Page 176 - 6. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

ÇÖZÜMLÜ TEST
ÇÖZÜMLÜ TEST 176
1. “Çiçekli bahçeler var.” cümlesinde yer alan ke- Çözüm: “Odaya” sözcüğü yapı bakımından diğerle-
limelerin yapısı ile ilgili aşağıda verilenler- rinden farklıdır.
den hangisi doğrudur? ver - gi → türemiş oda - (y)a → basit
A) Türemiş - Basit - Türemiş yapım eki çekim eki
B) Basit - Türemiş - Basit ses - siz - lik → türemiş bahçe - li → türemiş
yapım e. yapım e. yapım e.
C) Türemiş - Basit - Basit
D) Basit - Basit - Türemiş

Çözüm: Yapım eki alarak anlamı değişen sözcükler
EDİTÖR YAYINLARI
türemiş sözcükler iken herhangi bir yapım eki alma- 4. Yaradan cömert davranmış, bütün güzellikleri
yan, kök durumundaki sözcükler de basit sözcükler- I
dir. Çekim eki alan sözcükler basit yapılıdır. Bu bil- Bursa’ya vermiş. Ağaç, su, toprak ne varsa gü-
giye göre cümledeki sözcüklerin yapısına bakalım: zel. Ne zaman, kim kurmuş bu güzel şehri ? Tarih

II III
Çiçek - li bahçe - ler var.
kök yapım kök çekim kök bir yana, Türk muhayyilesi bu insanın ancak Hz.
eki eki IV
Türemiş Basit Süleyman olabileceğine inanmış.
Numaralandırılmış sözcüklerden hangisi ya-
pısı bakımından diğerlerinden farklıdır?

2. Sözcüğün yapısı ile ilgili olan örneklerin han- A) I B) II C) III D) IV
gisinde yanlışlık yapılmıştır?
Sözcükler Basit Türemiş Birleşik
A) boşboğaz  Çözüm: Numaralandırılan sözcüklerden “şehri, ta-
B) gözlem  rih, insanın” sözcükleri basit yapılıdır. Bu sözcükler
C) düşman  herhangi bir yapım eki almamıştır. “Güzellikleri” ifa-
D) sporcu  desi ise yapım eki aldığından türemiş yapılıdır.
güzel - lik - ler - i → Türemiş yapılıdır.
isim yapım çoğul ilgi
Çözüm: Verilen sözcükleri yapısına göre inceleyelim: kökü eki eki hâli eki
boşboğaz → “boş” ve “boğaz” sözcüklerinin birleşimin-
den oluştuğundan birleşik yapılıdır.
gözlem → “göz” kökü, “-le” ve “-m” yapım eklerinden 5. Ses olayı olan birleşik sözcükler bitişik yazılır.
oluştuğundan türemiş yapılıdır. Aşağıdaki birleşik kelimelerden hangisi bu
düşman → “düşman” sözcüğü kök hâlinde olduğun- kurala göre oluşturulmuştur?
dan basit yapılıdır. A) Konargöçer B) Kuzeybatı
sporcu → “spor” kökü ve “-cu” yapım ekinden oluş- C) Affetmek D) Hanımeli
tuğundan türemiş yapılıdır.

Çözüm:
3. Aşağıdaki kelimelerden hangisi yapı bakı- Konar + göçer → Ses düşmesi veya türemesi yok.
mından diğerlerinden farklıdır? Kuzey + batı → Ses düşmesi veya türemesi yok.
A) Vergi B) Odaya Af + (f) + etmek → Ses türemesi var. “f” sesi türemiştir.

C) Sessizlik D) Bahçeli Hanım + eli → Ses düşmesi veya türemesi yok.