Page 106 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenin Ders Notları
P. 106

¦ §
            106                                                                    ŞİİR
            106
          9.  Sana dün bir tepeden baktım   aziz    11.  Adı  Ahmed’dir.  Babası,  Sultan  İbrahim

             İstanbul!            I                   devri kazaskerlerinden Merzifonlu Mustafa
                                                      Muslihüddin  Efendinin  oğlu  Kadı  Mehmed
             Görmedim   gezmediğim, sevmediğim hiçbir yer.  Efendi; annesi, İstanbul’un fethinden iti-
                 II
                                                      baren devlet hizmetinde bulunan Karaçele-
             Ömrüm    oldukça,  gönül  tahtıma  keyfince     bizadeler ailesinden Sâliha Hatun’dur. Aile
               III                         IV         çevresinde iyi bir eğitim görmüştür. Döne-
             kurul!                                   min klasik ilimleri yanında Arapça ve Farsça

          EDİTÖR YAYINEVİ
             Sade bir semtini   sevmek bile ömre değer.  öğrenmiştir.  Özellikle  Lâle  Devri’nin  ünlü
                       V                              veziri  Nevşehirli  Damat  İbrahim  Paşa’nın
                                                      hemen her faaliyeti için devrin diğer şair-
             Bu dizelerde altı çizili sözcüklerden hangi-  leri gibi o da kıta ve kasideler yazmıştır.
             leri tamlayanı düşmüş isim tamlamasına   Mahallileşme akımının XVIII. yüzyıldaki en
             örnek olabilir?                          büyük temsilcisidir. Döneminde şarkıları ile

             A) Yalnız I        B) II ve III          adını duyurmuştur.
             C) II ve IV        D) III ve V           Bu parçada tanıtılan divan şairi aşağıda-

             E) I ve V                                kilerden hangisidir?
                                                      A) Nedim      B) Baki       C) Fuzuli
                                                             D) Nabi       E) Nef’i




          10. Seyyid-i nev’i beşer deryâ-ı dürr-i ıstıfa
             Kim sepüpdür mucizâtı âteş-i eşrâra su

             (İnsanların efendisi, seçkin inci denizi olan
             Hz. Muhammet’in mucizeleri kötülerin ate-  12.  Aşağıdakilerden hangi mahlas beyiti ola-
             şine su serpmiştir.)                     maz?
                                                      A)  Bezm-i sühande meşreb-i Hâfız’la Vehbiyâ

             Hayret ile barmagın dişler kim itse istima’  Bu neş’eyi veren mey-i Şirâz’dır bana
             Barmagından virdigün şiddet günü ensâra su  B)  Gel huzur itmek dilesen ey Muhibbi fâriğ ol

             (Şiddet günü onun ensara parmağından su     Var mıdır vahdet makumı guşe-i uzlet gibi
             verdiğini kim işitse hayret ile parmağını ısı-  C)  Ko bu ayş u işreti çün kin fenâdur âkıbet
             rır.)                                       Yâr-ı baki ister isen olmaya tâat gibi

             Bu dizeler bir kasidenin hangi bölümünden   D)  Âvâzeyi bu’âleme Dâvud gibi sal
             alınmış olabilir?
                                                         Bâki kalan bu kubbede bir hoş sadâ imiş
             A) Nesib      B) Methiye      C) Taç
                                                      E)  Sana mahlas yiter Âhi kim ider adını yâd
                    D) Dua       E) Tegazzül             Her gazel kim okına defter ü divânumdan
   101   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111