Page 305 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 305

Y
            YANSIMA - DÜZLEM AYNAANSIMA - DÜZLEM AYNA                                       4. ÜNITE   305
            YANSIMA                                          GÖRÜŞ ALANI
            Işığın bir yüzeye çarpıp geri dönmesine yansıma denir.   Göz                Bir düzlem aynaya ba-
            Yansıma olayında ışığın özellikleri (hız, frekans, renk...)                 kan  gözlemciden  ay-
            değişmez. Yansıma olayı iki kanunla açıklanır.                 Görüş Alanı  nanın   kenarlarına
                                                                                        ışınlar gönderilir. Yan-
            •   Gelen ışın, yansıyan ışın ve  Gelen  Normal  Yansıyan                   sıyan ışınların arasında
                                                                                        kalan  bölgeye  görüş
                     Normal
               normal aynı düzlemdedir.  ışın      ışın                                 alanı denir. Gözlemci
               Gelen        Yansıyan
            •   ışın        ışın              i r                                       aynaya  bakarak  bu
               Gelme açısı, yansıma açı-
               sına eşittir. (i = r)                                                    alandaki  cisimlerin
                       i r
                                         Yansıtıcı yüzey
               Cisim ile görüntünün aynaya uzaklıkları eşittir.YAYINLARI
                                                              Gözün görüntüsü           görüntülerini görebilir.
                  Yansıtıcı yüzey                                                       Gözün görüntüsü alı-
             {                                               narak aynanın uçlarına ışın gönderilerekte bulunabilir.
                               Yansıtıcı  yüzeye  dik  gelen  ışın,   •   Bir  düzlem  aynaya  bakan  kişinin  görüş  alanını  sis-
                               kendi üzerinden yansır.         temdeki saydam olmayan cisimlerde etkiler. Sistem-
                                                               deki saydam olmayan cisimler görüş alanını daraltır.
                                                               Cismin  kendisi  ve  aynadaki  görüntüsü  gözlemcinin
            DÜZLEM AYNA
                                                               görüş alanındaki cisimlerin önüne geliyorsa gözlem-
            Üzerine düşen ışığı yansıtan yüzeylere ayna denir. Ayna-  ci saydam olmayan cisimlerden dolayı diğer cisimleri
            lar yansıtıcı yüzeyin şekline göre adlandırılırlar. Yansıtma   göremez.
            yüzeyi düz olan aynalara düzlem ayna denir.
            Düzlem aynalarda oluşan görüntü;
            •   Zahiri (sanal)'dır.                                 h
       EDİTÖR
            •   Sadece gözle görülür. Herhangi bir perdeye düşürü-
               lemez.                                                                         h/2
            •                                                •
            •   Cisim ile görüntünün boyu eşittir.             Şekildeki düzlem aynaya bakan bir kişinin ayağını gö-
                                                               rebilmesi için aynanın yerden yüksekliği en fazla ada-
            •   Cisim ile görüntü aynaya göre simetriktir.     mın ayağı ile gözü arasındaki uzaklığın yarısı kadar

                                                               olmalıdır. Kendini tamamen görebilmesi için de ayna-
            GÖRÜNTÜ OLUŞUMU                                    nın boyu kendi boyunun yarısı kadar olmalıdır.
                                  Düzlem aynada görüntü olu- •   Biz düzlem ayna, gözlemciye yaklaşırsa görüş alanı
                  α               şumu  için  en  az  iki  ışın  kul-  artar. Uzaklaşırsa azalır. Aynı şey gözlemci aynaya
                  α
                                  lanmak gerekir. Yansıma ku-  yaklaşıp uzaklaştığında da geçerlidir.
                K            K'   rallarına göre görüntünün yeri   •   Düzlem  aynanın döndürülmesi yansıyan ışığın da
                                  ışınların uzantılarının kesiştiği   doğrultusunu değiştirir. Eğer ayna a kadar dönerse
                                  yerdir.                      yansıyan ışın 2a döner.

            K noktasının görüntüsü aynanının arkasında K' noktasın-
            da oluşur. K' sanal bir görüntüdür.                                L
                                                                          K
                     K    K'        K              K'                          P      P’

                                                                         G                 G’
                  L         L'     M      L  L'    M'        •   Düzlem ayna ve P noktasındaki saydam olmayan ci-
                                          Ayna
                                                               sim şekildeki gibi konulmuştur. G noktasından bakan
                  K                                            gözün görüş alanı bulunurken gözün ve saydam ol-
                        Ayna                                   mayan cismin görüntüsü alınır. Gözün görüntüsünden
                   L           Cisimlerin aynadaki görün-
                               tüleri şekillerdeki gibidir.    gönderilen ışınlar P ve P' üzerinden geçiyorsa bu nok-
                     L'   K'                                   taların arkasındaki K ve L cisimleri görünmez.
   300   301   302   303   304   305   306   307   308   309   310