırmızıya çevirir. Asitler bazlarla tep-
olan özellikleri de vardır. kimeye girerek tuz oluşturur. Asitler aşındırıcı özelliğe
-
III� Suda çözündüklerinde sudaki OH (hidroksit) iyonla- sahiptir. Ciltle temas ettiklerinde yakıcı etki gösterir.
rının sayısını artıran maddelere baz denir. Asitler karbonatlı bileşiklere etki ederek CO gazı açığa
2
çıkarır.
Numaralandırılmış cümlelerin “giriş-gelişme-sonuç”
şeklinde sıralanmış hali aşağıdakilerin hangisinde Parçada asitlerle ilgili aşağıdaki özelliklerden hangi-
doğru verilmiştir? sine değinilmemiştir?

A) I - III - II B) II - I - III A) Tat B) Koku
C) II - III - I D) III - I - II C) İletkenlik D) Çözünme
E) III - II - I E) Etkileme

Giriş Yayınları / 10. Sınıf Kimya 35