Page 161 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 161

Y
            YAZIM KURALLARI - 5AZIM KURALLARI - 5                                           1. ÜNİTE   161
            “DE” BAĞLACI VE “-DE” EKININ YAZIMI
            •   “de / da” bağlacı bir sözcük türü olduğu için daima ayrı yazılır. Bulunma durum eki olan “-de, -da, -te,-ta” ise söz-
               cüklerle bitişik yazılır.
            •   “de” bağlacı cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamında genellikle bozulma veya daralma olmaz. Buna karşılık
               “-de” eki cümleden çıkarıldığında anlamda bozulma ve daralma olur.


            Bağlaç olan “de”
            Bağlaç olan “de”                                Bulunma
                                                            Bulunma durum eki olan “de” durum eki olan “de”
            ̛    Örnek:                                     ̛   Örnek:
            Ő  Ahmet de seni merak etmişti.                 Ő  Tüm eşyalarım Ali’de kaldı.
       EDİTÖR YAYINLARI
            Ő  Sen de başını alıp gitme, ne olursun!        Ő  Habersiz gidince aklım sende kalmıştı.
            Ő  Dün beni soran adam, okula da uğramış.       Ő  Elini attığı her işte başarılı oluyor.


             {   Bulunma hâl eki olan “-de”, eklendiği sözcüğün son sesindeki ünsüz harfe göre sertleşip “-te, -ta” biçimine dönü-
             şür. “de” bağlacı ise hiçbir zaman sertleşmez, daima “de” veya “da” biçiminde yazılır.

             •  Çocuklar parkta oynuyor. (bulunma eki)
             •  Bu park da çok eğlenceliymiş. (bağlaç)

             •  Güneşte uzun süre kalma sakın. (bulunma eki)
             •  Güneş de batıyor, karanlığa kalacağız. (bağlaç)



            “KI” BAĞLACI VE “-KI” EKININ YAZIMI

            Bağlaç olan “-ki”
            Bağlaç olan “-ki”
            •   Sözcük ve sözcük gruplarını çeşitli anlam ilgileriyle birbirine bağlayan “ki” bağlacı daima ayrı yazılır. Cümleden
               çıkarıldığında anlamda daralma ya da bozulma olmaz.

            ̛    Örnek:

            Ő  Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini. (Duydum, unutmuşsun gözlerimin rengini.)
            Ő  Şimdi anlıyorum ki o yaptıklarım hataydı. (Şimdi anlıyorum o yaptıklarım hataydı.)


             Not: Bağlaç olan “ki” bazı kelimelerle kalıplaşarak bitişik yazılır. Bu kelimelerin baş harfleri "SOM BaHÇeMİ" şeklinde
             kodlanır.
             •  sanki               •  meğerki              •  çünkü               •  halbuki
             •  mademki             •  oysaki               •  belki               •  illaki



            Ek olan “-ki”
            Ek olan “-ki”
            •   Türkçede ek hâlinde olan iki çeşit “-ki” vardır. Bunlar zamir yapan “-ki” ve sıfat yapan “-ki” ekidir.

            Zamir Yapan “-ki” (İlgi Zamiri): İsmin yerini tutan “-ki” ekidir. Her zaman kendisinden önceki sözcüğe bitişik yazılır.

            ̛    Örnek:

            Ő  Senin gömleğin benimkinden daha kaliteli bence.  Ő  Her canlının bir derdi var, karıncanınki de buğday.
                                        gömleğim                                                             derdi
   156   157   158   159   160   161   162   163   164   165   166