Page 265 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 265
MIKNA
MIKNATIS VE MANYETIK ALAN TIS VE MANYETIK ALAN 1. ÜNİTE 265
MIKNATISLARTISLAR Manyetik Alan
MIKNA
Manyetik Alan
Mıknatıslar tabiatta doğal olarak bulunabildiği gibi yapay • Bir mıknatısın çevresindeki manyetik alan (ÂB) manye-
olarak da üretilebilir. tik alan çizgileriyle gösterilir.
N S
N S N S B
N S
Çubuk Mıknatıs Pusula Mıknatıs U Şekli Mıknatıs L
Mıknatıslardan etkilenen maddelere manyetik maddeler
adı verilir.
Manyetik alan çizgilerinin yönü, dışarıda N'den S'ye doğ-
EDİTÖR YAYINLARI
Mıknatısların Özellikleri: rudur. Manyetik alan çizgileri sürekli çizgiler olduğu için
• Mıknatıslık etkisinin en şiddetli olduğu uçlara kutup içerde de S'den N'e doğrudur. Çizgilerin sıklığı manyetik
denir. Her mıknatısta N ve S kutbu olmak üzere iki ku- alanın şiddetini gösterir.
tup vardır. Bir pusulanın iğnesinin N kutbu kuzeyi, S •
kutbu güneyi gösterir. L mıknatısının manyetik alan şiddeti K'dan büyüktür.
N S
N S
K
N S N S
• Bir mıknatıs ikiye bölündüğünde her bir parçanın yine
N ve S kutupları olur.
B
a) b)
N S
L
S S
S N N N
N S • Manyetik alan çizgileri N'den S'ye doğrudur ve asla
iter çeker
birbirlerini kesmezler.
• Aynı cins kutuplar birbirini iter. (a)
• Zıt kutuplar birbirini çeker. (b)
S N N S
Mıknatıslar Arasındaki
Mıknatıslar Arasındaki Itme ve Çekme KuvvetiItme ve Çekme Kuvveti
• Mıknatıslar arasındaki itme - çekme kuvveti, araların-
daki mesafe arttıkça azalır (Elektriksel kuvvete ben-
zer). Mıknatısların kütlesi azaldıkça kutup şiddetleri
de azalır. S N S N
X F Y F Z • Mıknatısa, manyetik bir madde dokundurulduğunda
S N I S N II S N F < F ’dir. madde geçici mıknatıs özelliği kazanır. Uzaklaştığın-
I
ıı
(sabit) 2d d (sabit) da bu özelliği kaybolur.
• Mıknatıs kutuplarının birbirine uyguladığı itme ve çek- N S
me kuvvetine manyetik kuvvet denir. Manyetik kuvvet İğne S N İğne
mıknatısların kutup şiddeti ile doğru orantılı iken ku-
tuplar arası uzaklık ile ters orantılıdır. N S
• Mıknatısın etki alanında bulunan bir pusulanın ibresi İğneler mıknatıs haline gelir.
manyetik alan çizgilerine teğet olacak şekilde yönlenir.