Page 126 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenin Ders Notları

¦ §
1 12626 ROMAN

ROMAN TÜRÜNÜN TARİHÎ GELİŞİMİ * Bu dönemden önce, divan edebiyatın-

* Roman Avrupa’da sözlü edebiyattaki destan daki mesneviler ve halk edebiyatındaki halk
hikâyeleri romanın yerini tutan eserler olsa
türünün geçirdiği evrimleşmenin bir ürünü
olarak ortaya çıkmıştır. da bu edebî metinler hem şekil olarak hem
de içerik olarak modern romandan çok farklı
* Roman türünün ilk örneklerini 15. yüzyılda özellikler taşımaktadır.
Fransız yazar Rabelais vermiştir.
* Roman türünün gelişimini ortaya koymak
* Miguel de Cervantes’in “Don Kişot”u 16. yüz- için Tanzimat, Servetifünun ve Millî Edebi-
Bu türün yetkin örnekleri ise 19. yüzyılda YAYINEVİ
yılın sonlarına doğru yazılmıştır ve eser, yat Dönemlerinde bu türün gelişimini ve bu
roman türünün ilk başarılı örneği kabul edilir. dönemlerin özelliklerini bilmemiz gerekir.
* 17. yüzyılda klasik akım içinde ortaya çıkan
tek romancı ise Madame de La Fayette’tir.
Yazarın Princesse de Cleves adlı eserin psiko- TANZİMAT DÖNEMİ’NDE ROMAN
lojik romanın ilk örneğidir. * 19. yüzyılda Tanzimat’la birlikte başla-

* 18. yüzyılda roman türü büyük bir gelişim yan Batılılaşma sürecinin bir parçası olarak
göstermiş ve bu yüzyılda İngiltere’de Daniel * roman türü edebiyatımıza girmiştir.
EDİTÖR * görülür.
Defoe “Robinson Crusoe”yu, Jonathan Swift
Edebiyatımızda bu türün ilk örnekleri incelen-
“Guliver’in Gezileri”ni yazmıştır.
diğinde bu eserlerin çeviri niteliğinde olduğu
*
verilmeye başlanmıştır.
Batı edebiyatını yakından takip eden yazar-
larımız ilk dönemlerde Batı’dan özellikle de
Roman, bir tür olarak karakteristik özellikle-
*
Fransız edebiyatından roman çevirileri yapa-
rini romantizm, realizm ve natüralizm akım-
rak bu türle tanışmış ve türün özelliklerinin
ları sayesinde 19. yüzyılda kazanmıştır.
neler olduğu hakkında fikir sahibi olmuşlar-
ler romana yansımıştır.
Bu dönemde Yusuf Kâmil Paşa’nın Fenelon’dan
Bu dönem romancıları arasında Ameri- *
* * 20. yüzyılda ise sosyal ve teknolojik gelişme- dır.
çevirdiği Telemak adlı eser (çeviri romanın ilk
kan edebiyatından John Steinbeck, Ernest
Hemingway; Alman edebiyatından Thomas örneği), Victor Hugo’nun yazdığı Sefiller adlı
Mann, Erich Maria Remarque; Fransız edebi- eserin Türkçeye tercümesi, romanın yaygın-
yatından Andre Maurois, Jean Paul Sartre, laşmasında ve yazarların romana ilgi göster-
Albert Camus sayılabilir. mesinde etkili olmuştur.

TÜRK EDEBİYATINDA ROMAN TÜRÜNÜN
GELİŞİMİ
œ Özellikler:
* Türk edebiyatında roman türüyle ilgili ilk Bu dönemde yazılan romanların konusu daha
örneklere hikâyede olduğu gibi Tanzimat *

Dönemi’nde rastlanmaktadır. çok tarihten ve günlük hayattan alınmıştır.