Page 131 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenin Ders Notları

¦ ROMAN § 1 13131

* Bu romanda Şehzadebaşı tiyatrolarının * Sergüzeşt adlı romanında esaret tema-
tulumbacı kahvelerini, kadın kavgalarını ger- sını işlemiştir. Dilber adlı esir bir kızın acıklı
çekçi bir görüşle aktarmıştır. yaşamı gerçekçi bir anlayışla ortaya kon-
muştur. Romanın başkahramanı Dilber’dir.
* Eser, bir psikolojik roman kabul edilmez ama
Türk edebiyatında psikoloji ögelerinin kullanıl- Roman Türündeki Eserleri: Sergüzeşt
dığı ilk roman olarak kabul edilir.

* Eserde aile hayatında kıskançlığın yol açtığı RECAİZADE MAHMUT EKREM (1847-1914)
felaketler anlatılır.
EDİTÖR YAYINEVİ
* Recaizade Mahmut
* Karabibik adlı romanın başkahramanı Kara- Ekrem, tüm edebî
bibik ve Karabibik’in kızı Huri’dir. Zehra adlı hayatı boyunca genç-
romanın başkahramanı ise Zehra ve kocası lere edebiyatı öğretme
Suphi’dir. gayreti içinde olmuş-

Roman Türündeki Eserleri: Karabibik, Zehra tur.

SAMİPAŞAZADE SEZAİ (1860-1936) * Edebiyatın yenileşmesi
üzerinde yoğun çalış-
* Sanatçı konakta büyü- maları olan sanatçı, Servetifünun edebiya-
müş, yenilikçi bir çev- tının da temellerini atmıştır.
rede yetişmiş, kültürlü Edebiyat kuramcısı olarak yeniliklere öncülük
bir aydındır. Doğu kül- * etmiştir.
türünü konakta, Batı
kültürünü ise görev- * Edebiyatımızdaki ilk realist roman olan Araba
leri sırasında bulunduğu Sevdası’nın yazarıdır.
Avrupa’da öğrenmiştir. * Recaizâde Mahmut Ekrem’in roman dili yalın
Eserlerinde bu iki kültürü kaynaştırmayı bil- değildir.
miştir.
* Yazarın kendine özgü bir anlatımı vardır.
* “Sanat, sanat içindir.” görüşünü benimsemiş, Bu dil, yaşadığı dönemin edebiyat anlayışı
edebî zevk için kalem oynatmıştır. Roman, *

hikâye, sohbet, piyes, anı, gezi yazısı, makale (Tanzimat’ın ikinci dönemi) ile uygunluk gös-
ve şiir türünde eser vermiştir. Roman ve termektedir.
öykülerinde realizmin etkisinde kalmıştır. * Araba Sevdası adlı romanda yazar; Batılılaş-
* İlk romanı olan ve kendisine büyük ün sağ- mayı gereği gibi kavrayamayıp hazmedeme-
yen ve Avrupa uygarlığının süs, giyiniş gibi
layan “Sergüzeşt” Türk edebiyatında roman-
tizmden gerçekçiliğe geçişin başarılı örnekle- yalnız dış yanını görüp taklit eden kimsele-
rinden biri sayılır. rin toplum içinde düştükleri gülünç durumları
göstermeye çalışmıştır.
* İstanbul tasvirlerine ağırlık veren sanatçı, Romanın başkahramanının adı Bihruz Bey’dir.
gözlemlerinden yola çıkarak gerçekçi bir *
sanat anlayışına ulaşmıştır. Roman Türündeki Eserleri: Araba Sevdası