Page 108 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenin Ders Notları
P. 108
¦ §
1 10808 ŞİİR
17. Aşık edebiyatı nazım şekilleri, en çok tercih 18. Günümüzde Osmanlı divan edebiyatının en
edilenlere göre şöyle sıralanabilir: Koşma , önemli şairlerinden biri olarak görülse de
I bu algı ancak yakın zamanda oluşmuş ve
daha çok 11’li ve 8’li hece ölçüleriyle kuru- sağlığında iken Nedim o kadar takdir gör-
lur. Dörtlüklerden oluşan koşmanın özel bir memiştir. Örneğin “Reis-i Şairan” unvanı;
kafiye örgüsü vardır. Saz şairlerinin en III. Ahmet tarafından ona değil, şimdi-
güzel ve en güçlü eserleri bu türdendir. lerde daha az bilinen Osmanzâde Tâib’e
verilmişti. Yaşadığı dönemde kendisinden
Türkü , Türk kelimesinden gelir ve nazım şekli
Destanlar , büyük olaylar üzerine 7’li, 8’li YAYINEVİ
II daha başka meşhur olan şairler de vardı.
olarak koşmaya benzer. Koşmadan ayrıl- Bu tanınmamışlık ile eserlerinde kullan-
dığı en önemli nokta ezgisidir. Selis , hem dığı ve kendi zamanında oldukça alışılmadık
III olan üslubu arasında bir bağlantısı olabi-
aruzla hem heceyle yazılır. Aruzla söyle- lir. Gerek kasidelerinde, gerekse tebrik ve
nenlerin vezni dört “mefailün” şeklindedir. kutlama amaçlı yazdığı şiirlerinde çağdaşı
Hece ile yazılanlar ise koşmadan farklı Divan şiirlerinde gözüken kalıp, imge ve
kelime haznesini tekrarlayan Nedim; şarkı
değildir. Semâi , saz şairlerinin aruzun
IV ve gazellerinden ise hem dil hem de içerik
EDİTÖR Yukarıdaki paragrafta Nedim ile ilgili aşa-
bakımından yenilikçi bir yola girmiş görü-
“Feilâtün feilâtün feilâtün feilün” kalıbına
nüyor.
uyan genellikle gazeli andıran şiirleridir.
V
ğıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Yaşadığı dönemde adını bugün duyurdu-
ve 11’li hece vezniyle koşma tarzında söy-
ğu kadar duyuramamıştır.
lenmiş uzunca manzumelerdir. Tarihî olay-
B) Yazdığı şarkılarla döneminde büyük
lar yanında âşıkların çevresi için üzerinde
yankı uyandırmıştır.
durulmaya değer sel, yangın, salgın hasta-
lıklar da destanların konusunu teşkil etmiş-
den farklı bir tarza sahip olduğu an-
tir. C) Eserlerinde kullandığı dili ile dönemin-
laşılmaktadır.
Bu parçada altı çizili sözcüklerden han-
gileri yer değiştirdiğinde parçadaki bilgi D) Bazı konularda divan edebiyatı gelene-
ğini olduğu gibi devam ettirmiştir.
yanlışı düzeltilmiş olur?
E) Farklı edebî türlerde eserler yazmıştır.
A) I ve II B) I ve III
C) II ve III D) III ve IV
E) IV ve V