Page 11 - 6. Sınıf VIP Türkçe Konu Anlatımlı
P. 11
SÖZCÜKTE ANLAM 9
Somut Anlamlı Sözcükler
NOT
Beş duyu organımızdan biri veya birkaçı
Zıt anlamlılık sözcüğün cümlede ka- ile algılayabildiğimiz kavramları karşıla-
zandığı anlama bağlıdır. Bir sözcük yan sözcüklerdir.
cümlede mecaz anlamda kullanıldığın- → hava, ışık, ısı, lamba, rüzgâr, kalem,
da zıt anlamı değişebilir. kitap, araba, ses, koku...
F "Bu işte iyi para kazanıyor." cüm-
lesindeki "iyi" sözcüğünün karşıtı,
"kötü" sözcüğü değil "az" sözcü-
EDİTÖR YAYINEVİ
ğüdür.
Soyut Anlamlı Sözcükler
Beş duyu organımızın hiçbiri ile algıla-
YAKIN ANLAMLI SÖZCÜKLER yamadığımız, varlığını akıl veya sezgi
Anlamca birbiri ile ilgili olan ve cümlede yoluyla kavradığımız varlıkları karşılayan
birbirinin yerine kullanılabilen sözcükler ya sözcüklerdir.
da söz öbeklerine yakın anlamlı sözcükler → rüya, zekâ, endişe, korku, sevgi, öfke,
denir. güzellik...
NOT
Sınavlarda bu konu ile ilgili soru çıkma Somut anlamlı bir sözcük bazen cümle
ihtimali oldukça yüksektir. içinde soyut anlamda kullanılabilir. Buna
F …altı çizili sözle anlatılmak istenen soyutlaştırma denir.
nedir?
F …altı çizili sözün cümleye kattığı
anlam nedir? Örnek
F …altı çizili sözlerden hangileri ya- "Kalp" somut anlamlı bir sözcüktür.
kın anlamlıdır? F
tarzında soru kalıpları karşımıza çıka- "Ne kadar kalpsiz bir çocukmuş."
bilir. cümlesinde "kalpsiz" sözcüğü
"merhametsiz" anlamına gelerek
soyut anlamda kullanılmıştır.
Örnek
"O arkadaşımız öteden beri bütün işle-
rini üstünkörü yapar." cümlesinde altı Soyut anlamlı bir sözcük bazen cümle için-
çizili sözün yerine “gelişigüzel, özensiz- de somut anlamlı kullanılabilir. Buna da so-
ce, baştan savma” gibi ifadeleri rahat- mutlaştırma denir.
lıkla kullanabiliriz. İşte bu tür sözcükle-
re yakın anlamlı sözcükler diyoruz.
Örnek
F "Güzel" soyut anlamlı bir sözcük-
SOMUT VE SOYUT ANLAMLI SÖZCÜKLER tür. "Güzeller, çeşmenin başında
Varlığı beş duyu organından herhangi bekliyorlar." cümlesinde "güzeller"
biriyle kavranabilen sözcüklere somut sözcüğü insanları karşılayacak
anlamlı sözcükler, varlığı akıl yoluyla algı- şekilde kullanılarak somutlaştırıl-
lanabilen sözcüklere de soyut anlamlı söz- mıştır.
cükler denir.