Page 162 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 162

162
        Sıfat Yapan “-ki” (Aitlik Eki): İsme sorulan “hangi” sorusunun cevabıdır. Cümlede sıfat görevinde kullanılır ve her
        zaman kendisinden önceki sözcüğe bitişik yazılır.

        ̛    Örnek:
        Ő  Sokaktaki çocukları suç örgütlerinden korumalıyız. (Hangi çocuklar?)

        Ő  Sınıftaki öğrencilerin kendisini dinlemediklerini fark etmişti. (Hangi öğrenciler?)

        “MI” SORU EKININ YAZIMI
        •   “Mi” soru eki kendinden önceki sözcüklerle hiçbir zaman birleşmez. Buna karşılık kendinden sonra gelen kişi ek-
           leriyle birleştirilerek yazılır.

       EDİTÖR YAYINLARI
        ̛    Örnek:
        Ő  Yarim İstanbul’u mesken mi tuttun?           Ő  Bize gelecek misiniz?
        Ő  Her akşam kitap okuyor mu?                   Ő  Sen miydin o, yalnızlığım mıydı yoksa?
                                            ÇÖZÜMLÜ SORULAR
                                            ÇÖZÜMLÜ SORULAR
        1.  Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yazım yanlışı   3.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, bitişik yazılma-
           vardır?                                         sı gereken “de” ayrı yazılmıştır?
           A)  Ben de mi komisyona seçilmişim?             A)  Size bu mektupla birlikte bir öykü de gönderiyo-
                                                              rum.
           B)  Size güzel mi güzel bir haberim var.
                                                           B)  Eksik olmasın; beni de düşünür, arayıp sorar.
           C)  Yüzünüze bakıp yalan söyleyebilmek mümkünmü?
                                                           C)  Uzun cümlelerin de bir tadı, bir güzelliği vardır.
           D)  Aşırı sıcaklar İç Anadolu’da gölleri kuruttu.
                                                           D)  Su, hava, ışık ve de insanlarının yumuşak huyu...
           E)  Sizi Avukat Yücel Bey’e gönderelim.
                                                           E)  Sıkıntılı günlerim de arkadaşlarıma giderim.
        Çözüm: Cümleye soru anlamı katan ya da pekiştirme gö-
        reviyle kullanılan "mi" edatı her zaman kendinden önceki   Çözüm: Cümleden  çıkarıldığında  cümlenin  anlamında
        sözcükten  ayrı,  kendinden  sonraki  eklerle  bitişik  yazılır.   bozukluk oluşturan "-de" ektir ve bitişik yazılır. Bu nedenle
        Bu nedenle "mümkünmü" sözcüğündeki "mü" ayrı yazıl-  "Sıkıntılı günlerim de arkadaşlarıma giderim." ifadesinde-
        malıdır.                                         ki "de" bitişik yazılmalıdır.


        2.  Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “ki”nin yazı-  4.  Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “ki”nin yazımı
           mında bir yanlışlık yapılmıştır?                yanlıştır?
           A)  Yağmur öyle güzel yağdı ki bayağı ıslandım.  A)  Türk  tiyatrosundaki  bu  duraklamanın  nedenleri
           B)  Demek ki sanattan anlamıyor bu kaymakam.       üzerinde durmak gerek.

           C)  En son bahçedeki masanın üzerinde gördüm on-  B)  Öyle sanıyorum ki zevk kadar kişiden kişiye deği-
              ları.                                           şen bir kavram yoktur.

           D)  Mademki bu kadar hastasın, neden çalışıyorsun?  C)  Yazıda o kadar çok terim kullanılmış ki sık sık söz-
                                                              lüğe bakmak gerekiyor.
           E)  Boşuna ısrar ediyorsun, bilki sana güvenim kal-
              madı.                                        D)  Kitabın başındaki şiirlerden onun dünyaya bakış
                                                              açısı hemen anlaşılır.
        Çözüm: "ki" bağlacı kendinden önceki sözcükten ayrı ya-  E)  Görülüyorki o, yazılarında yeni düşünceler sunan
        zılır ve cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı bozul-  bir kişi değildir.
        maz. Ancak "sanki, oysaki, mademki, belki, halbuki, çün-
        kü, meğerki" sözcüklerinde "ki" bağlaç olmasına rağmen   Çözüm: "Görülüyorki" ifadesindeki "ki" cümleden çıkarıl-
        bitişik yazılır. Seçenekler incelendiğinde "bilki" sözcüğün-  dığında anlam bozulmadığı için bağlaçtır ve ayrı yazılma-
        deki "ki" bağlaçtır ve ayrı yazılmalıdır.        lıdır.
   157   158   159   160   161   162   163   164   165   166   167