Page 178 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

178

{ Tırnak içinde verilmiş bir cümle içinde bir söz veya söz öbeğine okuyucunun dikkati çekilmek istenirse bu söz
veya söz öbeği tek tırnak içinde verilir.
• “Ahmet Mithat Efendi halkı eğitmek istediğinden, ‘Sanat, toplum içindir.’ der.”
• Deneyimli ressam, “Sanatta ustalıktan daha önemli bir şey var mı diye sorsalar, ‘dürüstlük’ derim.” diyordu.

ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde tırnak işareti- 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kısa çizgi (-)
nin (“ ”) kullanımı yanlıştır? yanlış kullanılmıştır?

A) Paketin üstünde “Sigara içmek öldürür.” yazıyor. A) İstanbul-Ankara tren seferleri geçici olarak iptal
EDİTÖR YAYINLARI
edildi.
B) Onun şiirlerinde destansı “epik” bir söyleyiş vardır.
B) Ek olan -da / -de kendinden önceki sözcüğe bitişik
C) Aile ilişkilerinde “dürüstlük” çok önemlidir.
yazılır.
D) İlk oyununu “Göze Batanlar” adıyla yayımladı.
C) Osman -Süleyman’ın küçük kardeşi- içeriden çık-
E) Ara sıra geriye dönüp “Az kaldı, varmak üzereyiz.” mış.
diyordu.
D) Ömer Seyfettin’in (1884-1920) öykülerinde sade
bir dil kullanılır.
Çözüm: Aktarma cümleler ve cümle içinde özel olarak E) Bu yazarımız deneme - gezi - anı türlerinde eser-
vurgulanmak istenen sözcükler tırnak içine alınır. "Onun ler vermiştir.
şiirlerinde destansı 'epik' bir söyleyiş vardır." ifadesinde
"epik" sözcüğü destansı sözcüğünü açıkladığı için bu söz
tırnak içinde değil yay ayraç içinde verilmelidir. Çözüm: Eş görevli sözcükleri ayırmak için virgül kullanı-
lır. Dolayısıyla "Bu yazarımız deneme - gezi - anı türlerin-
de eserler vermiştir." cümlesinde kısa çizgi yanlış kullanıl-
mıştır. Bu cümlede kısa çizgi yerine virgül kullanılmalıdır.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kısa çizgi (-) 4. “H. Taine; edebiyatı ırk, zaman ve çevrenin ürünü
farklı bir görevde kullanılmıştır?
olarak gördü ve ‘Edebiyat canlı bir psikolojidir’ dedi.”
A) Ankara-İzmir kara yoluna çıkmış bulunuyoruz.
Bu cümledeki noktalama eksiği aşağıdaki deği-
B) İnsanlar arasındaki iyi-kötü çatışması hiçbir za- şikliklerden hangisiyle giderilebilir?
man bitmeyecek.
A) “gördü”den sonra iki nokta (:) koyarak
C) İnsanlar -cahil olanlar hariç- evrende en akıllı, en B) ırk, zaman ve çevrenin kelimelerini tırnak işareti
zeki ve en gelişmiş yaratıklardır.
(“ ”) içine alarak
D) Bu hafta sonu Fenerbahçe-Galatasaray derbisi C) “psikolojidir”den sonra nokta (.) koyarak
var.
D) “edebiyat”tan sonra noktalı virgül (;) koyarak
E) Peyami Safa’nın eserlerinde konu olarak Do-
ğu-Batı çatışması işlenmiştir. E) “ürünü” kelimesinden sonra virgül (,) koyarak

Çözüm: Seçenekler incelendiğinde "Ankara-İzmir, iyi-kö- Çözüm: Verilen cümledeki noktalama eksiği ‘Edebiyat
tü, Fenerbahçe - Galatasaray, Doğu-Batı" ifadelerinde canlı bir psikolojidir’ cümlesinde vardır. Bu cümle tek tır-
kısa çizginin “arasında, ve, ile, ila, ...-den ...-e” anlamları- nak içinde aktarılmıştır ancak cümleye uygun noktalama
nı vermek için kullanıldığı görülür. Ancak "... -cahil olanlar işareti tek tırnak kapatılmadan önce konmamıştır. Bu ne-
hariç-" ifadesinde kısa çizgi ara sözü belirtmek için bu denle "psikolojidir" sözcüğünden sonra nokta (.) koyula-
sözün başında ve sonunda kullanılmıştır. rak cümledeki noktalama eksiği giderilebilir.