Page 110 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenin Ders Notları
P. 110

¦               §
            110                                                          DESTAN / EFSANE
            110
             DESTAN TÜRLERİ

             * Destanlar oluşum biçimlerine göre doğal destan ve yapay (yapma) destan olmak üzere ikiye
            ayrılır:

          Doğal Destan: Toplumun ortak malı olan ve birtakım olaylar sonucu kendiliğinden oluşan destan-
          lardır. Bu destanlar yazının henüz bulunmadığı ve yaygınlaşmadığı bir kültürde doğup kuşaktan
          kuşağa sözlü olarak aktarıldıktan sonra yazıya geçirilmiştir. Doğal destanların söyleyeni belli değil-
          dir. Bu destanlar ozanların değişik zamanlarda söyledikleri şarkı ve şiirlerin bütünleşerek işlenme-
          siyle oluşmuştur.
          EDİTÖR YAYINEVİ
                                Ait Olduğu Millet /                    Ait Olduğu Millet /
               Destan Adı                             Destan Adı
                                     Devlet                                 Devlet
                İlyada ve
                Odysseia           Yunanistan           Le Cid             İspanya
                Şehname              İran               Beowulf            İngiltere
                (Firdevsi)
                 Kalevala
                (Lönnört)          Finlandiya           Gılgamış            Sümer
                  Şinto              Japon               İgor               Rusya

             Mahabharata ve                            Nibelungen
                Ramayana            Hindistan          (Wagner)            Almanya

                                                      Oğuz Kağan,
            Chanson de Roland        Fransa                                  Türk
                                                        Türeyiş

          Yapay (Yapma) Destan: Yapay destanlar edebî destan olarak da bilinir. Yapay destan; toplumu
          etkileyen herhangi bir olayın bir şair tarafından doğal destan gibi söylenmesiyle oluşan destanlar-
          dır. Bu destanlarda anlatılan olay, genellikle yakın döneme ait önemli bir olaydır. Yapay destanla-
          rın yazarı bellidir. Dünya edebiyatında yapay destana örnek olarak şunlar gösterilebilir.

                  Destanın Adı             Destanın Yazarı         Ait Olduğu Edebiyat

                    Aeneis                    Vergilius              Latin Edebiyatı
                 Çılgın Orlando               Ariosto               İtalyan Edebiyatı

                Kurtarılmış Kudüs              Tasso                İtalyan Edebiyatı

                Kaybolmuş Cennet              Milton                İngiliz Edebiyatı

                    Henriade                  Voltaire              Fransız Edebiyatı

                 İlahi Komedya                 Dante                İtalyan Edebiyatı
   105   106   107   108   109   110   111   112   113   114   115