Page 263 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 263

ÜRETEÇLERIN SERI VE P
            ÜRETEÇLERIN SERI VE PARALEL BAĞLANMASIARALEL BAĞLANMASI                         1. ÜNİTE   263
            •   Piller,  elektrik  devrelerinde  elektronların  hareketine   ̛   Örnek:
               neden olan potansiyel farkı oluştururlar.                 R                    R
            •   Elektronlar devreyi tamamlamak için gerekli enerjiyi                  I
               pilden  alır.  Bu  nedenle  pillere  elektromotor  kuvveti   I 1       2
               (emk) de denir.                                                              +  – Ɛ
                                                                     +  –  +  –
                                                                      Ɛ     Ɛ
                                                                                            +  – Ɛ
                Iç direnci yok   Iç direnci var, akım geçmiyor.
                                                             Şekildeki devrelerde R dirençlerinden geçen akımlar I
                                                                                                        1
                    r = 0                        r
               K            L            K            L      ve I 'dir. Buna göre,   Ι 1   oranı kaçtır?
                    +  -                      +  -              2             Ι
                     ε                          ε                             2
       EDİTÖR YAYINLARI
                     V                         V             A)   1    B) 1     C)   3     D) 2     E)   5
                    V = Ɛ                     V = Ɛ            2                   2                   2
            •   Iç direnci var, akım geçiyor.                ̚   Çözüm: I  =   2Ɛ       I  =   R   olur.
                                                                                   Ɛ
                                                                       1
                                                                                2
                                                                          R
                K  I    r   L     ⇒         I       r                           Ι
                     +  –                                           Buna göre,   1  =  2
                       Ɛ                       Ɛ                                Ι 2
                      V
                                     Iç direnç devreye seri
                  V = e - Ir
                                      bağlı direnç gibidir.  ELEKTRIK ENERJISI, ELEKTRIKSEL GÜÇ VE
                                                             ARALARINDAKI ILIŞKI
            1. Seri Bağlama                                  •   Şekildeki R direnci üzerinden   I  R
            1. Seri Bağlama
            •   Piller aynı yönlü bağlanırsa toplanır.         geçen akım üzerindeki enerji-
                    r        r                                 nin bir kısmını direncin üzerin-
                    1        2        e  = e  + e
                  + –      +  –          T   1  2              de  harcayarak,  direncin  ısın-  +  –
                    Ɛ        Ɛ          r  T  = r  + r 2       masına neden olur. Dirençten     V
                                            1
                     1        2
            •   Zıt yönlü bağlanırsa çıkarılır.                t sürede yayılan ısı enerjisi,

                    r        r       e  = e  - e                  E = V . I . t  ile bulunur.
                    1        2        T   1   2                                                         V
                  +  –    –  +       r  = r  + r 2           Ohm kanunundan faydalanarak V = I . R ya da  Ι=  R
                                         1
                                      T
                    Ɛ        Ɛ                               yerine yazılırsa,
                     1        2      (e  > e )                                    2
                                           2
                                       1
                                                                  2
                                                              E = I . R. t  ya da  E =  V  .t  bulunur.
                                                                                 R
            2. Paralel Bağlama
            2. Paralel Bağlama                               •   Açığa çıkan ısı enerjisi Joule cinsindendir. Calori de
                               I   r  Ɛ                        bir  enerji  birimi  olduğu  için  çevirmek  gerektiğinde,
                                 +  –                          1 Calori = 4,18 joule şeklinde hesaplanır.
                          2I              2I                 •   R direnci üzerinde birim zamanda harcanan enerjiye
                               I   r  Ɛ                        elektriksel güç denir.
                                 +  –
            •   Devrenin toplamı pillerden birinin potansiyeline eşittir.  ELEKTRIK ENERJISI TÜKETIMI

                          r                                  Üzerinde harcanan güç ve kullanım süresi bilinen bir ci-
                      r =
            e  = e         T  2                              hazın harcadığı elektrik enerjisi miktarı,
             T
            •   Dirençler paralel bağlı olduğu için   1  = +  şeklinde   E = P. t   ile bulunur.
                                              11
               toplanır.                   r T  r  r
                                                             E: Kullanılan enerji miktarı (Joule)
             {   Pillerin tükenme süresi çekilen akımla ters orantılıdır.  P: Harcanan güç (Watt)
                                                             t: Süre
   258   259   260   261   262   263   264   265   266   267   268