Page 161 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 161
Y
YAZIM KURALLARI - 5AZIM KURALLARI - 5 1. ÜNİTE 161
“DE” BAĞLACI VE “-DE” EKININ YAZIMI
• “de / da” bağlacı bir sözcük türü olduğu için daima ayrı yazılır. Bulunma durum eki olan “-de, -da, -te,-ta” ise söz-
cüklerle bitişik yazılır.
• “de” bağlacı cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamında genellikle bozulma veya daralma olmaz. Buna karşılık
“-de” eki cümleden çıkarıldığında anlamda bozulma ve daralma olur.
Bağlaç olan “de”
Bağlaç olan “de” Bulunma
Bulunma durum eki olan “de” durum eki olan “de”
̛ Örnek: ̛ Örnek:
Ő Ahmet de seni merak etmişti. Ő Tüm eşyalarım Ali’de kaldı.
EDİTÖR YAYINLARI
Ő Sen de başını alıp gitme, ne olursun! Ő Habersiz gidince aklım sende kalmıştı.
Ő Dün beni soran adam, okula da uğramış. Ő Elini attığı her işte başarılı oluyor.
{ Bulunma hâl eki olan “-de”, eklendiği sözcüğün son sesindeki ünsüz harfe göre sertleşip “-te, -ta” biçimine dönü-
şür. “de” bağlacı ise hiçbir zaman sertleşmez, daima “de” veya “da” biçiminde yazılır.
• Çocuklar parkta oynuyor. (bulunma eki)
• Bu park da çok eğlenceliymiş. (bağlaç)
• Güneşte uzun süre kalma sakın. (bulunma eki)
• Güneş de batıyor, karanlığa kalacağız. (bağlaç)
“KI” BAĞLACI VE “-KI” EKININ YAZIMI
Bağlaç olan “-ki”
Bağlaç olan “-ki”
• Sözcük ve sözcük gruplarını çeşitli anlam ilgileriyle birbirine bağlayan “ki” bağlacı daima ayrı yazılır. Cümleden
çıkarıldığında anlamda daralma ya da bozulma olmaz.
̛ Örnek:
Ő Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini. (Duydum, unutmuşsun gözlerimin rengini.)
Ő Şimdi anlıyorum ki o yaptıklarım hataydı. (Şimdi anlıyorum o yaptıklarım hataydı.)
Not: Bağlaç olan “ki” bazı kelimelerle kalıplaşarak bitişik yazılır. Bu kelimelerin baş harfleri "SOM BaHÇeMİ" şeklinde
kodlanır.
• sanki • meğerki • çünkü • halbuki
• mademki • oysaki • belki • illaki
Ek olan “-ki”
Ek olan “-ki”
• Türkçede ek hâlinde olan iki çeşit “-ki” vardır. Bunlar zamir yapan “-ki” ve sıfat yapan “-ki” ekidir.
Zamir Yapan “-ki” (İlgi Zamiri): İsmin yerini tutan “-ki” ekidir. Her zaman kendisinden önceki sözcüğe bitişik yazılır.
̛ Örnek:
Ő Senin gömleğin benimkinden daha kaliteli bence. Ő Her canlının bir derdi var, karıncanınki de buğday.
gömleğim derdi