Page 489 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

GENEL DEĞERLENDIRMEIRME
GENEL DEĞERLEND 4 ÜNITE 489
1. Osmanlı devlet teşkilatında hakim sıfatı ile davaları 4. Türk şehir modeline göre şehir merkezine cami, aşe-
karara bağlayan görevliye kadı denir. Kadı hükmü ol- vi, hamam gibi kurumlar bir arada yapılmış, yerleşme
madan hiç kimseye ceza tertip edilemez ve infazda ise daha dış mahallelere kaydırılmıştır. Ayrıca şehir
bulunulamaz. Ayrıca kadı, etki altıda kalma gibi bir merkezlerinde pek çok iş yeri inşa edilmiş, sosyal
durumla karşı karşıya kalmışsa veya istenmeyen bir kurumların giderlerini karşılamak için vakıf olarak ki-
olaya karışmışsa o zaman görevden alınırdı. raya verilmiştir.
Bu durum Osmanlı Devleti’nde; Bu şehir modeli ile;

I� Osmanlı'nın bir hukuk devleti olduğu, I� sosyal kurumları bir site içinde toplama,
II� yargının bağımsız hareket ettiği, II� şehirlere sosyoekonomik canlılık kazandırma,
III� yargı üzerinde son sözün padişaha ait olduğu III� sosyal devlet kültürünü yaşatma
EDİTÖR YAYINLARI
durumlarından hangilerine kanıt olarak gösteri- amaçlarından hangileri gerçekleştirilmeye çalışıl-
lebilir? mıştır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

2. Osmanlı Devleti’nde eğitimin hedefi kanunlara uyan, 5. Osmanlı şehirlerinde genelde Müslümanlar ile gayri-
sorumluluklarını bilen, meslek sahibi, çevresine ya- müslimler farklı mahallerde yaşarken bu ayrım etnik
rarlı, başkalarına karşı saygılı ve hoşgörülü kişiler ye- ve dini farklılığa göre biçimlenmiştir.
tiştirmektir. Osmanlı Devleti’nde terbiye, tedris veya
talim adı verilen eğitim öğretim faaliyetleri çok çeşitli Bu durum aşağıdakilerden hangisinin gösterge-
kurumlar aracılığıyla yürütülürdü. Tüm bu faaliyetler- sidir?
den ilmiye sınıfı sorumluydu. A) Gayrimüslimlerin toplumdan dışlandığının
Buna göre ilmiye sınıfı ile ilgili; B) Sosyal sınıflandırmanın olmadığının

I� Ilmiye sınıfı hem yaygın hem de örgün eğitim ver- C) Toplumsal çatışmaların yaşandığının
mektedir. D) Gayrimüslimlerin kendi mahalleleri dışında yaşa-
II� Osmanlı’da eğitimin temel yapısını medreseler malarının yasaklandığının
oluşturmuştur. E) Müslümanlara ayrıcalık tanındığının
III� Ilmiye sınıfı devletin en küçük birimine kadar eği-
tim işlerini yürütmüştür.
yargılarından hangileri söylenemez?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 6. Yavuz Sultan Selim’in bilim, kültür, sanat ve eği-

D) I ve III E) II ve III tim alanlarında önemli merkezler olan Urfa, Kahi-
re, İskenderiye, Halep, Kudüs ve Şam’daki kültür
ve sanat eserlerini İstanbul’a getirmesi;
I� farklı dillerdeki eserlerin Türk kültürüne kazandı-
3. Osmanlı Devleti’nin Anadolu’da ve Balkanlarda haki- rılması,
miyeti altına aldığı şehirlerde zaman içerisinde çeşitli II� devletin bilgi ve kültür seviyesinin yükselmesi,
alanlarda değişimler yaşanmıştır. III� Türk dili ile ilgili çalışmaların yapılması
Aşağıdaki alanların hangisinde bir değişimin ya- durumlarından hangilerine ortam oluşturulmuş-
şanması söz konusu değildir? tur?
A) Ekonomi B) Sosyal C) Imar A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) Merkezi yönetim E) Sanat D) II ve III E) I, II ve III