Page 305 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 305
Y
YANSIMA - DÜZLEM AYNAANSIMA - DÜZLEM AYNA 4. ÜNITE 305
YANSIMA GÖRÜŞ ALANI
Işığın bir yüzeye çarpıp geri dönmesine yansıma denir. Göz Bir düzlem aynaya ba-
Yansıma olayında ışığın özellikleri (hız, frekans, renk...) kan gözlemciden ay-
değişmez. Yansıma olayı iki kanunla açıklanır. Görüş Alanı nanın kenarlarına
ışınlar gönderilir. Yan-
• Gelen ışın, yansıyan ışın ve Gelen Normal Yansıyan sıyan ışınların arasında
kalan bölgeye görüş
Normal
normal aynı düzlemdedir. ışın ışın alanı denir. Gözlemci
Gelen Yansıyan
• ışın ışın i r aynaya bakarak bu
Gelme açısı, yansıma açı-
sına eşittir. (i = r) alandaki cisimlerin
i r
Yansıtıcı yüzey
Cisim ile görüntünün aynaya uzaklıkları eşittir.YAYINLARI
Gözün görüntüsü görüntülerini görebilir.
Yansıtıcı yüzey Gözün görüntüsü alı-
{ narak aynanın uçlarına ışın gönderilerekte bulunabilir.
Yansıtıcı yüzeye dik gelen ışın, • Bir düzlem aynaya bakan kişinin görüş alanını sis-
kendi üzerinden yansır. temdeki saydam olmayan cisimlerde etkiler. Sistem-
deki saydam olmayan cisimler görüş alanını daraltır.
Cismin kendisi ve aynadaki görüntüsü gözlemcinin
DÜZLEM AYNA
görüş alanındaki cisimlerin önüne geliyorsa gözlem-
Üzerine düşen ışığı yansıtan yüzeylere ayna denir. Ayna- ci saydam olmayan cisimlerden dolayı diğer cisimleri
lar yansıtıcı yüzeyin şekline göre adlandırılırlar. Yansıtma göremez.
yüzeyi düz olan aynalara düzlem ayna denir.
Düzlem aynalarda oluşan görüntü;
• Zahiri (sanal)'dır. h
EDİTÖR
• Sadece gözle görülür. Herhangi bir perdeye düşürü-
lemez. h/2
• •
• Cisim ile görüntünün boyu eşittir. Şekildeki düzlem aynaya bakan bir kişinin ayağını gö-
rebilmesi için aynanın yerden yüksekliği en fazla ada-
• Cisim ile görüntü aynaya göre simetriktir. mın ayağı ile gözü arasındaki uzaklığın yarısı kadar
olmalıdır. Kendini tamamen görebilmesi için de ayna-
GÖRÜNTÜ OLUŞUMU nın boyu kendi boyunun yarısı kadar olmalıdır.
Düzlem aynada görüntü olu- • Biz düzlem ayna, gözlemciye yaklaşırsa görüş alanı
α şumu için en az iki ışın kul- artar. Uzaklaşırsa azalır. Aynı şey gözlemci aynaya
α
lanmak gerekir. Yansıma ku- yaklaşıp uzaklaştığında da geçerlidir.
K K' rallarına göre görüntünün yeri • Düzlem aynanın döndürülmesi yansıyan ışığın da
ışınların uzantılarının kesiştiği doğrultusunu değiştirir. Eğer ayna a kadar dönerse
yerdir. yansıyan ışın 2a döner.
K noktasının görüntüsü aynanının arkasında K' noktasın-
da oluşur. K' sanal bir görüntüdür. L
K
K K' K K' P P’
G G’
L L' M L L' M' • Düzlem ayna ve P noktasındaki saydam olmayan ci-
Ayna
sim şekildeki gibi konulmuştur. G noktasından bakan
K gözün görüş alanı bulunurken gözün ve saydam ol-
Ayna mayan cismin görüntüsü alınır. Gözün görüntüsünden
L Cisimlerin aynadaki görün-
tüleri şekillerdeki gibidir. gönderilen ışınlar P ve P' üzerinden geçiyorsa bu nok-
L' K' taların arkasındaki K ve L cisimleri görünmez.