Page 361 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 361

ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ - 1İTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ - 1
            AS                                                                              3. ÜNİTE   361
            ASİT - BAZ TEPKİMELERİ                           •   2 mol H SO  ile 2 mol KOH içeren çözeltiler karıştırı-
                                                                         4
                                                                     2
            •   Asit özelliğine sahip bir madde ile baz özelliğine sahip   lırsa; (B: başlangıç, D: değişim, S: sonuç)
               bir madde arasında gerçekleşen tepkimelerdir.        H SO (suda) + 2KOH(suda) → K SO (suda) + 2H O(s)
                                                                     4
                                                                 2
                                                                                        2
                                                                                                     2
                                                                                            4
            •   Sulu  ortamda  gerçekleşen  asit  -  baz  tepkimelerine   B:   2 mol        2 mol          -       -
               nötralleşme tepkimesi denir.                  D: -1 mol        -2 mol        +1 mol      +2 mol
            •   Nötralleşme tepkimelerinde;                  S:   1 mol            -            1 mol             2 mol
                 › Bazın  katyonu  ile  asidin  anyonu  birleşerek  tuzu     › Tepkime ortamında 1 mol asit arttığından kısmi nöt-
                 oluşturur.                                      ralleşme gerçekleşmiştir.
                                       +
                 › Asit  çözeltisinden  gelen  H   ile  baz  çözeltisinden     › Ortam asidik olur ve pH < 7'dir.
       EDİTÖR YAYINLARI
                        -
                 gelen OH  iyonları birleşerek su oluşturur.   •   2 mol Ba(OH)  ile 2 mol HNO  içeren çözeltiler karıştı-
                                                                          2
                                                                                      3
                            Nötralleşme                        rılırsa; (B: başlangıç, D: değişim, S: sonuç)
                  Asit + Baz              Tuz + Su + Isı
                                                                Ba(OH) (suda) + 2HNO (suda) → Na(NO ) (suda) + 2H O(s)
                                                                               3
                                                                    2
                                                                                            3 2
                                                                                                      2
                              Nötralleşme                    B:   2 mol        2 mol             -       -
            HA(suda) + BOH(suda)          BA(suda) + H O(s) + Isı
                                                   2
                                                             D: -1 mol        -2 mol        +1 mol        +2 mol
                                                             S:   1 mol            -        1 mol      2 mol
            •   Asit - baz tepkimesinin denkleştirilmesi için H  ile OH -     › Tepkime ortamında 1 mol baz arttığından kısmi nöt-
                                                   +
               iyonları sayısı eşitlenmelidir.                   ralleşme gerçekleşmiştir.
            •   HCl ile Ba(OH)  arasında gerçekleşen tepkime ile ilgili;    › Ortam bazik olur ve pH > 7'dir.
                          2
                                                   -
                               +2
                 › Bazın  katyonu  Ba  ile asidin anyonu Cl   iyonları   •   Nötralleşme tepkimelerinde nötralleşme anını belirle-
                 birleşerek BaCl  tuzunu oluşturur.            mek için bu anda renk değiştiren indikatörler kullanılır.
                             2
                        -
                  +
                 › H  ile OH  iyonları birleşerek H O oluşturur.   bu işleme titrasyon denir.
                                         2
                                                                                                +
                 › Denklemde HCl'nin katsayısı 2 alınır.     •   Asit çözeltisine baz çözeltisi eklenirse H  iyonu deği-
                                                                           -
                                                               şimi azalır, OH  iyonu derişimi artar. Böylece çözelti-
                2HCl(suda) + Ba(OH) (suda) → BaCl (suda) + 2H O(s)   nin pH değeri artar.
                                            2
                                 2
                                                     2
                 › Net iyon denklemi:
                                                               pH
                  +        -
                H (suda) + OH (suda) → H O(s)
                                    2
                                       -
                 › Seyirci iyonlar: Ba +2 (suda), Cl (suda)   13
            •   Nötralleşme  tepkimesinden  sonra  ortamdaki  H   ve   n OH - > n +
                                                                       H
                                                      +
                  -
               OH  iyonlarının mol sayıları (n) için;
                 › n + = n  - ise çözelti nötrdür.            7         n + = n OH -
                                                                          H
                  H   OH
                 › n + > n  - ise çözelti asidiktir.
                  H   OH
                 › n + = n - ise çözelti baziktir.
                  H   H
            •   1 mol NaOH ile 1 mol HCl içeren çözeltiler karıştırı-  1  n + > n OH -
                                                                 H
               lırsa;                                                  40           120        Eklenen baz
                     NaOH(suda) + HCl(suda) → NaCl(suda) +H O(g)  Yukarıda verilen grafiğe göre;  hacmi (mL)
                                                    2
            Başlangıç: 1 mol       1 mol         -       -
                                                                 › 40 mL baz eklenirse çözelti nötr,
            Değişim:  -1 mol     -1 mol    +1 mol      +1 mol
                                                                 › 120 mL baz eklenirse çözelti bazik olur.
            Sonuç:     -      -         1 mol       1 mol
                                                             •   NH  gibi susuz bazların (antihidrobaz) asitlerle tepki-
                                                                  3
                 › Tepkime  ortamında  asit  veya  baz  olmadığından   mesi sulu ortamda gerçekleşiyorsa nötralleşme tepki-
                 ortam nötr olur ve pH = 7'dir.                mesi olarak adlandırılır.
   356   357   358   359   360   361   362   363   364   365   366