Page 176 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

176
• İçinde soru kelimeleri veya soru eki bulunan ama an- • Bir bilginin şüpheyle karşılandığı veya kesin olmadığı
lamca soru cümlesi olmayan cümlelerde soru işareti durumlarda soru işareti yay ayraç içinde kullanılır.
kullanılmaz.
̛ Örnek:
̛ Örnek: Ő Ankara’dan İstanbul’a 4 saatte (?) gitmiş.
Ő Bu yaylaya ne zaman gelir, kimse bilemezdi. Ő 1496 (?) yılında doğan Fuzuli, ilk eğitimini babasından
alır.
Ő Borcunu öder mi ödemez mi bilmiyorum.
Ő Bu maçı 80.000 kişi (?) izlemiş�
• Bazı cümleler de soru kelimesi ya da soru eki barın-
dırmadığı hâlde soru cümlesidir. Bunlar soru işareti ile
biter. { Soru ifadesi taşıyan sıralı ve bağlı cümlelerde soru
EDİTÖR YAYINLARI
̛ Örnek: işareti en sona konur.
Ő Adınız? (nedir?) • Çok yakından mı bu sesler, çok uzaklardan mı?

Ő Biraz meyve suyu? (alır mısınız?) • Üsküdar’dan mı, Hisar’dan mı, Kavaklar’dan mı?
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna soru 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna üç nokta
işareti (?) getirilmelidir? (...) getirilmez?
A) Bu konudaki kararı ne olacak, bilmiyorum A) Siz olsanız sormaz mısınız neden geç kaldığını

B) İşin sonu nereye varacak, hep birlikte göreceğiz B) Amerikalılar fırtınalara hep kadın adları vermişler:
Emma, Sandra, Tifanny
C) Beni gördü mü koşa koşa yanıma gelirdi
C) Daldım yine geçmişe; çocukluğuma, gençliğime
D) Bunları yapması için ona kim yetki vermişti
D) Bir de şöyle yan gözle süzmüyor mu yanındakileri,
E) Seninle görüşmeyeli başımdan neler neler geçti
çevresindekileri
Çözüm: Soru işareti soru cümlelerinin sonuna getirilir. E) Hele bir daha zayıf alsın matematikten, fizikten
Seçeneklerdeki ifadeler incelendiğinde "Bunları yapması
için ona kim yetki vermişti" cümlesinin soru cümlesi oldu- Çözüm: Benzer örneklerin sürdürülebileceğini ifade et-
ğu görülür. mek için ve bitmemiş cümlelerin sonuna üç nokta konur.
Seçenekler incelendiğinde "Siz olsanız sormaz mısınız
2. Aşağıdakilerden hangisinin sonuna bitmemişlik neden geç kaldığını" ifadesinde cümle soru cümlesi oldu-
nedeniyle üç nokta (...) konması uygun olur? ğundan ve "sormaz mısınız" yüklemi kullanıldığından bu
cümlenin sonuna üç nokta getirilemez.
A) Hep yakınır dururuz, kitap gereği gibi satılmıyor,
okunmuyor diye
4. Ağabeyim bardağı kırdığımı gördü mü (I) Eve neden
B) Ünlü yazarlarımızın kitaplarıydı sergilenenler böyle erken döndü (II) Yoksa bir şeylerden mi kuş-

C) Birkaç yüz kitap imzalayınca sayı binleri buluyor kulanıyor (III) Herhalde benim davranışlarımdan bazı
gibi gelir insana anlamlar çıkarıyor (IV) Suçumu anlarsa ondan özür
dileyebilir miyim (V)
D) Sadece öğrenciler değildi gelenler; öğretmenler,
memurlar, yaşlılar Parçada numaralandırılmış yerlerden hangisinin
sonuna soru işareti (?) getirilemez?
E) Kitap imzalarken böyle düşünceler geçiyor içimden
A) I B) II C) III D) IV E) V
Çözüm: Benzer örneklerin devam edeceğini belirtmek
için cümlenin sonuna üç nokta getirilir. Bu bakımdan "Sa- Çözüm: Soru cümlelerinin sonuna soru işareti getirilir.
dece öğrenciler değildi gelenler; öğretmenler, memurlar, Numaralanmış ifadeler incelendiğinde "Herhalde benim
yaşlılar" ifadesinde benzer örnekler devam edeceği için davranışlarımdan bazı anlamlar çıkarıyor" ifadesinde
bu cümlenin sonuna üç nokta getirilmelidir. soru anlamı olmadığı görülür.