Page 179 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 179
NOKT
NOKTALAMA İŞARETLERİ - 6ALAMA İŞARETLERİ - 6 1. ÜNİTE 179
YAY AYRAÇ (PARANTEZ) ( ) • Herhangi bir metinden alınan cümlenin öncesi ve son-
• Cümledeki anlamı tamamlayan ve cümlenin dışında rası olduğunu, aralarda da alınmayan kısımlar oldu-
kalan ek bilgiler için kullanılır. Yay ayraç içinde bulu- ğunu belirtmek için üç noktayla birlikte kullanılabilir.
nan ve yargı bildiren anlatımların sonuna uygun nok- ̛ Örnek:
talama işaretleri konur.
Ő (...) Hepinizi tebrik ederim! Bize muhteşem bir gece
̛ Örnek: yaşattınız, ayin içime işledi! Rumi nezaketle teşekkür
etti. Öteki dervişler de onu izledi. Sazendeler
Ő Günlük yazı dizilerinde bile metaforlara (mecazlara) ayaklanıp bir araya geldiler ve hükümdarı hürmetle
sıkça yer verirdi.
selamladılar. Keyhüsrev’in yüzü keyiften ışıl ışıldı. (…)
Ő Batı illerinde (özellikle İstanbul’da) göçler önemli (Elif Şafak, Aşk)
Örnek:İTÖR YAYINLARI
kentsel sorunlara neden olmuştur.
• Söze alay, hafife alma, küçümseme, inanmama, kina-
{ Özel veya cins isme ait ek, ayraçtan önce yazılır. ye anlamları katmak için kullanılan ünlem işareti yay
ayraç içine alınır.
• Yunus Emre’nin (1240?-1320) birçok şiirini ezberle-
miştim. ̛ Örnek:
• Deniz taşımacılığında Hatay’ın (İskenderun) payı Ő İsteseymiş bu kitabı bir günde bitirirmiş (!) ama ne
büyüktür. yazık ki vakti yokmuş.
Ő Enflasyonun nasıl düşeceğini bilmeyen ekonomi
• Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda sözün söylendiği bilginlerimiz (!) var.
anda olup biteni, konuşanın hareketlerini ve durumu-
nu belirtmek için kullanılır. { Bir bilginin şüpheyle karşılandığını veya kesin ol-
̛ Örnek: madığını gös termek için kullanılan soru işareti yay ay-
raç içine alınır.
Ő İhtiyar — (Yerinden doğrulur.) Şimdi ne olacak?
• Nasrettin Hoca 1208 (?) yılında doğdu.
Ő Kaymakam — (hiddetle) Ne olacak baba! Oğlunun katili
ecnebi tebaasıymış... KÖŞELI AYRAÇ ( [ ] )
ED Alıntıların yapıldığı eser ve yazar adı yay ayraç içinde ̛ Halikarnas Balıkçısı [Cevat Şakir Kabaağaçlı (1886-
•
Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda
•
yay ayraçtan önce köşeli ayraç kullanılır.
verilir.
Örnek:
̛
Ő
Asıl konuşan Hasan’dı, altı aydan beri susan Hasan...
1973)] en güzel eserlerini Bodrum’da yazmıştır.
Ő
Durmadan, dinlenmeden, nefes almadan, yanakları
sevincinden pembe pembe, dudakları titreyerek taze,
gevrek, billûr sesiyle durmadan konuşuyordu. • Metin aktarmalarında, çevirilerde, alıntılarda çalışma-
yı yapanın eklediği sözler için kullanılır.
(Refik Halit Karay, Eskici)
̛ Örnek:
• Yabancı kelimelerin okunuşları parantez içinde verilir. Ő “Eldem, Osmanlıda en önemli fark[ın], mezar taşının
şeklinde ortaya çık[tığını] söyledikten sonra...” (Hilmi
̛ Örnek: Yavuz)
Ő Rousseau (Ruso) Fransız edebiyatında romantizmin
önemli temsilcilerinden biridir. • Kaynak olarak verilen kitap veya makalelerin künye-
Ő İngilterede Lord Byron (Lord Bayron), Shelley (Şelli) lerine ilişkin bazı ayrıntıları göstermek için kullanılır.
ve Shakespeare (Şekspir) romantizmin kaynağı
sayılırlar. ̛ Örnek:
Ő Reşat Nuri [Güntekin], Çalıkuşu, Dersaadet, 1922.