Page 183 - 6. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 183
SÖZCÜKTE ANLAM (ÇOK ANLAMLILIK) - 2
SÖZCÜKTE ANLAM (ÇOK ANLAMLILIK) - 2 2. BÖLÜM 183
Mecaz Anlam
Mecaz Anlam
• Sözcüğün gerçek anlamından tamamen uzaklaşarak kazandığı yeni anlama mecaz anlam denir.
̛ Örnek:
1. Anlam: Şekerle veya şekerli şeylerle yapılan yiyecek. (Gerçek anlam)
“Tatlı” sözcüğünü Ő Bayramda tatlı yapmak adettendir, derdi büyükbabam.
ele alalım:
2. Anlam: Hoşa gidecek bir biçimde, tatlılıkla. (Mecaz anlam)
Ő Çok tatlı konuşuyordu, insanın etkilenmemesi mümkün değildi.
EDİTÖR YAYINLARI
{ Not: Sözcükler, tek başına kullanıldıklarında mecaz alam kazanamaz. Sözcükler, cümle içinde kulla-
nıldıklarında gerçek anlamlarından sıyrılarak mecaz anlam kazanabilir.
̛ Örnek: Aşağıdaki cümlelerde belirtilen sözcükler, mecaz anlamda kullanılmıştır.
Ő Hayatım boyunca böyle kapalı adam görmedim. (İçe dönük yaradılışta olan)
Ő Acı sözlerin inan ki hepimizi çok üzdü. (Kırıcı, üzücü, incitici, dokunaklı, kötü)
Ő Ahali koyu bir sohbetin içindeydi, gördüğüm kadarıyla. (Derin, hararetli)
Ő Yapısından olsa gerek onun her sözü bana batar� (Dokunmak, incitmek)
Ő Siz bu takımın çekirdek kadrosunu mu oluşturuyorsunuz? (Bir şeyin temelini oluşturan)
Ő Cesaretini ölçtüğünde ne kadar güçlü biri olduğunu fark edeceksindir. (Kontrol etmek)
Terim Anlamerim Anlam
T
• Bir sözcüğün bilim, sanat ya da meslek dallarından biriyle ilgili bir kavramı karşılayan anlamına terim
anlam denir.
̛ Örnek:
Terim Anlamda Kullanılan Bazı Sözcükler İlgili Oldukları Alanlar
Ő pas, penaltı, smaç, korner, şut, faul, hakem, voleybol, gol › Spor
Ő mısra, dize, uyak, redif, kafiye, dörtlük, kıta, şiir, paragraf › Edebiyat
Ő enlem, boylam, vadi, dağ, ova, boğaz, köprü, gezegen › Coğrafya
Ő sahne, dekor, sufle, perde, kostüm, replik, mimik, jest › Tiyatro
Ő kromozom, deney, bileşke, üreme, madde, yalıtkan, gaz › Fen Bilimleri
Ő çarpma, toplama, çıkarma, bölme, üçgen, kare, dikdörtgen › Matematik
Ő sıfat, zamir, edat, bağlaç, ünlem, yüklem, özne, sesteş, ek › Dil Bilgisi
• Terim anlamlı bir sözcük, birden fazla alanla ilişkili olabilir. Bu tür sözcüklerin hangi alanla ilgili oldukları
cümle içindeki anlamlarından çıkarılır.
̛ Örnek:
Ő Gitarın perdelerini kontrol edelim. (Müzik) Ő Oyunun her perdesi alkışlarla geçti. (Tiyatro)
Ő Dedemin gözlerine perde inmiş. (Tıp) Ő Perde ayaklı hayvanları inceleyeceğiz. (Biyoloji)