Page 363 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ - 2İTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ - 2
AS 3. ÜNİTE 363
AS
ASİT VE BAZLARIN İT VE BAZLARIN AMFOTER METALLER
MET
METALLERLE ETKİLEŞİMİALLERLE ETKİLEŞİMİ • Asitlerle ve kuvvetli bazlarla tepkimeye girerek H
2
• Metaller, tepkimeye girme eğilimlerine göre aşağıdaki gazı oluşturan metallerdir.
gibi sınıflandırılabilir. • Amfoter metaller; Zn, Pb, Cr, Sn, Be ve Al metalleridir.
› Amfoter + Asit veya → Tuz + Hidrojen gazı
AKTİF METALLER kuvvetli baz
• Asitlerle tepkimeye girerek H gazı oluşturan metal-
2
lerdir. › Al + 3HCl → AlCl + 3/2 H (g)
3
2
• Aktif metallere Li, Na, K, Mg, Ca, Na, Fe gibi metaller › Al + 3KOH → K AlO + 3/2 H (g)
3
2
3
örnek verilebilir. › Be + 2NaOH → Na BeO + H (g)
2
2
2
3TÖR YAYINLARI
› Zn + HN → Tepkime vermez
› Aktif metal + Asit → Tuz + Hidrojen gazı 3
• Amfoter metaller su ile tepkime vermezler.
› Na + HCl → NaCl + 1/2 H (g)
2
› 2K + H SO → K SO + H (g)
2 4 2 4 2
› Mg + 2HF → MgF + H (g) ̛ Örnek: Can, tablodaki metallerin tepkime verdikleri
2 2
bileşiklere (✓) vermediklerine ise (✗) işareti koymuştur.
› Ca + 2HNO → Ca(NO ) + H
3 3 2 2
• Metallerin aktifliği, periyodik sistemde aynı periyotta KOH HCl HNO 3 NaOH H SO 4
2
sağdan sola, aynı grupta yukarıdan aşağıya doğru Fe ✗ ✓ ✓ ✗ ✓
artar. Hg ✗ ✓ ✗ ✓ ✗
YARI SOY METALLER Na ✗ ✓ ✓ ✗ ✓
• Oksijen içeren kuvvetli asitlerle tepkime veren metal- Au ✗ ✗ ✓ ✗ ✓
lerdir. Zn ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
• Yarı soy metaller; Cu, Hg ve Ag metalleridir. Buna göre Can kaç tanesini doğru işaretlemiştir?
• Yarı soy metaller; derişik H SO çözeltisi ile SO gazı
2
4
2
derişik HNO çözeltisi ile NO gazı, seyreltik HNO ̚ Çözüm: Hg, yarı soy metal olduğundan HCl ile tep-
3
3
2
EDİ 3 derişik AgNO + NO (g) + H O 2 vermez. Al Ca K
kime vermez, ancak HNO ve H SO ile tepkime verir.
çözeltisi ile NO gazı açığa çıkarır.
2
4
3
Au, soy metal olduğundan hiçbir asit ve bazla tepkime
› Yarı soy metal + Oksijenli Asit → Tuz + Gaz + Su
› Ag + 2HNO
Örnek:
̛
2
2
3
seyreltik
3AgNO + NO(g) + 2H O
› 3Ag + 4HNO
3
Hg
derişik
› 2Ag + H SO
Ag SO + SO (g) + 2H O
2
2
2
2
4
KOH
HCl
H SOSO
Ba(OH)
› Cu + 4HNO 4 derişik Cu(NO ) + 2NO (g) + 2H O H KOH HCl Ba(OH)
3 3 2 2 2 çözeltisi çözeltisi çözeltisi çözeltisi 2 2
2 2
4 4
çözeltisi
çözeltisi
çözeltisi
çözeltisi
seyreltik
› 3Cu + 8HNO 3Cu(NO ) + 2NO(g) + 4H O
3 3 2 2 1 2 3 4
SOY METALLER Yukarıda verilen kaplara belirtilen metaller atılıyor. Buna
• Hiçbir asitle tek başına tepkime vermeyen metallerdir. göre kaplarda gerçekleşen tepkimeler sonucu açığa
• Soy metaller; Au ve Pt metalleridir. çıkan gaz türlerini belirtiniz.
• Soy metaller, kral suyu ile tepkime verir. Kral suyu 3 ̚ Çözüm: 1. Hg + H SO → HgSO + H O + SO (g)
4
2
2
2
4
hacim HCl ile 1 hacim HNO asitlerden oluşur. 2. Al + KOH → K AlO + H (g)
3
2
3
3
› Au + H SO → 3. Ca + HCl → CaCl + H (g)
2 4 tepkime vermez. 2 2
› Pt + HNO → 4� K + Ba(OH) → Tepkime vermez.
2
3