Page 436 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

5. Osmanlı Devleti’ni diğer devletlerden ayıran en 8. Osmanlı Devleti’nde medreseler, Islami ilimleri üst
önemli özelliği halkın yöneten (askeri) ve yönetilen düzeyde öğreterek insanların yararına sunmayı
(reaya) olmak üzere iki farklı sosyal gruba bölünmüş amaçlamıştır. Medreselerde tefsir, hadis, kelam ve
olmasıdır. fıkıh gibi temel Islami ilimlerin yanında matematik,
Osmanlı Devleti’nde yöneten sınıf ile ilgili; astronomi, fizik, mantık ve felsefe gibi akli ilimler de
okutulmuştur. Örneğin; Fatih Sultan Mehmet Döne-
I� her türlü vergiden muaf olmaları
mi’nde kurulmuş olan Sahn-ı Seman Medresesi üst
II� padişah adına devletin yasama, yürütme ve yar- düzey eğitim veren bir yükseköğrenim kurumudur.
gı işlerini yürütmeleri, Eğitim müfredatının hazırlanmasında ünlü matema-

III� hizmet ettikleri görev karşılığında maaş ya da tikçi Ali Kuşçu etkili olmuştur. Medreselerde eğiti-
dirlik almaları mini tamamlayan öğrencilere müderrislik ve kadılık
yapabileceğine dair diploma verilmiştir.
özelliklerden hangilerinin doğru olduğu söylene-
EDİTÖR YAYINLARI
bilir? Buna göre medreseler ile ilgili aşağıdakilerden
hangisine ulaşılamaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) Osmanlı medreselerinde dini ve pozitif bilimler
D) I ve III E) I, II ve III birlikte öğretilmiştir.
B) Türk dünyasında yetişen bilim insanları medre-
6. Osmanlı Devleti’nde kadılar ile ilgili; bir dava hakkın- selerin yapılanmasında görev almışlardır.
da hükmü olmayan kimse o dava hakkında ceza tertip C) Devlet idaresinde görev alacak devşirme kökenli
ve infazda bulunamaz. Görevi, onun başkasının tesiri yöneticiler yetiştirilmiştir.
altında kalmasına müsade etmez. Hükümlerine dışa-
rıdan herhangi bir şekilde müdahale ve tesir edilmesi D) Osmanlı eğitim ve hukuk sistemine katkıda bu-
söz konusu değildir� lunmuştur.
Buna göre Osmanlı Devleti ile ilgili; E) Günümüzdeki üniversiteler düzeyinde eğitim
verilmiştir.
I� hukuk devleti niteliği taşıması,
II� yargıda son sözün padişaha ait olması,
III� yargının bağımsız olması
durumlarından hangileri söylenebilir?
9. Osmanlı Devleti sisteminin temeli, seyfiye, kalemiye
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
ve ilmiye sınıflarının birlikteliğine dayanır. Bu birlik-
D) II ve III E) I, II ve III teliğe dayanan yapı içinde görev ve yetkileri kanun-
nameler ile ortaya konan umera, ulema ve kalem
7. İlmiye sınıfında; erbabı merkez ve taşra teşkilatının işlemesinde kat-
I� nikahlanma, vakıf kurma, kiralama, vekalet ver- kı sağlamıştır. Örneğin; Osmanlı Devleti’nde taşra
me gibi işleri onaylama, teşkilatının çekirdeğini, merkezden atanan bir kadı
ile güvenlik ve adaletten sorumlu bir subaşı oluştur-
II� devletin en küçük yerleşim birimine kadar her muştur. Taşra idarecilerinin çoğu merkez tarafından
yerde mevcut olan yargı ve eğitim işlerinden so- atanmıştır. Sadaret kethüdası tarafından tayin listesi
rumlu olma, yapılmış ve sadrazam tarafından atamalar gerçek-
III� kendisine sorulan hukuk ve dinle ilgili konularda leştirilmiştir.
Hanefi mezhebine göre dinin görüşünü bildirme Buna göre Osmanlı Devleti ile ilgili;
görevlerini yürütenlerin sıralaması aşağıdakilerin I� Merkeziyetçi bir yapıya sahiptir.
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
II� Devlet idaresinde hiyerarşik bir düzen bulun-
I II III maktadır,
A) Kadı Kazasker Şeyhülislam III� Devlet idaresinde keyfi uygulamalara yer veril-
B) Kazasker Şeyhülislam Vaiz memiştir.
C) Imam Müderris Kazasker yorumlarından hangileri yapılabilir?
D) Şeyhülislam Müftü Kadı A) Yalnız I B) I, II ve III C) II ve III
436 E) Kadı Imam Müderris D) Yalnız III E) I ve III