Page 359 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

ASİTLER VE BAZLAR - 2İTLER VE BAZLAR - 2
AS 3. ÜNİTE 359
MOLEKÜLER DÜZEYDE ASİTLİK - BAZLIK Asitlerin ve bazların genel özellikleri aşağıda verilmiştir.
• Arhenius'a göre; Asitler Bazlar

+
› Asit, suda hidrojen (H ) iyonu oluşturan maddedir.
-
› Baz, suda hidroksit (OH ) iyonu oluşturan maddedir. • Tatları ekşidir. • Tatları acımsıdır, ele
kayganlık hissi verir.
• H (proton) iyonu suda H O molekülü ile birleşir ve
+
2
+
+
H O (hidronyum) iyonu oluşturur. Bu sebeple H ile • Mavi turnusol kağıdının • Kırmızı turnusol kağı-
3
+
H O iyonları birbirinin yerine kullanılabilir. rengini kırmızıya çevi- dının rengini maviye
3
rir. çevirir.
ASİT
+ -
HCl(s) + H O(s) → H O (suda) + Cl (suda) • Aşındırıcı ve tahriş edi- • Aşındırıcı ve tahriş edi-
2 3
EDİTÖR YAYINLARI
+
H SO (s) + 2H O(s) → 2H O (suda) + SO − 4 2 (suda) ci özelliktedir. ci özelliktedir.
4
3
2
2
+ -
CH COOH(s) + H O(s) → H O (suda) + CH COO (suda)
3 2 3 3 • Sulu çözeltileri elektrik • Sulu çözeltileri elektrik
BAZ akımı iletir. akımını iletir.
H O
+
-
NaOH(k) 2 Na (suda) + OH (suda) • Bazlarla etkileşerek • Asitlerle etkileşerek
H O
-
Ba(OH) (k) 2 Ba +2 (suda) + 2OH (suda) tuzları oluşturur. tuzları oluşturur.
2
• Bir maddenin asit veya baz özelliği göstermesi için ya- • Suda çözündüklerinde • Suda çözündüklerinde
-
+
-
+
pısında H veya OH iyonları bulundurması gerekmez. H iyonu oluşturur. OH iyonu oluşturur.
• Yapısında H iyonu bulunmayan oksijence zengin • + - • - +
+
ametal oksitleri asit özelliği gösterir. H iyonları sayısı, OH OH iyonları sayısı, H
iyonları sayısından faz- iyonları sayısından faz-
Nötr Oksit: Ametal sayısı oksijen sayı- ladır. ladır.
sına eşit veya daha fazladır. • Oda koşullarında pH • Oda koşullarında pH
Örnek: CO, NO, N O değerleri 0-7, pOH de- değerleri 7-14, pOH
2
Ametal Asit, baz ve su ile tepkime vermezler. ğerleri 7-14 aralığında- değerleri 0-7 aralığın-
Oksit dır. dadır.
Asidik Oksit: Oksijen sayısı ametal
sayısından fazladır.
Örnek: CO , SO , N O , SO • Aktif metallerle etkile- • Kuvvetli bazlar, amfoter
2
2
2
5
3
metallerle etkileşerek
Baz ve su ile tepkime verir. şerek H (g) oluştururlar. H (g) oluştururlar.
2
Su ile tepkimeye girerek asit oluşturur. 2
+
› CO (g) + 3H O(s) 2H O (suda) + CO − 2 (suda)
2 2 3 3
+
› SO (g) + 3H O(s) → 2H O (suda) + SO − 2 (suda)
3 2 3 4 ̛ Örnek:
+ −
› N O (g) + 3H O → 2H O (suda) + 2NO (suda)
2 5 2 3 3 1 CH 2 CH OH 3 BaO
3
• Amonyak (NH ) ve genel olarak metal oksitler (Na O, 4 K O 4 5 P O 6 NH
3
2
CaO, CuO gibi) baz özelliği gösterir. 2 2 5 3
7 N O 8 CH COOH 9 N O 4
2
3
2
-
+
› NH (suda) + H O(s) NH (suda) + OH (suda)
3 2 4 Yukarıda numaralandırılmış kutucuklardaki bileşikleri
› CaO(k) + H O(s) → Ca +2 (suda) + 2OH -
2 kullanarak aşağıda verilen boşlukları doldurunuz.
• CH gibi yapısında H atomu taşıyan her madde asit ol- a. Sulu çözeltisinin pH değeri 7'den küçüktür. (..............)
4
madığı gibi C H OH gibi yapısında OH grubu taşıyan b. Turnusol kağıdına etki etmez. (..............)
2
5
her madde baz değildir.
-
c. Suda çözündüklerinde OH iyonu oluştururlar. (..........)
+
-
{ Bütün sulu çözeltilerde H ve OH iyonları birlikte
bulunur. Çözüm: a. 5, 8, 9 b. 1, 2, 7 c. 3, 4, 6