Page 296 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

296

DEPREM DAL
̛ Örnek: DEPREM DALGASIGASI
I. Elektromanyetik dalgalar Depremler yer kabuğunda meydana gelen şiddetli sar-
II. Ses dalgaları sıntılardır. Yer kabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle mey-
III. Yay dalgaları dana gelir. Ortaya çıkan deprem dalgalarının yıkıcı etki-
leri vardır. Bu dalgaların adı sismik dalgalardır. Depremi
Yukarıda verilen dalgalardan hangileri hem enine hem inceleyen bilim dalına sismoloji denir.
de boyuna dalgalardır?
Depremin büyüklüğü sismograf denilen alet ile ölçülür.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Bu ölçüm Richter (Rihter) ölçeği denilen bir ölçümle ta-
D) I ve II E) I ve III nımlanır. Bu ölçek 1 ile 9 arasındaki rakamlarla ifade edi-

̚ Çözüm: Ses dalgaları yalnızca boyuna dalgalar lir. Bu ölçekte her birim artış 10 katlık artışa denk gelir.
EDİTÖR YAYINLARI
üretirken diğerleri hem enine hem de boyunca dalgalar • Deprem dalgaları; yüzey dalgaları ve cisim dalgaları
üretir. şeklinde ikiye ayrılır.

̛ Örnek: Dinlediğimiz radyonun sesini arttırdığımızda; Yüzey dalgaları
I. Sesin genliği II. Sesin frekansı III. Sesin şiddeti

ifadelerinden hangileri artar? Cisim dalgaları
Deprem noktası
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III • Deprem dalgaları enine ve boyuna dalga olabilir.

̚ Çözüm: Radyonun sesini artırdığımızda sesin genli-
ği ve sesin şiddetini artırmış oluruz.
Depremden Korunma Yöntemleriorunma Yöntemleri
Depremden K
̛ Örnek: Bir ortamda yayılan ses dalgalarının hızı, • Deprem çantası hazırlanmalıdır. Deprem kuşağına
I. Ortamın yoğunluğu yerleşim yeri kurulmamalıdır.
II. Ortamın sıcaklığı • Zemini sağlam olmayan yerlere yerleşilmemelidir.
III. Ortamın basıncı • Binalar yüksek katlı olmamalı ve inşaat tekniklerine

niceliklerinden hangileri bağlıdır? uygun yapılmalıdır. Raflar, tablolar, dolaplar duvara
emniyetli bir şekilde sabitlenmelidir.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III • Kavanozlar ve şişeler mandallı veya kilitli dolaplara
D) II ve III E) I, II ve III koyulmalıdır. Tavandaki avize gibi ağır objelerin bağ-
lantıları sabitlenmelidir. Beceri Temelli
̚ Çözüm: Ses dalgalarının hızı verilen niceliklerin
hepsine de bağlıdır. • Halka deprem konusunda eğitim verilmelidir.

̛ Örnek: L F ̛ Örnek: Deprem dalgaları ve depremin oluşumu ile
A ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
Şekildeki L uzunluğunda ve A kesit alanına sahip tel F A) Deprem dalgalarının şiddeti sismograf cihazı ile
kuvvetiyle gerilmiştir. Telin titreştirilmesi ile oluşan sesin ölçülür.
frekansını artırmak için,
B) Mekanik dalgalardır.
I. L uzunluğu azaltılmalı C) Sadece boyuna dalga özelliği taşırlar.
II. F kuvveti artırılmalı
III. A kesit alanı azaltılmalı D) Deprem dalgalarına sismik dalgalar da denir.
işlemlerinden hangileri yapılmalıdır? E) Merkez üssü, depremin oluştuğu yerin yeryüzüne en
yakın olduğu noktaya denir.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III ̚ Çözüm: Deprem dalgaları hem enine hem de boyu-
na dalgalar üretir. Dolayısıyla C seçeneği yanlıştır.
̚ Çözüm: Verilenlerin hepside yapılabilir.